Oπως έδειξαν τα πρόσφατα τραγικά γεγονότα σε Αγγλία και Γερμανία η μετανάστευση είναι και θα εξακολουθήσει να είναι ένα από τα καυτά θέματα που θα διχάζουν τους πολίτες των χωρών υποδοχής για πολλά χρόνια ακόμα.
Πρόκειται για ένα θέμα με πολλές πτυχές μία εκ των οποίων είναι η δημοσιονομική. Αποτελούν οι μετανάστες ένα όφελος για την οικονομία της χώρας όπως διατείνονται οι μεν ή απλά ένα κόστος, ένα βάρος όπως διατείνονται οι δε;
Εδώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει μία πρόσφατη έρευνα του Κογκρέσου των ΗΠΑ -συγκεκριμένα του Γραφείου Προυπολογισμού (CBO)- πού βρίσκεται στο επίκεντρο της επικαιρότητας λόγω των αμερικανικών εκλογών. Η έρευνα εξέτασε τις επιπτώσεις της μετανάστευσης στα δημόσια οικονομικά της χώρας.
Σύμφωνα με την έρευνα του CBO τα επόμενα δέκα έτη οι φόροι πού θα συλλέξει το κράτος από τους μετανάστες -κυρίως από τους μισθούς τους- θα ανέλθουν σε 1,2 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Όμως οι μετανάστες δεν αντιπροσωπεύουν μόνο αυξημένα δημοσιονομικά έσοδα αλλά και κόστος. Πρόκειται για έξοδα υγείας, παιδείας, ασφάλειας, δηλαδή δημόσια αγαθά τα οποία θα απολαμβάνουν οι μετανάστες.
Αυτό το κόστος που συνήθως δεν λαμβάνεται υπόψη από τους υποστηρικτές της μετανάστευσης, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του CBO ανέρχεται σε 300 δισ. δολάρια. Αρα το καθαρό αποτέλεσμα για τα δημόσια οικονομικά είναι θετικό, ένα πλεόνασμα 900 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Με άλλα λόγια η μετανάστευση συμβάλλει θετικά στο κρατικό προϋπολογισμό –οι μετανάστες αν ενταχθούν στην επίσημη οικονομία πληρώνουν περισσότερα απ' αυτά που στοιχίζουν στο κράτος. Απλά το θέμα είναι ότι λόγω της ιδιόμορφης πολιτειακής σύστασης των ΗΠΑ το κόστος των μεταναστών βαραίνει δυσανάλογα τις πολιτείες σε σχέση με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση.
Φυσικά οι δημοσιονομικές επιπτώσεις αποτελούν μία μόνο πτυχή της μετανάστευσης και ίσως όχι την κυριότερη. Εκείνοι πού αντιτίθενται στην μετανάστευση φοβούνται ότι θα χάσουν τις δουλειές τους, ότι θα αλλοιωθεί η εθνική τους ταυτότητα, ότι θα υποβαθμισθούν οι συνοικίες τους , ότι θα αυξηθεί η εγκληματικότητα κ.λπ. Πρόκειται για ανησυχίες που ανεξάρτητα από το αν είναι δικαιολογημένες ή όχι επηρεάζουν σοβαρά τη στάση πολλών πολιτών της χώρας.
Πάντως από ό,τι δείχνει τουλάχιστον η έκθεση του CBO oι φόβοι ότι οι μετανάστες θα αποτελέσουν δημοσιονομικό βάρος δεν φαίνεται να ευσταθούν. Τώρα, για το αν τα πλεονάσματα -που αποφέρει η φορολόγηση των μεταναστών- θα χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση των νοσοκομείων και σχολείων ή αν αντίθετα θα διατεθούν σε αγορές πολεμικών φρεγατών και F-15 αυτό είναι φυσικά κάτι για το οποίο δεν ευθύνονται οι μετανάστες.
Ούτε φυσικά ευθύνονται για το ότι το έλλειμμα των 2 τρισ. του 2024 θα αυξηθεί σε 2,8 τρισ. μετά από 10 έτη- δηλαδή κατά 7% του ΑΕΠ- και ότι το δημόσιο χρέος πού σήμερα αντιπροσωπεύει το 99% του ΑΕΠ θα είναι 122% το 2034.