Η πανδημία καλά κρατεί. Ετοιμαζόμαστε (;) για τη διαχείριση του (δυστυχώς με βεβαιότητα αναμενομένου) τρίτου κύματος. Πλήττεται, βαρύτατα, η δημόσια υγεία. Αντίστοιχα και η εθνική οικονομία. Αυτονοήτως και οι επιχειρήσεις.
Ένα νέο πακέτο μέτρων (:ν. 4772/2021-ΦΕΚ Α’ 17/05.02.2021) έρχεται να συνδράμει. Αφορά τα μισθώματα των πληττόμενων επιχειρήσεων, τα αξιόγραφα που έχουν εκδοθεί από αυτές καθώς και την ενίσχυσή τους με τη μορφή πάγιων δαπανών.
Ας εστιάσουμε στις βασικές σχετικές ρυθμίσεις:
Α. Μισθώματα
Ερώτημα 1ο: Ποιες επιχειρήσεις απαλλάσσονται ολοσχερώς από την υποχρέωση καταβολής μισθώματος και για ποιους μήνες;
Οι πληττόμενες από την πανδημία επιχειρήσεις (όπως θα προσδιριστούν από τον Υπουργό Οικονομικών) απαλλάσσονται από την καταβολή του συνολικού μισθώματος για τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο 2021 (σ.σ. χθες ο Χρήστος Σταϊκούρας ανακοίνωσε επέκταση του μέτρου και τον Μάρτιο για τις κλειστές σήμερα επιχειρήσεις και το λιανεμπόριο, κάτι που ακόμα δεν έχει αποτυπωθεί σε ΦΕΚ).
- Ερώτημα 2ο: Ποια τα οφέλη για τους εκμισθωτές;
Το τμήμα του μηνιαίου μισθώματος που δεν εισπράχθηκε/εισπράττεται λόγω της πανδημίας δεν υπόκειται σε φόρο εισοδήματος για τον εκμισθωτή ούτε και σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης.
Τα φυσικά πρόσωπα-εκμισθωτές που, λόγω της πανδημίας, εισπράττουν μειωμένο μίσθωμα έως και τον 10/20, έχουν δικαίωμα έκπτωσης 12% επί των μισθωμάτων για φορολογικές οφειλές από 31.7.2020 και εντεύθεν. Για 11-12/2020: θα τους καταβληθεί από το Δημόσιο, αντί της έκπτωσης, ποσό ίσο με το 50% των συγκεκριμένων μισθωμάτων˙ για 1-2/2021: θα τους καταβληθεί ποσό ίσο με το 80% των μισθωμάτων.
Στα νομικά πρόσωπα-εκμισθωτές που, λόγω της πανδημίας, δεν εισπράττουν μίσθωμα για 1-2/2021: θα καταβληθεί από το Δημόσιο το 60% των μη εισπραττομένων μισθωμάτων των μηνών αυτών.
- Ερώτημα 3ο: Ποια η αντιμετώπιση των καταβολών του Δημοσίου έναντι των μη εισπραττομένων, λόγω πανδημίας, μισθωμάτων;
Οι καταβολές αυτές δεν θεωρούνται εισόδημα. Δεν υπόκεινται σε φορολογικές επιβαρύνσεις, τέλη, εισφορές ή κρατήσεις. Είναι ανεκχώρητες και ακατάσχετες. Δεν συμψηφίζονται.
Β. Αξιόγραφα
- Ερώτημα 4ο: Αναστέλλεται η προθεσμία εξόφλησης αξιογράφων;
Για τις πληγείσες από την πανδημία επιχειρήσεις, οι οποίες εμφανίζουν μειωμένο, κατά 40% τουλάχιστον, κύκλο εργασιών κατά το διάστημα 10-12/2020 (σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019), αναστέλλονται κατά 75 ημέρες οι προθεσμίες λήξης, εμφάνισης και πληρωμής των αξιογράφων που οι ίδιες εξέδωσαν με ημερομηνία πληρωμής 25.1 -28.2.21.
- Ερώτημα 5ο: Τι συμβαίνει με τις απλήρωτες επιταγές & συναλλαγματικές του Ιανουαρίου του 2021; Ποια η αντιμετώπισή τους;
Τα εν λόγω αξιόγραφα δεν καταχωρίζονται σε (ή, αν καταχωρίστηκαν, διαγράφονται από) αρχεία δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς. Αρκεί όμως να εξοφληθούν εντός 75 ημερών από τη σφράγιση (ή μη πληρωμή) τους. Για το ίδιο χρονικό διάστημα αναστέλλεται, μεταξύ άλλων, η δυνατότητα έκδοσης διαταγής πληρωμής.
- Ερώτημα 6ο: Ποιους κομιστές αξιογράφων αφορά η παράταση εξόφλησης ΦΠΑ; Και ποιους η παράταση εξόφλησης των δικών τους αξιογράφων;
Για τους κομιστές αξιογράφων, οι οποίοι δεν εντάσσονται σε πληττόμενους (ή ευνοημένους), λόγω της πανδημίας, κλάδους και, επιπρόσθετα, το σύνολο της αξίας των αξιογράφων που κατέχουν ως κομιστές (των οποίων αναστέλλεται η εξόφλησή τους) υπερβαίνει το 20% του μέσου μηνιαίου κύκλου εργασιών του προηγουμένου φορολογικού έτους, παρατείνεται μέχρι 31.5.21 η προθεσμία εξόφλησης: (α) των βεβαιωμένων οφειλών από δηλώσεις ΦΠΑ -με λήξη: 1/2021 και (β) των προθεσμιών καταβολής ΦΠΑ -με χρόνο υποβολής 31.1-28.2.2021.
Αν όμως η αξία των εν λόγω αξιογράφων υπερβαίνει το 50% του μέσου μηνιαίου κύκλου εργασιών του προηγουμένου φορολογικού έτους, δεν καταχωρίζονται σε αρχεία δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς μη εξοφληθέντα (εκδοθέντα από τους ίδιους) αξιόγραφα, εφόσον βεβαιώνεται η αδυναμία πληρωμής από την πληρώτρια τράπεζα από 2.1 έως 28.2.21. Προϋπόθεση: η εξόφλησή τους εντός 75 ημερών από τη σφράγιση ή τη λήξη τους.
- Ερώτημα 7ο: Δικαιούνται ο υπόχρεος για την πληρωμή αξιογράφου και ο κομιστής του να συμφωνήσουν εξόφληση στην ημερομηνία έκδοσης/λήξης του;
Φυσικά.
- Ερώτημα 8ο: Τι συμβαίνει με τις (νομοθετικά παραταθείσες) προθεσμίες εξόφλησης αξιογράφων;
Οι κατά παράταση τεθείσες προθεσμίες εξόφλησης αξιογράφων της 30.9.20 και της 31.10.20 παρατείνονται, περαιτέρω, έως την 30.4.21. Μέχρι τότε αναστέλλεται, μεταξύ άλλων, και η έκδοση διαταγής πληρωμής με βάση αυτά.
- Ερώτημα 9ο: Τι συμβαίνει με τις επιταγές που σφραγίσθηκαν ή συναλλαγματικές που δεν πληρώθηκαν από 1.11.20 και εντεύθεν;
Αξιόγραφα που εκδόθηκαν από συγκεκριμένες επιχειρήσεις επί των οποίων (αξιογράφων) βεβαιώνεται αδυναμία πληρωμής από την πληρώτρια τράπεζα από 1.11.20 και εντεύθεν, δεν καταχωρίζονται σε αρχεία δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς, εάν αποδεδειγμένα εξοφληθούν έως 30.4.2021. Μέχρι την ίδια ημερομηνία (:30.4.21) αναστέλλεται, μεταξύ άλλων, η έκδοση διαταγής πληρωμής.
Τα αντίστοιχα ισχύουν και για τα αξιόγραφα, τα οποία καταλαμβάνονται από (νομοθετική) παράταση της προθεσμίας εξόφλησης έως την 31.12.20.
Γ. Ενισχύσεις επιχειρήσεων με τη μορφή πάγιων δαπανών
- Ερώτημα 10ο: Σε τι συνίσταται και ποιους αφορά η ενίσχυση επιχειρήσεων με τη μορφή πάγιων δαπανών;
Σε επιχειρήσεις που επλήγησαν οικονομικά λόγω της πανδημίας, είναι δυνατό να χορηγείται ενίσχυση, με τη μορφή της επιδότησης πάγιων δαπανών, στο πλαίσιο της στήριξης για μη καλυπτόμενες πάγιες δαπάνες επιχειρήσεων. Αναμένονται λεπτομέρειες με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων.
Οι επιχειρήσεις πλήττονται βαρύτατα. Με στοχευμένες ρυθμίσεις επιχειρείται η υποβοήθησή τους στη διαχείριση μέρους, κατ’ ανάγκην, των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν. Δεν μοιάζει όμως αρκετή η απαλλαγή τους από τμήμα των οφειλόμενων μισθωμάτων. Ούτε η χρονική μετάθεση υποχρεώσεών τους προς το Δημόσιο ή εκείνων που απορρέουν από αξιόγραφα. Εξάλλου, κι όσο αφορά τα τελευταία (:αξιόγραφα) στην εξόφλησή τους προσβλέπουν οι κομιστές τους, για την αντιμετώπιση των δικών τους οικονομικών θεμάτων.
Έχουμε πολλά επενδύσει, όλοι μας, στο εμβόλιο για τη διαχείριση (και) της τρέχουσας οικονομικής κρίσης. Δεν φαίνεται, επί του παρόντος τουλάχιστον, να αποδίδουν οι σχετικές επενδύσεις. Θα πρέπει, κατά τούτο, άλλα δραστικότερα (και περισσότερο άμεσα) μέτρα να επιλεγούν και εφαρμοστούν.
Πριν είναι αργά.
* Ο Σταύρος Κουμεντάκης είναι Managing Partner της Koumentakis and Associates Law Firm