Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!
Αποτελεί κοινό τόπο πως η παρούσα, ακόμη άτυπη, προεκλογική περίοδος δεν διεξάγεται με όρους προγραμματικού λόγου αλλά στείρας αντιπαράθεσης. Πρόκειται για φαινόμενο καταγεγραμμένο, το οποίο κύριο στόχο έχει την πόλωση και την εξασφάλιση της μέγιστης δυνατής συσπείρωσης των κομμάτων, ενόψει των επικείμενων βουλευτικών εκλογών.
Πρόκειται όμως για μία επιζήμια τακτική. Όχι μόνο διότι μολύνεται για ακόμη μία φορά η πολιτική ζωή του τόπου με τοξικότητα ή επειδή θα φτάσουμε στο όποιο αποτέλεσμα της πρώτης κάλπης, που θα διεξαχθεί με τον εκλογικό νόμο περί απλής αναλογικής, δίχως το ένα κόμμα να γνωρίζει επακριβώς τι πρεσβεύει το άλλο επί συγκεκριμένων θεμάτων, καθιστώντας ακόμη πιο δυσχερή την επίτευξη προγραμματικών συγκλίσεων ή και συμφωνιών, όσο κυριότερα διότι ο τόπος κινδυνεύει να χάσει πακτωλούς χρημάτων.
Σε αντίθεση με τα εκάστοτε προγράμματα ΕΣΠΑ, όπου υπάρχει η δυνατότητα των ενδιάμεσων αναθεωρήσεων για τροποποιήσεις ή και η δυνατότητα μετακύλισης έργων -υπό όρους- σε επόμενη περίοδο, οι πόροι του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), ως γνωστόν, πρέπει να απορροφηθούν έως το τέλος του 2026, διαφορετικά, απλά χάνονται, με αντίστοιχη επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού.
Η συνεχιζόμενη εκταμίευσή τους, δε, συναρτάται όχι μόνον από την προώθηση των έργων αυτών καθεαυτών, όσο και των μεταρρυθμίσεων που θεωρητικώς τα συνοδεύουν.
Υπ’ αυτό το πρίσμα, η δυνατότητα άντλησης του συνόλου των 31 δισ. ευρώ που αναλογούν στην Ελλάδα από το RRF (18 δισ. επιχορηγήσεις και 13 δισ. ευρώ ως δάνεια μηδενικού επιτοκίου) συναρτάται άμεσα με την εξασφάλιση συναίνεσης εκ μέρους του πολιτικού κόσμου της χώρας, σε περίπτωση πολιτικής αλλαγής μετά τις επόμενες βουλευτικές εκλογές. Το περίφημο σχέδιο «Ελλάδα 2.0» ήταν από τα πρώτα που εγκρίθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ήδη η χώρα μας έχει εισπράξει ποσό της τάξης των 11 δισ. ευρώ.
Συγκεκριμένα, η Ελλάδα έλαβε προχρηματοδότηση, ύψους 3,96 δισ. ευρώ, από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η οποία εκταμιεύθηκε στις 9.8.2021.
Στις 8.4.2022 έγινε η εκταμίευση της πρώτης πληρωμής (3,6 δισ. ευρώ) στο πλαίσιο του «Ελλάδα 2.0» και στις 19.1.2023 έγινε η εκταμίευση της δεύτερης πληρωμής, αντίστοιχου ύψους. Συνεπώς, οι πόροι που έχουν εισρεύσει στη χώρα μας από αυτό το πολύτιμο αναπτυξιακό εργαλείο υπερβαίνουν τα 11 δισ. ευρώ. Συνέχιση των εκταμιεύσεων, ωστόσο, συναρτάται με συνεπή προώθηση του προγράμματος και αντιστοίχως συνεπή τήρηση των ορόσημων που θέτει το Σχέδιο που κατέθεσε η χώρα μας και ενεκρίθη από την Κομισιόν.
Κοντολογίς, είμαστε δεσμευμένοι.
Πώς όμως μπορεί να ελπίζει η χώρα μας ότι θα συνεχιστεί απρόσκοπτη η χρηματοδότησή της, όταν υπάρχει αδυναμία εξασφάλισης συναίνεσης ακόμη και στα αυτονόητα;
Όταν οι κυριότερες πολιτικές δυνάμεις του τόπου αδυνατούν να ομονοήσουν ακόμη και στα πλέον προφανή, όπως είναι η ανάγκη επιτάχυνσης του ρυθμού απονομής της δικαιοσύνης ή η ανάγκη βελτίωσης του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος, πώς είναι δυνατόν να πιστεύουμε ότι σε περίπτωση πολιτικής αλλαγής ή σε περίπτωση κυβέρνησης συνασπισμού κομμάτων, θα υλοποιηθεί -κατά τα προβλεπόμενα- ένα τόσο φιλόδοξο σχέδιο όσο το «Ελλάδα 2,0»;
Θα πείτε ίσως... εδώ βρισκόμαστε ήδη στην τελική ευθεία για τις εκλογές και τα κόμματα ακόμη κρατούν -περίπου- ως μυστικό τα προγράμματα πολιτικής με τα οποία θα διεκδικήσουν την προτίμηση του εκλογικού σώματος, στο «Ελλάδα 2,0» θα κολλήσουμε;
Ασφαλώς όχι, φίλτατοι. Όμως σε περίπτωση που όντως… χάσουμε τα λεφτά, ας ξέρουμε τουλάχιστον γιατί... τα χάσαμε!