Τι ήταν αυτό που έθρεψε τη λατρεία για το πρόσωπό του Ντιέγκο Μαραντόνα;
Η αφετηρία, ήταν αναμφίβολα το ποδόσφαιρο. Στον αστερισμό των θεών όμως, δεν τον έφεραν αυτά που έκανε μέσα στο γήπεδο. Κι άλλοι ποδοσφαιριστές ξεδίπλωσαν εξαιρετικές αρετές στους αγωνιστικούς χώρους. Ίσως όχι όσες αυτός, σίγουρα όμως για μεγαλύτερο διάστημα.
Αν μέναμε στη γνώμη των ειδικών και των παραγόντων, ο Μαραντόνα ήταν ένας από τους σημαντικότερους ποδοσφαιριστές του 20ου αιώνα. Για τους φιλάθλους όμως, ήταν ο ένας και μοναδικός Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα Φράνκο. Σε ηλεκτρονική ψηφοφορία που διεξήγαγε η ΦΙΦΑ το 2000 για την ανάδειξη του κορυφαίου μπαλαδόρου του 20ου αιώνα, συγκέντρωσε τριπλάσιες σχεδόν ψήφους (53,6%) από το δεύτερο (Πελέ - 18,5%), αποδεικνύοντας περίτρανα ότι ο κόσμος δε θέλει γυάλινα είδωλα, γιατί ξέρει ότι αυτά δεν υπάρχουν.
Αλήθεια και ελπίδα θέλει ο κόσμος και ο Ντιεγκίτο τα έδωσε και τα δυο. Όλη του η ζωή, ήταν μια γροθιά στην υποκρισία. Ένα ταξίδι στη φαντασία. Όταν πήγε στη Νάπολη, εξέφρασε την επιθυμία να γίνει «το είδωλο των φτωχών παιδιών» της πόλης (1) και τα κατάφερε. Έβγαλε γλώσσα στον πλούσιο βορά. Έδωσε φως στους τυφλούς και πόδια στους κουτσούς, όπως έγραφαν οι μαθητές του Μαρτσέλο Ντ’ Όρτα. Δεν ήθελαν περισσότερα οι κάτοικοι της πόλης για να τοποθετήσουν τη φωτογραφία του δίπλα από τον Ιησού.
Όταν με την πονηριά και το ταλέντο του, σφράγιζε πρόωρα το εισιτήριο για τους Εγγλέζους από το Μεξικό του 1986, υποχρέωσε ακόμη και τους αντιπάλους του να υποκλιθούν στο ταλέντο του (2) και σήκωσε ολόκληρη τη χώρα του στον ουρανό. Όπως δήλωσε είκοσι χρόνια αργότερα ο Χόρχε Βαλντάνο «Ο Μαραντόνα προσέφερε στους Αργεντινούς μια διέξοδο από τη συλλογική απογοήτευσή τους και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι τον λατρεύουν εκεί ως θεϊκή φιγούρα» (3).
Την ίδια διέξοδο πρόσφερε σε όλους τους ανθρώπους που πληρώνουν για τα παιχνίδια των ελίτ και δε μπορούν να αντιδράσουν. Όταν οργάνωνε την αντίσταση των ποδοσφαιριστών ενάντια στις άθλιες συνθήκες εργασίας που επέβαλαν τα συμφέροντα της ΦΙΦΑ, στο παγκόσμιο κύπελλο του Μεξικού ήξερε ότι θα δεχτεί πόλεμο. (πληρώνονται για να δουλεύουν, ήταν η οργισμένη αντίδραση του Χαβελάνζε). Δε δίστασε όμως ούτε στιγμή να μάχεται. «Θα πρέπει να μας ακούσουν και να μας σεβαστούν, εμείς είμαστε οι πρωταγωνιστές του ποδοσφαίρου. Σε αυτό τον κόσμο όπου μετρούν μόνο τα χρήματα, οι ομοσπονδίες και τα γραφεία, θα πρέπει να ξαναβάλουμε τον άνθρωπο στο επίκεντρο», σημείωνε ο Μαραντόνα από το Παρίσι το 1996.
Κάθε φορά που έμπαινε στο γήπεδο, έκανε το σταυρό του. Όταν τον κάλεσε όμως ο Πάπας Ιωάννης Παύλος ο Β’ στο Βατικανό να τον συγχαρεί για τη φιλανθρωπική δράση του, δεν του χαρίστηκε. «Μάλωσα με τον Πάπα», δήλωσε στους δημοσιογράφους, μετά τη συνάντηση. «Μπαίνοντας μέσα στο Βατικανό είδα τους χρυσούς τρούλους και όλα τα χρυσά και πολυτελή διακοσμητικά στον τεράστιο χώρο. Ο παππάς άρχισε να μου μιλάει για το πως η εκκλησία βοηθάει τα φτωχά παιδιά. Εγώ ήμουν ένα από αυτά τα παιδιά και είπα του Πάπα: Πούλα τις στέγες φίλε αν πραγματικά θέλεις να βοηθήσεις. Δεν του άρεσε καθόλου αυτό, αλλά δεν με ενδιαφέρει». Είναι το μόνο σίγουρο…
Τίποτα δε φαινόταν ικανό να εμποδίσει το Μαραντόνα από το να εκφράσει ελεύθερα την άποψή του. “Η ελευθερία και τα αισθήματα δεν εξαγοράζονται” έλεγε. Κι άλλοι το λένε. Αυτός το έκανε πράξη και πλήρωσε το τίμημα. Δεν ήταν ο μόνος. Όταν ο Τόνι Σουμάχερ (4) αποκάλεσε «κινούμενα φαρμακεία» τους παίχτες της εθνικής Γερμανίας στους αγώνες του Μεξικό, αποκλείστηκε από την Εθνική και το πρωτάθλημα της χώρας του, κανένας όμως από τους υπεύθυνους δεν κουνήθηκε από τη θέση του. Ο Μαραντόνα ήξερε το παιχνίδι. Ίσως υπερτίμησε τις δυνατότητές του, αυτή τη διαβολεμένη άνεση να ανεβοκατεβαίνει από την κόλαση στον παράδεισο: «…μισός διάολος, μισός άγγελος» έγραψε γι’ αυτόν η L'Équipe, μετά το παιχνίδι με την Αγγλία.
Κατέληξε στην κόλαση. Τις ακριβείς διαδρομές του στο δρόμο της εξάρτησης, δε θα τις μάθουμε ποτέ. Ο ίδιος όμως δεν έκρυψε ποτέ το πρόβλημα. Το πήρε πάνω του. Τσαλακώθηκε άσχημα. Δεν πρόδωσε ποτέ όμως την καταγωγή του και τη μπάλα. Ο κόσμος, γύρισε την πλάτη στις νουθεσίες των ατσαλάκωτων. Δεν ήταν διατεθειμένος να αφήσει «ψυχές μαραγκιασμένες από δημόσιες αμαρτίες» να κατασπαράξουν το θεό του.
Ο Eduardo Galeano, ο άνθρωπος που έσκυψε πάνω από τις φλέβες της Λατινικής Αμερικής, είπε ότι «ο Ντιέγο Μαραντόνα δεν λατρεύτηκε μόνο για τα μοναδικά ζογκλερικά του, αλλά επειδή ήταν ένας θεός βρώμικος, αμαρτωλός. Ο πιο ανθρώπινος από τους θεούς».
Για τους ίδιους λόγους δε δόξασαν τον Οδυσσέα και έκαναν τον Δία, αρχηγό των δικών τους θεών οι Έλληνες;
Σημειώσεις
1. «Θέλω να γίνω το είδωλο των φτωχών παιδιών της Νάπολης, επειδή αυτοί είναι όπως ήμουν εγώ στο Μπουένος Άιρες», δήλωσε στην επίσημη παρουσίασή του στις 5 Ιουλίου 1984.
2. Ο προπονητής της εθνικής Αγγλίας Μπόμπι Ρόμπσον είπε ότι το δεύτερο του Μαραντόνα στο παιχνίδι με την ομάδα του «ήταν ένα γκολ βγαλμένα από την σφαίρα της φαντασίας»
3. Δήλωση Χόρχε Βαλντάνο, στη Süddeutsche Zeitung, 29/6/2006
4. Toni Schumacher «Anpfiff». Μάρτιος 1987. Βλ. και Εφημερίδα το Βήμα: Σουμάχερ: «Εκεί όπου φύτευα τα χάπια θα φυτρώσουν βίδες!»
* Ο κ. Χρήστος Παπαδόπουλος είναι Οικονομολόγος, Αναλυτής, Διευθύνων Σύμβουλος WITSIDE.