Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!
Όταν η “μονοκαλλιέργεια” φθάνει σε αδιέξοδο, όπως συμβαίνει με την τουριστική βιομηχανία στην Ελλάδα σε εποχές κορονοϊού, η ύπαρξη ή η απουσία προσαρμοστικότητας είναι εκείνη που θα καθορίσει την επιβίωση. Τόσο της τουριστικής βιομηχανίας, όσο και του τμήματος της οικονομίας που αυτή “συμπαρασύρει”, όπως βεβαίως και των αντίστοιχων δημοσίων εσόδων.
Με άλλα λόγια, την επομένη της επέκτασης των αυστηρών περιοριστικών μέτρων σε ακόμη μία ομάδα δημοφιλών τουριστικών προορισμών, όπως η Μύκονος και η Χαλκιδική, και ενώ ακόμη δεν είναι διαθέσιμα είτε η θεραπεία, είτε το εμβόλιο κατά του συγκεκριμένου ιού, είναι σαφές ότι όποιος επιθυμεί να παραμείνει με αξιώσεις στον κλάδο σε εύρος χρόνου οφείλει να επιδείξει την απαραίτητη προσαρμοστικότητα που θα του το επιτρέψει. Ειδάλλως…
Σε πρώτη ανάγνωση αυτό σημαίνει πλήρη εφαρμογή των υγειονομικών κανόνων που διέπουν πλέον τη λειτουργία του κλάδου, με προφανή επίπτωση στα έσοδά του και σε δεύτερη ανάγνωση, διεύρυνση των δραστηριοτήτων του και χρονική επιμήκυνση των υπηρεσιών του, σε μεγαλύτερο τμήμα του έτους.
Μία οδός για την επίτευξη αυτού του σκοπού, δε, είναι ήδη ορατή μέσω του σχήματος που έχει θεσμοθετήσει η κυβέρνηση για την προσέλκυση συνταξιούχων από το εξωτερικό. Τα ελληνικά νησιά, ιδίως αυτά που διαθέτουν τις απαραίτητες νοσοκομειακές υποδομές, είναι προφανής προορισμός.
Αντίστοιχα, υπό τις παρούσες συνθήκες άνθησης της τηλεργασίας, κοινό “στόχος” για την τουριστική βιομηχανία και δη τον τομέα των καταλυμάτων, θα μπορούσαν να είναι οι λεγόμενοι “digital nomads”, ή “ψηφιακοί νομάδες”. Εκείνοι οι επαγγελματίες, δηλαδή, οι οποίοι εργάζονται αποκλειστικά μέσω διαδικτύου και θα μπορούσαν κάλλιστα να εδρεύουν σε οποιοδήποτε μέρος της υφηλίου, συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών νησιών. Αρκεί, βεβαίως, οι τηλεπικοινωνιακές υποδομές να μπορούν να εξυπηρετήσουν τις... ανάγκες τους.
Οι ραγδαίες αλλαγές, όμως, που ήδη παρατηρούνται στο λιανεμπόριο, στην Ελλάδα και παγκοσμίως, ανατρέπουν φιλοσοφίες δεκαετιών ως προς το επιχειρείν και αναδιαμορφώνουν τον επιχειρηματικό χάρτη. Γεγονός ήδη ορατό στη χώρα μας, με την σημαντική αύξηση του ηλεκτρονικού επιχειρείν, τόσο στην διάρκεια του lock down όσο και στη συνέχεια, αλλά κυριότερα σε μεγάλες αγορές όπως η αμερικανική.
Για παράδειγμα, όπως επισημαίνεται σε ενημερωτικό δελτίο του Γενικού Προξενείου της Ελλάδας στην Ν. Υόρκη (Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων) για την αγορά τροφίμων και ποτών στις ΗΠΑ, το οποίο αφορά την περίοδο Ιουλίου – Αυγούστου 2020, παραδοσιακές αλυσίδες λιανικών πωλήσεων, όπως η Walmart αναγκάζονται να αναπτύξουν κατά τρόπο πολύ ταχύτερο και αποτελεσματικότερο τις διαδικτυακές τους υπηρεσίες και το δίκτυο διανομής τους, ώστε να είναι σε θέση να ανταγωνιστούν κολοσσούς των διαδικτυακών πωλήσεων, όπως η Amazon.
Κατά τη διαδικασία αυτή στρέφονται σε νέα προϊόντα ώστε να δελεάσουν μεγαλύτερο τμήμα του καταναλωτικού κοινού, όπως και η Amazon βεβαίως η οποία επιπρόσθετα διευρύνει το “μπουκέτο” των υπηρεσιών της και με συνδρομητική τηλεόραση, ταινίες, κλπ. αλλά και στρεφόμενη στην αγορά τροφίμων και ποτών, μέσω νέων καταστημάτων.
Με λίγα λόγια, όπως ήταν από την πρώτη στιγμή σαφές, η πανδημία ξαναγράφει τους κανόνες λειτουργίας του λιανεμπορίου, της τουριστικής βιομηχανίας αλλά και του συνόλου των οικονομικών δραστηριοτήτων που επηρεάζονται από αυτήν.
Υπό αυτό το πρίσμα, επιχειρηματική επιβίωση και βεβαίως ανάπτυξη σημαίνει ταχεία ανταπόκριση στις νέες ανάγκες της αγοράς, τόσο ως προς το υγειονομικό σκέλος, όσο και ως προς την ικανοποίηση των καταναλωτικών αναγκών.
Απαιτεί επενδύσεις, αναβαθμισμένη παρουσία στο διαδίκτυο, μεγαλύτερη γκάμα υπηρεσιών και δίκτυο διανομής. Τι από όλα αυτά “μπορεί” να κάνει η ελληνική αγορά και πόσο πρόθυμη είναι η πολιτεία να την υποβοηθήσει κατά την διαδικασία αυτή; Ούτως ή άλλως και τα δικά της έσοδα εξαρτώνται από εκείνα της… οικονομίας.