Φίλτατοι,
Ούτε «ανάμεσα από τις γραμμές» πρέπει να διαβάσει κανείς ούτε έχει αμφιβολίες ως προς το περιεχόμενο. Ο λόγος για την ετήσια έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας το 2021, που εγκρίθηκε χθες με συντριπτική πλειοψηφία 448 ψήφων υπέρ, έναντι 67 κατά και 107 αποχών, σε συνεδρίαση της Ολομέλειας του Ε.Κ. στο Στρασβούργο.
Αν και σε ορισμένες πτυχές της, ιδίως σε ό,τι αφορά στον διαμεσολαβητικό ρόλο της Τουρκίας στην ουκρανική κρίση, η διπλωματική γλώσσα δεν απουσιάζει και αποδίδονται εύσημα στη γείτονα, σε ολόκληρη τη λοιπή έκθεση, η οποία αφορά κυρίως στην κατάσταση του κράτους δικαίου στην Τουρκία, στα ανθρώπινα δικαιώματα, στην ελευθεροτυπία αλλά βεβαίως και στην προκλητικότητα που επιδεικνύει η γείτονα έναντι Ελλάδος και Κύπρου, η γλώσσα είναι σκληρή και τα «κατηγορώ» βαριά. Ως αποτέλεσμα, η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας παραμένει σταθερά «παγωμένη», όπως έκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Στο περιθώριο της συνεδρίασης της Ολομέλειάς του, χθες στο Στρασβούργο, Έλληνας ευρωβουλευτής εξέφραζε, ωστόσο, περιορισμένες ελπίδες ως προς το ενδεχόμενο υιοθέτησης κυρώσεων, οικονομικού ή άλλου χαρακτήρα, από τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (Σύνοδος Κορυφής) αργότερα μέσα στον μήνα, ως απάντηση στην κλιμακούμενη τουρκική προκλητικότητα. Απέδιδε, δε, τη διαφορά του τρόπου αντιμετώπισης της Τουρκίας, μεταξύ αφενός της Κομισιόν και των Συνόδων Κορυφής και αφετέρου του Ευρωκοινοβουλίου, σε μία απλή παράμετρο: τη διαφάνεια.
«Πίσω από κλειστές πόρτες, η Γερμανία “θυμάται” τους οικονομικούς και λοιπούς της δεσμούς με την Τουρκία. Θυμάται ότι την προμηθεύει με όπλα, όπως και η Ισπανία, η οποία επίσης ενεργεί με αντίστοιχα κριτήρια, όπως επίσης και οι λοιποί “συνοδοιπόροι”. Αντίθετα, όταν η συζήτηση βρίσκεται στη δημόσια σφαίρα, όπου επιχειρήματα του συγκεκριμένου είδους δεν αντέχουν σε κριτική, όπως στο Ευρωκοινοβούλιο, τότε επικρατεί η ορθότητα».
Αν και ενίοτε η στάση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έναντι της Τουρκίας επιδρά και ως ευρωπαϊκή κολυμβήθρα του Σιλωάμ για εκείνες των λοιπών θεσμικών οργάνων της ΕΕ, όπως η Κομισιόν και οι Σύνοδοι Κορυφής, οι επισημάνσεις του παλαίμαχου ευρωβουλευτή δεν απέχουν της πραγματικότητας. Η Ευρώπη είναι πολύ περισσότερο διατεθειμένη να πει τα πράγματα με το όνομά τους όταν εκτίθεται δημοσίως και όταν οι αιρετοί της είναι υπόλογοι στο εκλογικό τους σώμα, παρά όταν λειτουργεί πίσω από «κλειστές πόρτες», όπου κυριαρχούν οικονομικά ή γεωστρατηγικά συμφέροντα.
Υπ’ αυτό το πρίσμα, θεσμοί όπως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προσφέρουν όραμα για τους ευρωπαϊκούς λαούς, ως όχημα εκπροσώπησής τους και επιδρούν ενίοτε ως το αντίβαρο στη συχνά στείρα και πλήρη σκοπιμοτήτων προσέγγιση που υιοθετούν τόσο η Κομισιόν όσο και η Σύνοδος Κορυφής.
Προσφέρουν, με άλλα λόγια, λιγότερο έδαφος για την ύπαρξη ευρωσκεπτικισμού και αναπτερώνουν τις ελπίδες για μία καλύτερη Ευρώπη.
Χαρακτηριστική ενδεχομένως τούτου είναι και η περίπτωση των ελληνοτουρκικών, υπό το φως του «πάγου» στον οποίο βρίσκεται εδώ και χρόνια η πορεία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ. Μία πορεία η οποία αν και ήταν πλήρης προβλημάτων ευθύς εξαρχής, αναχαιτίστηκε κατά τρόπο καταλυτικό από την ετήσια παρακολούθησή της διαμέσου των εκθέσεων που εκπονεί το Ευρωκοινοβούλιο σε ό,τι αφορά στις επιδόσεις της Τουρκίας σε σειρά ζητημάτων, με κυριότερα, αφενός, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα και αφετέρου, τη στάση της έναντι δύο υφισταμένων κρατών-μελών της ΕΕ. Της Ελλάδος και της Τουρκίας.