Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!
Κι όμως το “ιστορικό ατύχημα”, που περιέγραφε πριν από ένα μήνα, στις 13 Ιανουαρίου, μία “ψυχή” υπό τον τίτλο «Το δόγμα Τραμπ, η ταπείνωση της Ευρώπης και η αγωνίες της Ελλάδας», συνέβη. Ο Ντόναλντ Τράμπ, όντως αποκάλυψε -με ένα απλό τηλεφώνημά του – το τραγικά μικροσκοπικό μέγεθος της ΕΕ στη γεωπολιτική σκακιέρα, αδιαφορώντας καν να ενημερώσει “κάποιον στην Ευρώπη”, όπως έλεγε κάποτε ο αείμνηστος Κίσινγκερ, για την επικοινωνία του με τον Ρώσο ηγέτη Βλ. Πούτιν, μολονότι αυτή αφορούσε έναν πόλεμο ο οποίος διεξάγεται κυριολεκτικά στο κατώφλι της Ευρώπης, στην Ουκρανία.
Εκπλήρωσε έτσι ή τουλάχιστον άρχισε να εκπληρώνει ο φίλτατος Τραμπ, έναν ρόλο που ίσως, εάν η Ευρώπη μπορέσει να αντιληφθεί τη σημασία των πράξεών του, την αφυπνίσει από τον ογδοηκονταετή εφησυχασμό της.
Αδιαφορώντας να την ενημερώσει για το τηλεφώνημα προς τον Πούτιν, αλλά και με όσα επανέλαβε περί της ανάγκης αύξησης των αμυντικών δαπανών των κρατών μελών του ΝΑΤΟ στο 5% του ΑΕΠ τους, ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ, ο Τραμπ έδειξε με τον πλέον σαφή τρόπο στην Ευρώπη δύο τινά: πρώτον, ότι όσο δεν διαθέτει κοινή εξωτερική και αμυντική πολιτική το γεωπολιτικό της αποτύπωμα δεν θα είναι αντίστοιχο του οικονομικού της μεγέθους και δεύτερον, ότι δίχως ευρωπαϊκές ένοπλες δυνάμεις αντίστοιχες των πραγματικών της μεγεθών και ικανοτήτων, θα παραμένει ανήμπορη να επηρεάσει τις εξελίξεις που την αφορούν.
Η αμερικανική εξωτερική πολιτική εδράζεται -τουλάχιστον μετά τον Β’ Π.Π.- στην έννοια του vital national interest- (ζωτικού εθνικού συμφέροντος). Αυτό το “συμφέρον”, όμως, δεν είναι ακόμη δυνατόν να εντοπιστεί στην Ευρώπη, μολονότι έχουν παρέλθει δεκαετίες από τη σταδιακή συγκρότησή της στη σημερινή της διεθνική -κυρίως οικονομική – μορφή.
Έτσι, λοιπόν, όσο κι αν ωρύεται η φιλτάτη Κάγια Κάλας, επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, ότι οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία για την Ουκρανία γίνει αντικείμενο διαπραγμάτευσης στην πλάτη των Ουκρανών και των Ευρωπαίων προορίζεται να αποτύχει, η Ευρώπη δεν θα θεωρείται υπολογίσιμη δύναμη, ικανή να κάτσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, όσο δεν διαθέτει, πρώτον, ενιαία φωνή σε ζητήματα εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής και δεύτερον ισχυρές ένοπλες δυνάμεις.
Υπ’ αυτό το πρίσμα, ακόμη κι αν οι Ευρωπαίοι κληθούν να δαπανήσουν σημαντικά ποσά μέσω αμυντικών προμηθειών από τις ΗΠΑ, ως “αντάλλαγμα” για την αμυντική ομπρέλα που προσφέρει η Αμερική επί τόσες δεκαετίες ή εάν αναπτύξουν την δική τους ευρωπαϊκή βιομηχανία, αναζωογονώντας έτσι και την οικονομία τους, τούτο θα είναι κυρίως, ένα “δώρο” που θα τους έχει προσφέρει ο Τραμπ, από την αρχή κιόλας της δεύτερης θητείας του στον Λευκό Οίκο.
Διότι, εντέλει, τους αναγκάζει να ξυπνήσουν ως προς αυτές τις ανάγκες, οι οποίες είναι απολύτως ζωτικές, ιδίως για τα κράτη μέλη στην περιφέρεια της ΕΕ.
Θα ήταν άραγε η στάση της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας αυτή που είναι σήμερα, με την συνεχιζόμενη απειλή πολέμου (casus belli) κατά της χώρας μας, σε περίπτωση που έτρεφε τη βεβαιότητα ότι απέναντί της δεν θα αντιπαρατεθούν μόνον ελληνικές δυνάμεις αλλά ευρωπαϊκές;
Έτσι, λοιπόν, δώρο έκανε ο Τραμπ στην Ευρώπη με τον εξευτελιστικό τρόπο με τον οποίο της συμπεριφέρθηκε, αναφορικά με την επικοινωνία του με τον Πούτιν, όπως επίσης δώρο κάνει θέτοντας στο τραπέζι του ΝΑΤΟ την απαίτηση για αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ των κρατών μελών. Καιρός είναι η Ευρώπη να αρχίζει να στηρίζεται στις δικές της πλάτες και όχι σε εκείνες των ΗΠΑ.