Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!
Όποια απάντηση κι αν επιλέξει να δώσει η Ουκρανία στους όρους που έθεσε η Ρωσία ώστε να σταματήσει ο πόλεμος «σε μία στιγμή», αυτή θα αφορά όχι μόνο στην ίδια αλλά σε ολόκληρη την υφήλιο.
Μπορεί να επιτραπεί η επικράτηση του δίκαιου του ισχυροτέρου; Κι αν όχι, έναντι ποιου κόστους;
Πρόκειται για ακριβώς το ίδιο ερώτημα που απαντήθηκε κατά τον Β’ Π.Π. και νωρίτερα σε δεκάδες άλλους πολέμους και μαζί με την απάντηση που θα δώσει τώρα η Ουκρανία θα λυθούν και οι όποιες άλλες απορίες τυχόν απομένουν σχετικά με την αυτοδιάθεση των εθνών και την κυριαρχία των κρατών, κατά τον 21ο αιώνα.
Επί του συγκεκριμένου εξάλλου, μία πρώτη απάντηση επιχειρήθηκε το 1997 με τη σύναψη της «ιδρυτικής διακήρυξης των σχέσεων ΝΑΤΟ - Ρωσίας», οπότε η βορειοατλαντική συμμαχία δεσμεύτηκε να μην εγκαταστήσει σημαντικές μάχιμες μονάδες και πυρηνικά όπλα σε χώρες που ήταν μέλη του πάλαι ποτέ Συμφώνου της Βαρσοβίας. Έθεσε βεβαίως έτσι εν αμφιβόλω και την κυριαρχία αυτών των κρατών, αφού περιστέλλονταν τα δικαιώματα συμμετοχής τους σε διεθνείς φορείς όπως το ΝΑΤΟ. Έκτοτε βεβαίως το ΝΑΤΟ επεκτάθηκε προς Ανατολάς ενώ και η «κληρονόμος» της ΕΣΣΔ, Ρωσική Ομοσπονδία, «επεκτάθηκε» στην Κριμαία, το 2014.
Οι ανησυχίες του Κρεμλίνου σχετικά με την ύπαρξη δυτικού πυρηνικού οπλοστασίου στην περίμετρο της Ρωσίας βεβαίως εντείνονταν, γεγονός που έγινε επανειλημμένως σαφές προς τη Δύση. Ήδη από το 2016 η Ρωσία ανέστειλε την ισχύ της Συμφωνίας Διαχείρισης Πλουτωνίου (Plutonium Management and Disposition Agreement), που αφορούσε στη μείωση των πυρηνικών, στον απόηχο των κυρώσεων που της επιβλήθηκαν για την επέμβασή της στην Κριμαία.
Μόλις λίγες ημέρες, δε, πριν την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου, δηλώνοντας ότι η Ρωσία θεωρεί ως αιτία πολέμου τυχόν εισδοχή της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Εκτιμούσε μάλιστα ως σχήμα οξύμωρο τις ρωσικές ανησυχίες, δεδομένου ότι τυχόν ουκρανική εισδοχή δεν υπήρχε καν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων του ΝΑΤΟ. Συνάμα τόνιζε ότι οι δυτικοί εταίροι έχουν προειδοποιήσει τη Ρωσία πως η εκδήλωση στρατιωτικής βίας κατά της Ουκρανίας θα συνιστούσε ένα «τεράστιο λάθος» και ότι «δεν θα το επέτρεπαν».
Υπό το φως όλων αυτών αλλά και της απόφασης του ΝΑΤΟ να μην εμπλέξει συμμαχικά στρατεύματα στη σύρραξη στα εδάφη της Ουκρανίας, είναι μάλλον απορίας άξιον τι ακριβώς εννοούσε ο Σολτς, όταν δήλωνε ότι η Δύση «δεν θα επέτρεπε» την εκδήλωση βίας κατά της Ουκρανίας. Διότι στη συγκεκριμένη εξίσωση, δεν υπήρχαν άγνωστες παράμετροι και η στρατιωτική υπεροχή της Ρωσίας έναντι της Ουκρανίας δεν ετίθετο υπό αμφισβήτηση.
Έτσι, λοιπόν, όταν η Ουκρανία καλείται σήμερα να απεμπολήσει τμήμα της κυριαρχίας της, αλλάζοντας το Σύνταγμά της ώστε να κατοχυρώσει την ουδετερότητά της και αναγνωρίζοντας την Κριμαία ως ρωσικό έδαφος και τις αυτονομιστικές δημοκρατίες του Ντόνετσκ και του Λουγκάνσκ ως ανεξάρτητες, καθώς σε τυχόν αντίθετη περίπτωση θα συνεχιστεί η αιματοχυσία των πολιτών της από τη Ρωσία, απαντά σε ένα και μόνον ερώτημα: «Μπορεί να επιτραπεί η υπερίσχυση του δικαίου του ισχυρότερου;».
Η απάντηση που θα δώσει αφορά τη Δύση όχι μόνον επειδή το ερώτημα είναι θεμελιώδους χαρακτήρα αλλά και επειδή η ίδια η Δύση το απάντησε ήδη, κατά τρόπο απολύτως κυνικό, αφήνοντας την Ουκρανία, επί της ουσίας, στο έλεος της Ρωσίας.
Εάν, δε, είχε ενδοιασμούς ως προς τη σκοπιμότητα εμπλοκής της επί του πεδίου με τη Ρωσία, τότε γιατί παρότρυνε την Ουκρανία να ενταχθεί στις τάξεις της συμμαχίας της;
Πέραν, δε, της Δύσης, η απάντηση της Ουκρανίας αφορά άμεσα και την πατρίδα μας, για προφανείς λόγους, οι οποίοι αναμένεται να τεθούν επί τάπητος κατά την επικείμενη συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν. Εκεί θα έχει ενδιαφέρον και η δική μας απάντηση σε αυτό το ερώτημα.