Αν θέλεις ευτυχισμένους και παραγωγικούς εργαζομένους μείωσε τις ημέρες εργασίας την εβδομάδα σε 4 ημέρες! Αυτό είναι το γενικό μήνυμα που βγαίνει από διάφορες έρευνες, με πλέον πρόσφατη, ένα πιλοτικό project στην Πορτογαλία το οποίο ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο 2022 και περιέλαβε 1.000 εργαζομένους και 41 επιχειρήσεις.
Στο 95% των επιχειρήσεων η μετάβαση σε μία εβδομάδα 4 ημερών έδωσε θετικά αποτελέσματα. Για τους εργαζομένους η πιο σημαντική αλλαγή που βίωσαν ήταν βελτίωση της ψυχικής υγείας και συγκεκριμένα η μείωση του στρες που είναι το μεγάλο πρόβλημα για όλες τις επιχειρήσεις.
Τρεις μήνες μετά την έναρξη του προγράμματος όλα τα συμπτώματα που σηματοδοτούν μία επιδείνωση της ψυχικής υγείας άρχισαν να μειώνονται. Το άγχος κατά 21%, η κούραση κατά 23%, η αϋπνία κατά 19%, τα επεισόδια κατάθλιψης κατά 21%, η ένταση κατά 21% και η μοναξιά κατά 14%. Ανω του 85% των εργαζομένων βίωσε μια βελτίωση σε τουλάχιστον ένα από τους προαναφερθέντες δείκτες.
Η απόκτηση έξτρα χρόνου επέτρεψε στους εργαζομένους να επενδύουν περισσότερες ώρες στην φυσική άσκηση (εκείνοι που δεν γυμνάζονταν καθόλου μειώθηκαν από 27% σε 14%) και στην βελτίωση των προσωπικών τους σχέσεων.
Οι εργαζόμενοι που πριν διαμαρτύρονταν για την δυσκολία συνύπαρξης της εργασιακής και της οικογενειακής ζωής μειώθηκαν πολύ. Ενώ πριν το 50% έβλεπε προβλήματα με την συνύπαρξη της εργασιακής και της οικογενειακής ζωής μετά την εισαγωγή της εβδομάδας των 4 ημερών το ποσοστό μειώθηκε σε 8%.
Η ικανοποίηση των εργαζομένων με τις επιπτώσεις της μείωσης των ημερών εργασίας είχε και αντίκτυπο στις αμοιβές που ζητούσαν. Για να επιστρέψει σε μία «κλασική» επιχείρηση των 5 ημερών την εβδομάδα ο εργαζόμενος ζητούσε αύξηση μισθού κατά 20%.
Η μείωση των ημερών εργασίας δεν συνοδεύτηκε από μείωση του μισθού όμως από μία μείωση κατά 13,7% των ωρών εργασίας. Προκειμένου να διατηρήσουν την παραγωγικότητα στα ίδια επίπεδα οι επιχειρήσεις υιοθέτησαν διάφορες οργανωτικές στρατηγικές και καινοτομίες όπως η μείωση των συναντήσεων, η δημιουργία ομάδων εργασίας και η χρήση νέων software.
Οι επιχειρήσεις τώρα διαθέτουν μερικούς μήνες για να αποφασίσουν αν θα διατηρήσουν τη μείωση ή θα επιστρέψουν στο μοντέλο της εβδομάδας των 5 ημερών. Πάντως πολλές επιχειρήσεις βλέπουν την μείωση των ωρών εργασίας ως μία εναλλακτική λύση στην αύξηση μισθών.
Τεκμηριωμένες έρευνες όπως η πορτογαλική είναι σημαντικές διότι δείχνουν, μεταξύ άλλων, ότι το πρότυπο του εργασιομανή απασχολούμενου που προωθούν διάφορα εγχειρίδια μάνατζμεντ δεν έχουν και πολύ σχέση με την πραγματικότητα.
Ο μέσος εργαζόμενος προτιμά να έχει περισσότερο ελεύθερο χρόνο μακριά από την δουλειά του για να ασχοληθεί και με άλλα πράγματα και σχέσεις που τον ενδιαφέρουν. Φυσικά υπάρχουν και αυτοί για τους οποίους η δουλειά είναι το παν, αλλά δεν φαίνεται να αποτελούν την πλειοψηφία.
Όπως, λοιπόν, στην Πορτογαλία έτσι και στην Ελλάδα; Ίσως. Αλλωστε οι κάτοικοι των δύο αυτών χωρών έχουν πολλά κοινά σημεία. Και ο Πορτογάλος ακούει ρεμπέτικα -τα περίφημα fados- και προτιμά τα νέα φρέσκα κρασιά -vino verde- όπως και ο Ελληνας.