Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!
Σε μία χώρα όπως η δική μας, η οποία βρίσκεται στο έλεος της πύρινης λαίλαπας κάθε χρόνο, ιδίως σε καιρούς κλιματικής κρίσης, η πυροπροστασία θα όφειλε να είναι πρώτιστος στόχος όσων κρατούν στα χέρια τους κρατική εξουσία στον συγκεκριμένο τομέα. Η προστασία ζωών, περιουσιών και περιβάλλοντος, από τη φωτιά. Η προστασία του πολίτη, όσων του ανήκουν και της πατρίδας μας.
Αντ’ αυτού, με τις πυρκαγιές ήδη να ζώνουν τη χώρα και βεβαίως την Αττική, επικρατεί ένα γνήσιο μπάχαλο εξαιτίας του άτεχνου, αναποτελεσματικού και εντέλει αντισυνταγματικού τρόπου με τον οποίο επιχείρησαν οι Αρχές αυτού του τόπου και συγκεκριμένα η πολιτική ηγεσία του αρμόδιου Υπουργείου Περιβάλλοντος (Θ. Σκυλακάκης, υπουργός, Ν. Ταγαράς, υφυπουργός και Ευθ. Μπακογιάννης, Γενικός Γραμματέας) να αντιμετωπίσουν το ζήτημα της πυροπροστασίας.
Παρά την κραυγαλέα αποτυχία τους, δε, παραμένουν αμετακίνητοι στις θέσεις τους, αρνούμενοι να αναλάβουν οποιαδήποτε πολιτική ευθύνη.
Διότι αποτελεί σαφώς ατόπημα να έχεις στα συρτάρια σου επί εννέα μήνες, από τον Μάιο του 2023, αυτόν τον διαβόητο Κανονισμό Πυροπροστασίας που αφορά οικόπεδα πλησίον ή εντός δασικών εκτάσεων, και να «θυμάσαι» μόλις στις 15.3.2024, δηλαδή 15 ημέρες πριν την εκπνοή της πρώτης σχετικής διορίας, ότι οι εμπλεκόμενοι πολίτες αυτής της χώρας, περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι, πρέπει να καταθέσουν «τεχνική έκθεση πυροπροστασίας».
Μία ιδιαίτερα εξειδικευμένη έκθεση, η οποία όχι μόνον έχει σημαντικό κόστος εκπόνησης αλλά προβλέπει και ιδιαίτερα δαπανηρά έργα, όπως την κατασκευή πυράντοχων τοιχίων περιμετρικού φράκτη, καλύψεις των ξύλινων τμημάτων στεγών με αντίστοιχα πυράντοχα υλικά και άλλα τινά, τα οποία εκτινάσσουν το κόστος εφαρμογής της καθιστώντας το αδύνατο για το βαλάντιο του μέσου νοικοκυριού.
Ακόμη χειρότερα, δε, σε περίπτωση που οι εμπλεκόμενοι πολίτες δεν κατέθεταν εντός ενός μηνός υπεύθυνη δήλωση ότι όντως εφάρμοσαν όσα προέβλεπε αυτή η Τεχνική Έκθεση, απειλούνταν με εξοντωτικά πρόστιμα, που θα μπορούσαν να ξεπεράσουν έως και τις 50.000 ευρώ.
Ιδιαίτερα αποκαλυπτική, αλλά και επικριτική, ως προς όλα αυτά είναι και σχετική επιστολή του Συνήγορου του Πολίτη, σύμφωνα με τον οποίο το συγκεκριμένο πλαίσιο πυροπροστασίας -έτσι ως έχει- είναι ανεφάρμοστο, αντισυνταγματικό και εντέλει μεταθέτει την ευθύνη της πυροπροστασίας στους ίδιους τους πολίτες, την περιουσία των οποίων ουσιαστικά δημεύει, εξαιτίας του υψηλού κόστους εφαρμογής του.
Υπό το φως της θύελλας αντιδράσεων που ξεσηκώθηκε, το ΥΠΕΝ όχι μόνον επεξέτεινε τις διορίες υλοποίησης που προέβλεπε ο αρχικός κανονισμός αλλά ουσιαστικά ανέστειλε για εφέτος την εφαρμογή όσων «θα» προέβλεπε η παραπάνω τεχνική έκθεση.
Ταυτόχρονα, μετέθεσε την ευθύνη συγκέντρωσης αλλά και εποπτείας στους δήμους, καθώς η σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα κατάθεσης των τεχνικών εκθέσεων, που προέβλεπε ο Κανονισμός Πυροπροστασίας, ουδέποτε λειτούργησε. Όταν και οι ίδιοι οι δήμοι, διαμέσου του συλλογικού τους φορέα, «σήκωσαν τα χέρια ψηλά» λέγοντας ότι δεν έχουν ούτε τους πόρους ούτε το εξειδικευμένο προσωπικό για την εκτέλεση αυτού του έργου, η κυβέρνηση απλά «σφύριξε αδιάφορα».
Για την ακρίβεια, δημιούργησε -την ύστατη ώρα και εκ του μη όντως- μία νέα πλατφόρμα, την περίφημη https://akatharista.apps.gov.gr/ θεσπίζοντας την υποχρέωση των πολιτών να δηλώσουν ότι καθάρισαν τις οικοπεδικές τους εκτάσεις, καθιστώντας τους έτσι υποχρεωμένους να ακολουθήσουν μία νέα διαδικασία βάσει της οποίας θα πιστοποιούσαν, εν πολλοίς, το ίδιο πράγμα. Ότι καθάρισαν τα οικόπεδά τους. Από «κοντά», δε, δημιούργησαν και μία πλατφόρμα καταγγελιών για όσους δεν είχαν καθαρίσει το οικόπεδό τους…
Ως αποτέλεσμα, λοιπόν, όλων αυτών, πού βρισκόμαστε;
Σχεδόν δυο μήνες μετά την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου, την 1η Μαΐου, ένα πραγματικό μπάχαλο επικρατεί με τους καθαρισμούς οικοπέδων. Οι πολίτες βρίσκονται αντιμέτωποι αφενός με υψηλά πρόστιμα σε περίπτωση που δεν ολοκληρώσουν τις σχετικές εργασίες, αφετέρου, με ένα ολοένα αυξανόμενο κόστος εκτέλεσής τους, καθώς τα εμπλεκόμενα συνεργεία έχουν εκτοξεύσει το κόστος πραγματοποίησης των σχετικών εργασιών, υπό το φως της ζήτησης που έχουν οι υπηρεσίες τους. Χαρακτηριστικά, για μία εργασία που πέρυσι κόστιζε, φερ’ειπείν 200-300 ευρώ, το κόστος εφέτος είναι πολλαπλάσιο.
Αντίστοιχα, δεδομένου ότι διανύουμε ήδη την αντιπυρική περίοδο και η ελεγχόμενη καύση νεκρής καύσιμης ύλης απαγορεύεται, σωρεύονται στις άκρες των δρόμων στοίβες από κλαδιά, ξερόχορτα και άλλα καύσιμα υλικά καθώς οι ιδιοκτήτες αυτών των εκτάσεων τα εγκαταλείπουν όπου θεωρούν πρόσφορο και οι κατά τόπους δημοτικές Αρχές αδυνατούν να αντεπεξέλθουν με ένα τόσο βαρύ έργο αποκομιδής αυτών των υλικών.
Κυριότερα, όμως, οι μη ιδιωτικές εκτάσεις, εκείνες που βρίσκονται σε κρατική ιδιοκτησία (των Δήμων, των Περιφερειών αλλά και του ίδιου του κεντρικού κράτους) παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ακαθάριστες, παρά τα διάφορα χρηματοδοτικά προγράμματα που έχουν εκπονηθεί για τον καθαρισμό τους.
Εάν τώρα σε όλα αυτά προσθέσουμε και τα διάφορα γραφειοκρατικού και λοιπού χαρακτήρα προβλήματα που συνόδευσαν την εφαρμογή του «Κανονισμού Πυροπροστασίας», αλλά κυριότερα και την απουσία έργων ουσιαστικού καθαρισμού των περιαστικών και άλλων εκτάσεων, ώστε να μη βρίσκει τροφή η κάθε πυρκαγιά, τότε σχηματίζεται το εύρος της αποτυχίας αυτών των ανθρώπων.
Είχαν κάθε ευκαιρία εδώ και ένα χρόνο να επικοινωνήσουν ένα σημαντικό μήνυμα πυροπροστασίας και να θέσουν ένα κατάλληλο πλαίσιο, το οποίο θα μπορούσαν να υλοποιήσουν οι πολίτες και οι κατά τόπους δημοτικές αρχές.
Αντ’ αυτού, τα έκαναν μπάχαλο και σήμερα σφυρίζουν αδιάφορα.