Παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχει βελτιωθεί η βραχυπρόθεσμη κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, η ουσία είναι ότι παραμένουμε στην ουραγοί ανάμεσα από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αυτό προκύπτει συγκρίνοντας την χώρα μας με άλλες σχετικές οικονομίες, σε μια σειρά από αντικειμενικούς δείκτες που αντανακλούν την μακροπρόθεσμη και όχι βραχυπρόθεσμη πορεία της ελληνικής οικονομίας ,η οποία εδώ και δεκαετίες βρίσκεται σε μια κατάσταση ουσιαστικής στασιμότητας και οπισθοδρόμησης.
Στον παρακάτω πίνακα που έχει επιμεληθεί το Ινστιτούτο Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού παρουσιάζουμε την βαθμολογία των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με βάση την αξιολόγηση της S&P. Παρόμοιες είναι και οι αξιολογήσεις των άλλων γνωστών οίκων, συγκεκριμένα των Moody’s και Fitch.
Οι εταιρείες αξιολόγησης χρησιμοποιώντας πολυπαραγοντικά υποδείγματα διαφόρων πτυχών των εξεταζόμενων οικονομιών, επιχειρούν να ποσοτικοποιήσουν την ικανότητα ενός δανειζόμενου να αποπληρώσει το χρέος του. Φυσικά, ο δανειζόμενος μπορεί να είναι οποιαδήποτε οντότητα, όπως επαρχίες, δήμοι ή επιχειρήσεις, όμως εδώ αναφερόμαστε στα κράτη.
Αν ένα κράτος, λοιπόν, λάβει την ανώτατη σχετική βαθμολογία, αυτό μπορεί να ερμηνευτεί ότι ο δανειστής θα λάβει σίγουρα πίσω (δηλαδή με 100% πιθανότητα) όλα τα χρήματα που έχει δανείσει, μαζί φυσικά με τους αναλογούντες τόκους.
Σε αντιδιαστολή, αν ένα κράτος έχει χαμηλή σχετική βαθμολογία, αυτό μπορεί να ερμηνευτεί ότι ο δανειζόμενος θα αποπληρώσει το χρέος του με σχετική δυσκολία, και αυτό συνοδεύεται συνήθως από υψηλότερο κόστος δανεισμού.
Πέντε χώρες έχουν βαθμολογηθεί με την ανώτατη αξιολόγηση (ΑΑΑ), η Γερμανία, η Δανία, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία και η Σουηδία.
Χώρες της ΕΕ με χαμηλή αξιολόγηση (lower investment grade ) αλλά που όμως βρίσκονται στην πολυπόθητη για την χώρα μας επενδυτική βαθμίδα (investment grade) είναι η Κροατία, η Πορτογαλία, η Βουλγαρία, η Ιταλία, η Κύπρος, η Ουγγαρία και η Ρουμανία.
Στην τελευταία θέση και με την χαμηλότερη αξιολόγηση μεταξύ των 27 χωρών της ΕΕ είναι η Ελλάδα, η οποία είναι η μόνη χώρα που δεν βρίσκεται στην επενδυτική βαθμίδα!
Να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα έχει βελτιωθεί και στις σχετικές από τους οίκους αξιολογήσεις βαθμολογία, αλλά η μεγάλη εικόνα παραμένει δυστυχώς απογοητευτική για τη χώρα μας.
Εντυπωσιάζουν οι εξαιρετικές αξιολογήσεις της Εσθονίας και της Δημοκρατίας της Τσεχίας, όπως και σε δεύτερο επίπεδο της Λιθουανίας, της Σλοβενίας και της Σλοβακίας, οι οποίες έχουν ξεπεράσει μέσα σε λίγα χρόνια τις χώρες του Νότου .
Αν θέλουμε - και πρέπει να θέλουμε - να αλλάξουμε αυτή την άσχημη οικονομική πραγματικότητα της χώρας μας και που βιώνουν έντονα οι πολίτες, απαιτείται πρώτα από όλα η κατανόηση και η αποδοχή της πραγματικότητας, όσο δύσκολο και αν είναι αυτό!
* Ο Νίκος Φίλιππας είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικής Πανεπιστημίου του Πειραιά - Πρόεδρος και Ιδρυτής του Ινστιτούτου Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού