Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!
Μόλις τον Μάρτιο εφέτος, ο υπουργός των Οικονομικών Χ. Σταϊκούρας υπολόγιζε τα μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων για τη διετία 2020-2021 στο ποσόν των 36,5 δισ. ευρώ, ήτοι 24 δισ. ευρώ για πέρυσι και 11,6 δισ. ευρώ για εφέτος, έναντι μόλις 7,5 δισ. ευρώ που προέβλεπε αρχικά ο προϋπολογισμός για το τρέχον έτος. Τελικά, ο «λογαριασμός» υπολογίζεται σήμερα περί τα 39 δισ. ευρώ καθώς το εφετινό κονδύλι αυξήθηκε σε περίπου 15 δισ. ευρώ.
Όλα όμως, έχουν κάποτε ένα τέλος, συμπεριλαμβανομένων και των μέτρων στήριξης.
Όσο «θεωρητικό» κι αν είναι αυτό το τέλος, καθώς, αφενός, οι δόσεις για πολλά από τα προγράμματα στήριξης θα συνεχίσουν να τρέχουν και το επόμενο διάστημα και αφετέρου, τυχόν νέα μέτρα εξαρτώνται από την πορεία της πανδημίας, τούτο έρχεται περί τις αρχές Ιουνίου, οπότε τίθεται σε εφαρμογή και ο νέος... πτωχευτικός.
Αποζημιώσεις ειδικού σκοπού, επιστρεπτέες προκαταβολές, επιδοτήσεις με αξιοποίηση πόρων του ΕΣΠΑ, σειρά άλλων ενισχύσεων που αφορούν από ξενοδοχεία και γυμναστήρια έως επαγγελματίες και ιδιοκτήτες ακινήτων ή επιδοτήσεις παγίων δαπανών επιχειρήσεων, φθάνουν στις αρχές του καλοκαιριού σε ένα κάποιο τέλος. Η ενεργοποίηση του προγράμματος «Γέφυρα 2» για την επιδότηση επαγγελματικών δανείων, δε, σηματοδοτεί επί της ουσίας την ολοκλήρωση του φετινού προγράμματος στήριξης.
Όσο πολυαναμενόμενη κι αν είναι, όμως, αυτή η περίφημη επιστροφή στην κανονικότητα, καθώς αφορά το τέλος των έκτακτων συνθηκών που επέβαλε η πανδημία, δεν παύει να σηματοδοτεί και την έναρξη ενός διττού στοιχήματος. Ενός στοιχήματος το οποίο αφορά, αφενός, την ικανότητα της επιχειρηματικής κοινότητας να αντεπεξέλθει στο ιδιότυπο οικονομικό περιβάλλον της «επόμενης μέρας» και αφετέρου, στο κράτος και στην ανάγκη να μεγιστοποιήσει την αποτελεσματικότητά του αλλά και την ταχύτητα με την οποία διεκπεραιώνει τις εργασίες του.
Εξαρτάται, βεβαίως, η επόμενη μέρα και από μία σειρά ακόμη αστάθμητων παραμέτρων: Κυρίαρχα, την πορεία της τουριστικής βιομηχανίας, η οποία -με τη σειρά της- εξαρτάται από παραμέτρους όπως τη θέσπιση του περίφημου «πράσινου διαβατηρίου», την άρση της αβεβαιότητας κ.α.
Αντίστοιχα, όμως, η πορεία της επόμενης μέρας εξαρτάται και από το ίδιο το καταναλωτικό κοινό. Θα αντιστραφεί η επιφυλακτικότητα που επιδείχθηκε έναντι της κατανάλωσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας και η οποία σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με τις αβεβαιότητες που συνόδευσαν την πανδημία; Η αύξηση του αποταμιεύματος κατά την περίοδο αυτή κατά περίπου 2 δισ. ευρώ θα διοχετευτεί στην κατανάλωση ή θα παραμείνει στα σεντούκια των τραπεζών; Αντίστοιχα, θα υπάρξει αναζωπύρωση των χορηγήσεων εκ μέρους του τραπεζικού συστήματος;
Κυριότερα, όμως, πώς θα λειτουργήσει το ίδιο το κράτος, ο ρόλος του οποίου τόσο αναδείχθηκε στη διάρκεια της πανδημίας, μετά τη λήξη της; Για παράδειγμα, το σύστημα απονομής δικαιοσύνης, το οποίο παγίως υποφέρει από καθυστερήσεις, πώς θα αντεπεξέλθει στο «βουνό» των εκκρεμών υποθέσεων που σωρεύτηκαν στις παλαιότερες κατά τη διάρκεια της πανδημίας;
Αντίστοιχα, η διαδικασία της ψηφιακής μετάβασης των λειτουργιών του δημοσίου θα επιτρέψει την άρση συνθηκών γραφειοκρατίας και αδιαφάνειας που παγίως στοιχειώνουν το ελληνικό δημόσιο;
Εντέλει, δε, οι πολυαναμενόμενοι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης θα διοχετευτούν στην ελληνική οικονομία κατά τον προσήκοντα τρόπο ή θα έχουν την τύχη την οποία είχαν τόσα και τόσα πακέτα κοινοτικών κονδυλίων κατά το παρελθόν;
Αυτό είναι το στοίχημα με το οποίο είμαστε αντιμέτωποι, φίλτατοι. Η επιστροφή στην κανονικότητα έρχεται αλλά μαζί της έρχεται και η ώρα της αλήθειας. Για πολλούς, δε, ίσως είναι πικρή…