Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!
Ο νομπελίστας οικονομολόγος Sir Χριστόφορος Πισσαρίδης, από το βήμα συνεδρίου, εντόπισε χθες την απουσία εξωστρέφειας ως ένα από τα κυριότερα, αν όχι το πλέον σημαντικό, εκ των προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας.
Όπως είπε, ο τρόπος με τον οποίο η Ελλάδα μπορεί να φθάσει σε επίπεδα ΑΕΠ ανάλογα εκείνων που ήδη εμφανίζουν χώρες αντίστοιχου μεγέθους απαιτεί, πρώτα από όλα, εξωστρέφεια. Δηλαδή, εξαγωγές, καθώς η Ελλάδα εξάγει σήμερα ένα πολύ χαμηλότερο ποσοστό του ΑΕΠ της έναντι άλλων χωρών αντίστοιχου μεγέθους στην ΕΕ.
Η οδός για να γίνει αυτό πραγματικότητα διέρχεται διαμέσου περισσότερων επενδύσεων, υψηλότερης παραγωγικότητας, υψηλότερης απασχόλησης και περισσότερης καινοτομίας. Συνήθης προϋπόθεση για όλα αυτά είναι, δε, το μέγεθος των εταιρειών, το οποίο συχνά καθορίζεται και από το φορολογικό καθεστώς, που ενθαρρύνει ή αποθαρρύνει τη συγκέντρωση εταιρειών.
Κόμισε γλαύκα εις Αθήνας ο φίλτατος Πισσαρίδης; Μάλλον όχι, αν και εντόπισε επακριβώς ορισμένα από τα αίτια των προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας. Ειδικά όταν έκανε λόγο για τον ρόλο που οφείλει να έχει ο δημόσιος τομέας στην οικονομία, προτείνοντας τη θέσπιση περισσότερων κινήτρων από το φορολογικό σύστημα, ώστε να ευνοούνται οι «συγκεντρώσεις».
Υπό αυτό το πρίσμα, τα στοιχεία της ελληνικής επιχειρηματικότητας δίνουν μία πρώτη απάντηση στα προβλήματα που αντιμετωπίζει συνολικά η οικονομία. Το ελληνικό επιχειρείν αφορά Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις (ΜμΕ), με ποσοστά που κυμαίνονται μεταξύ 99,8% και 99,9%, σύμφωνα με στοιχεία του ΕΒΕΠ.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (έτους 2018), οι πολύ μικρές επιχειρήσεις στην Ελλάδα αριθμούσαν τις 807.666, (97,3%), οι μικρές τις 19.662, (2,4%), οι μεσαίες τις 2.349 (0,3%) και οι μεγάλες ήσαν μόλις 376 (0,0%), βάσει του σχετικού ευρωπαϊκού ορισμού επί του πλήθους των απασχολουμένων σε αυτές, ήτοι οι πολύ μικρές επιχειρήσεις (0-9 εργαζόμενοι), μικρές επιχειρήσεις (10-49 εργαζόμενοι), μεσαίες επιχειρήσεις (50-249 εργαζόμενοι), μεγάλες επιχειρήσεις (250+ εργαζόμενοι). Η προστιθέμενη αξία, ωστόσο, που συνεισέφεραν αθροιστικά οι ΜμΕ αφορούσε ποσοστό 63,6% της «πίτας» και οι μεγάλες 36,4%.
Το γεγονός αυτό και μόνον, ότι δηλαδή 376 επιχειρήσεις οι οποίες θεωρούνται ως μεγάλες αλλά αντιστοιχούν σε ποσοστό 0,0% του ελληνικού επιχειρείν από πλευράς απασχόλησης, παράγουν ποσοστό άνω του ενός τρίτου της συνολικής προστιθέμενης αξίας στην Ελλάδα, είναι ίσως ενδεικτικό του είδους των προβλημάτων που αντιμετωπίζει όχι μόνον η ελληνική οικονομία αλλά η ίδια η χώρα.
Διότι ένα σύστημα το οποίο φιλοξενεί τη μικρή και πολύ μικρή επιχειρηματικότητα, σε τέτοιο βαθμό, είναι δεδομένο ότι έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να την «εξυπηρετεί». Δηλαδή, εξ ορισμού, έχει σχεδιαστεί ώστε να δουλεύει για τους «μικρούς», με ό,τι κι αν αυτό σημαίνει ή συνεπάγεται για την ελληνική οικονομία. Για την απασχόληση, για τις εξαγωγές, για τις επενδύσεις κ.ο.κ.
Αντιστοίχως, δε, θα εντοπίσουμε τους λόγους για την ύπαρξη αυτού του φαινομένου στο μόνο πράγμα που πραγματικά δουλεύει στην Ελλάδα. Στις πελατειακές σχέσεις. Στο γεγονός, δηλαδή, ότι η πολιτική τάξη αυτής της χώρας παγίως θεσμοθετεί μέτρα και πρακτικές οι οποίες υποβοηθούν τη μικρή -και διάσπαρτη- επιχειρηματικότητα, χάριν πελατειακών σκοπιμοτήτων εκλογικού χαρακτήρα (όπως και με τους αγρότες εξάλλου) ενώ αδιαφορεί για την ευόδωση των προσπαθειών των μεγάλων επιχειρήσεων.
Πόσο πραγματικά προσφέρεται σήμερα η χώρα μας να φιλοξενήσει σημαντικές άμεσες ξένες επενδύσεις, όταν δεν διαθέτει καν τη δυνατότητα να τις στεγάσει αξιοπρεπώς (βάσει στοιχειωδών υποδομών και εφοδιαστικών οδών) σε θεσμοθετημένες βιομηχανικές περιοχές;
Αντίστοιχα, τι τύχη μπορούν να έχουν οι ελληνικές εξαγωγές υπό τις συνθήκες αυτές, οι οποίες -ας μην ξεχνάμε- αφορούν το ένα από τα δύο ελλείμματα που οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία;
Όλα αυτά, όμως, φίλτατοι είναι γνωστά πράγματα, τα οποία -όσες μελέτες κι αν εκπονηθούν- δεν πρόκειται να αλλάξουν, ενόσω απουσιάζει η... βούληση ως προς αυτό!
*Τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ελληνική επιχειρηματικότητα δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη Συνοδευτικό Υλικό.