Αυτή την περίοδο της αβεβαιότητας την οποία βιώνουμε, ένα είναι σίγουρο: τα μαντάτα δεν είναι καλά για τον τομέα της ακίνητης περιουσίας. Και φυσικά τυχόν αρνητικές εξελίξεις σε αυτό τον τομέα θα επηρεάσουν αρνητικά ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία.
Σύμφωνα με προβλέψεις της εταιρείας συμβούλων Οxford Economics, οι τιμές των ακινήτων σε 20 ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου αναμένεται να σημειώσουν πτώση. Ενώ στις αρχές αυτού του έτους αυξήθηκαν με ετήσιο ρυθμό 15%, στα μέσα του επόμενου έτους ο ρυθμός αύξησης δεν πρόκειται να περάσει το 1%.
Ομως αυτό που ενδιαφέρει τους αναλυτές δεν είναι τόσο η μείωση αυτή καθεαυτή όσο οι επιπτώσεις που θα έχει στην υπόλοιπη οικονομία αυτή η μείωση.
Συγκεκριμένα αναλύουν τις επιπτώσεις σε τρεις τομείς:
- Την κατανάλωση των νοικοκυριών: συνήθως μειώνεται
- Τις επενδύσεις σε ακίνητα: συνήθως μειώνονται
- Την πιστωτική πολιτική: συνήθως γίνεται πιο σφιχτή
Οι αναλυτές εξετάζουν τρία βασικά σενάρια και τις επιπτώσεις τους στην αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ, που σήμερα υπολογίζεται να είναι 1,5%.
Το πρώτο σενάριο προβλέπει τη μείωση της τιμής των ακινήτων κατά 10% μέχρι το 2025 στις αναφερόμενες 20 χώρες. Αυτό μεταφράζεται σε λιγότερη κατανάλωση, καθώς η μείωση της τιμής των ακινήτων σημαίνει μείωση του πλούτου των νοικοκυριών των οποίων τα σπίτια αποτελούν την κυριότερη μορφή αποταμίευσης.
Σε περίπτωση που υλοποιηθεί αυτό το σενάριο, η παγκόσμια ανάπτυξη του ΑΕΠ δεν θα ξεπεράσει το 1,3%, δηλ. θα είναι κατά 0,2% μικρότερη από τη βασική πρόβλεψη του 1,5%.
Τα πράγματα χειροτερεύουν σημαντικά στο δεύτερο σενάριο, όπου στην πτώση της τιμής των ακινήτων έρχεται να προστεθεί και μια μείωση των επενδύσεων σε ακίνητα. Αν υπάρξει μια μείωση του 10% σε αυτή τη μεταβλητή, το παγκόσμιο ΑΕΠ θα αυξηθεί μόλις κατά 0,7%.
Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι «στο παρελθόν η μείωση της τιμής των ακινήτων συνοδεύτηκε από μείωση στις επενδύσεις σε ακίνητα». Οι πιο προβληματικές αγορές είναι του Καναδά, της Ταϊγουάν, της Φινλανδίας και της Νέας Ζηλανδίας. Λιγότερο προβληματικές, οι αγορές των ΗΠΑ, της Νότιας Αφρικής και της Ιαπωνίας.
Το τρίτο σενάριο αφορά τις πιστώσεις. Οταν μειώνονται οι τιμές των ακινήτων, δημιουργείται μία γενικότερη αίσθηση επιδείνωσης της οικονομίας, τα δάνεια γίνονται πιο επιλεκτικά και οι συνθήκες για την απόκτηση μιας υποθήκης πιο σφιχτές.
Η έκθεση του Oxford Economics θυμίζει πως «οι πρόσφατες αναλύσεις της πολιτικής των κρατικών τραπεζών δείχνουν μείωση της διαθεσιμότητας πιστώσεων για την αγορά κατοικίας ιδιαίτερα στην ευρωζώνη και στη Βρετανία». Αν λοιπόν αυτό το σενάριο προστεθεί στα προηγούμενα δύο, τότε η παγκόσμια οικονομία θα παρουσιάσει μια αναιμική αύξηση 0,3%.
Αυτό σημαίνει, στην πραγματικότητα, μια μείωση του (κατά κεφαλήν) ΑΕΠ, αν συνυπολογίσουμε μια αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού κατά 1%.