Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η αντιπαλότητα πού υπάρχει μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πολύ έντονη και βαθιά. Δεν βασίζεται μόνο στο γεγονός ότι στα μάτια της Ουάσιγκτον η Ευρώπη δεν συνεισφέρει όσο θα έπρεπε στο κόστος των αμυντικών δαπανών, αλλά επίσης, όπως μας θύμισε ο αντιπρόεδρος Βανς στην ομιλία του στο Μόναχο, στο ότι υπάρχει μία σύγκρουση αξιών και οραμάτων.
Οι ευρωπαϊκές ελίτ, σύμφωνα με την άποψη Βανς, θεωρούν ότι η έννοια της ελευθερίας στην Ευρώπη αφορά μόνο όσους συμφωνούν μαζί τους, ενώ ευρύτερα λαϊκά στρώματα και πολιτικές δυνάμεις περιθωριοποιούνται και αποκλείονται από τις πολιτικές διαδικασίες αν δεν συμφωνούν με τις προαναφερθείσες ελίτ.
Ετσι λοιπόν η επιβολή δασμών σε ευρωπαϊκά προϊόντα την οποία προανήγγειλε ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν είναι απλά μια οικονομική πράξη, αλλά μια πολιτική φορτισμένη με όλο το τοξικό κλίμα της πολιτικοϊδεολογικής αντιπαλότητας που χαρακτηρίζει τις σχέσεις Βρυξελλών και Ουάσιγκτον αυτό τον καιρό.
Επιπλέον η οργή της Ουάσιγκτον δεν αφορά μόνο τα εμπορικά ελλείμματα που έχει στις συναλλαγές της με την Ε.Ε., αλλά επίσης και ίσως κυρίως, τον διωγμό που υφίστανται οι μεγάλες αμερικανικές Big Tech επιχειρήσεις στην Ευρώπη από την Κομισιόν.
Ορισμένα παραδείγματα
- Η Meta αναγκάσθηκε να πληρώσει 817 εκατ. δολάρια σε πρόστιμο επειδή «έδεσε» το Facebook και το Facebook Marketplace τον Νοέμβριο («δέσιμο» σημαίνει ότι ο καταναλωτής δεν μπορεί να αγοράσει το ένα προϊόν χωρίς να πληρώσει και για το άλλο).
- Τον Μάρτιο η Apple υποχρεώθηκε να πληρώσει ένα πρόστιμο 1,84 δισ. δολάρια επειδή εμπόδισε τους χρήστες του iPhone να πληροφορηθούν ότι υπήρχαν στο App Store φτηνότερες υπηρεσίες streaming μουσικής από την Apple Music.
- H Ιntel με την σειρά της έπρεπε να πληρώσει ένα πρόστιμο 384 εκατ. δολαρίων τον Σεπτέμβριο 2023 για περιορισμούς στις πωλήσεις υπολογιστών που είχαν x86CP.
- Τον Ιούλιο 2024 η Apple υποχρεώθηκε να μοιρασθεί την κινητή τεχνολογία του wallet με τους ανταγωνιστές της με ποινή 5% από τα ημερήσια έσοδα της για κάθε ημέρα μη συμμόρφωσης.
- Δύο χρόνια πριν η Αmazon απειλήθηκε με πρόστιμο 10% των ετησίων της εσόδων διότι χρησιμοποιούσε μη δημοσιοποιημένα data στις λιανικές πωλήσεις. Μόλις πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ανέτρεψε ένα πρόστιμο 1,53 δισ. δολαρίων που είχε επιβάλλει η Κομισιόν στην Google για αντιανταγωνιστικές πολιτικές.
Η παραπάνω λίστα δεν περιλαμβάνει τις τρέχουσες έρευνες εναντίον αμερικανικών επιχειρήσεων όπως την Microsoft για το «δέσιμο» του Teams και του Office 365. Οπως δεν περιλαμβάνει τις μηνύσεις εναντίον αμερικανικών επιχειρήσεων στα πλαίσια των διατάξεων για την προστασία των δεδομένων -όπως το 324 εκατ. δολαρίων πρόστιμο που επιβλήθηκε τον περασμένο Αύγουστο στην Uber για την μεταφορά προσωπικών δεδομένων για Ευρωπαίους οδηγούς στις ΗΠΑ χωρίς την απαιτούμενη προστασία.
Τι αντιμετωπίζουμε λοιπόν εδώ; Μια Κομισιόν πού μάχεται ηρωικά να προασπίσει τα συμφέροντα του Ευρωπαίου καταναλωτή από τις μεγάλες αμερικανικές επιχειρήσεις και τις unfair πρακτικές τους; Ή μήπως μία μη εκλεγμένη κάστα γραφειοκρατών πού προσπαθεί με κάθε τρόπο να διευρύνει την εξουσία της και να μεγιστοποιήσει τα έσοδα της συγκρουόμενη με τις αμερικανικές εταιρείες;
Ανεξάρτητα από το τι πιστεύει κανείς το γεγονός παραμένει ότι οι διώξεις και τα πρόστιμα που επιβάλει η Κομισιόν εναντίον των μεγάλων αμερικανικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη ισοδυναμούν με ένα είδος δασμού. Ανεβάζουν το κόστος λειτουργίας τους και παράλληλα ενισχύουν τους ντόπιους (Ευρωπαίους) ανταγωνιστές πού δεν αντιμετωπίζουν τέτοιες συστηματικές διώξεις. Στο βαθμό φυσικά που οι διώξεις είναι συστηματικές, κάτι που η Κομισιόν αρνείται.
Η μόνη πάντως ασφαλής πρόβλεψη που μπορεί να κάνει κανείς είναι ότι η τοξικότητα στις σχέσεις Ευρώπης και ΗΠΑ δεν πρόκειται να υποχωρήσει σύντομα.