Η κυβέρνηση πολύ σωστά πράττει και έχει θέσει με ζήλο και εργατικότητα ως μείζονα προτεραιότητα την προσέλκυση επενδύσεων στη χώρα. Είναι προφανές ότι αν δεν γίνει αυτό και μάλιστα επί μακρά σειρά ετών, τα οικονομικά τόσο του Ελληνικού Δημοσίου, όσο και των νοικοκυριών δεν θα μπορέσουν ουσιαστικά να αναπνεύσουν από την πολυετή κρίση.
Ωστόσο ένας σημαντικός πόλος προσέλκυσης κεφαλαίων σε μια χώρα αποτελεί το Χρηματιστήριό της και στο συγκεκριμένο μέτωπο κατά τα τελευταία χρόνια δεν έχει γίνει σχεδόν τίποτε…
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αδράνειας είναι το ότι οι τόσες σχεδιαζόμενες ιδιωτικοποιήσεις-αποκρατικοποιήσεις δεν συνδέθηκαν (με εξαίρεση την περίπτωση της ΑΔΜΗΕ) και δεν συνδέονται με εισαγωγή περιουσιακών στοιχείων που πωλούνται στο Χρηματιστήριο της Αθήνας.
Για παράδειγμα, θα μπορούσε να είχε γίνει ο σχετικός σχεδιασμός έτσι ώστε το 25% του Αεροδρομίου της Αθήνας, ή της εταιρείας μέσω της οποίας η Fraport έχει αναλάβει τη διαχείριση των περιφερειακών αεροδρομίων, να κατέχεται από το ευρύ επενδυτικό κοινό και να τελεί υπό διαπραγμάτευση στο ΧΑ. Το ίδιο μπορεί να γίνει και όσες ιδιωτικοποιήσεις-παραχωρήσεις βρίσκονται σήμερα στο στάδιο του σχεδιασμού.
Τα οφέλη από μια τέτοια πολιτική είναι πάρα πολλά και διαχέονται σε ολόκληρη την οικονομία. Αναφέρω μερικά μόνο από αυτά:
Πρώτον, ένα σημαντικό τμήμα της ανάπτυξης που θα προκύψει από την ιδιωτικοποίηση-παραχώρηση εγχώριων περιουσιακών στοιχείων θα διοχετευθεί σε Έλληνες επενδυτές (και θα διαχυθεί στην κοινωνία) μέσα από την είσπραξη μερισμάτων και μέσα από την αποκόμιση κεφαλαιακών κερδών.
Δεύτερον, θα διευρυνθεί το φάσμα των επενδυτικών επιλογών που προσφέρει η ελληνική κεφαλαιαγορά, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την προσέλκυση κεφαλαίων από το εξωτερικό, για τον επαναπατρισμό χρημάτων που οι Έλληνες «φυγάδευσαν» στο εξωτερικό κατά την περίοδο της κρίσης, για τη χρηματοδότηση των εγχώριων επιχειρήσεων, αλλά και για τη δημιουργία θέσεων εργασίας στον άμεσο και ευρύτερο χρηματιστηριακό-επενδυτικό χώρο.
Τρίτον, θα προκύψουν πολύ σημαντικά έσοδα για το Ελληνικό Δημόσιο.
Τέταρτον, μέσω των κανόνων της Εταιρικής Διακυβέρνησης, των εισηγμένων στο ΧΑ εταιριών της αγοράς, του ελέγχου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, των επενδυτών των ανοικτών ΓΣ κλπ και εξασφαλίζεται δημοκρατικός και διαφανής έλεγχος των πράξεων της Διοίκησης.
Για την ωφελιμότητα ενός τέτοιου εγχειρήματος δεν έχουμε παρά να ανατρέξουμε στο παρελθόν, όταν εισήλθαν στο Χρηματιστήριο της Αθήνας αρκετές εταιρείες του δημοσίου, όπως για παράδειγμα ο ΟΤΕ, ο ΟΠΑΠ, τα ΚΑΕ (οι τρεις αυτές στη συνέχεια πέρασαν στον ιδιωτικό τομέα), η ΕΥΔΑΠ, η ΕΥΑΘ, ο ΟΛΠ, ο ΟΛΘ και η ΔΕΗ.
Πέρα λοιπόν από τα κεφάλαια που αρχικά άντλησε το Ελληνικό Δημόσιο, έχει καθίσει κάποιος να υπολογίσει το πόσο μεγάλα ποσά έχει εισπράξει το κράτος μας όλα αυτά τα χρόνια, μόνο και μόνο από το φόρο που επιβάλλεται σε κάθε πώληση που γίνεται μέσω του ΧΑ;
Έχει καθίσει κάποιος να υπολογίσει κάποιος το πόσα έσοδα έχουν προκύψει από τις συναλλαγές αυτές για τις χρηματιστηριακές εταιρείες και τους συνεργάτες τους (υπαλλήλους, συνδεδεμένους αντιπροσώπους, ΑΕΕΔ, ΑΕΠΕΥ), άρα και το ύψος τόσο των φόρων, όσο και των ασφαλιστικών εισφορών που όλοι αυτοί έχουν καταβάλλει;
Από τα στοιχεία του ΧΑ, μόνο κατά την τελευταία πενταετία, οι εισηγμένες εταιρείες έχουν μοιράσει στους μετόχους τους 6,7 δισ. ευρώ μέσα από μερίσματα και επιστροφές κεφαλαίου. Πόση άραγε «εισφορά αλληλεγγύης» προς όφελος του Δημοσίου να προέκυψε από το ποσό αυτό;
Κλείνοντας θα ήθελα να καταλήξω στα εξής:
Όσοι πιστεύουν ότι επειδή απλά και μόνο βγήκαμε από το καθεστώς των μνημονίων, θα δούμε μια περίοδο έντονης ανάπτυξης χωρίς εμείς να κάνουμε το παραμικρό, είναι πολύ γελασμένοι… Χρειάζεται να αλλάξουν πολλά πράγματα και θα πρέπει να κινηθούμε δυναμικά και τάχιστα προς αυτή την κατεύθυνση.
Η ψυχολογική βελτίωση των τελευταίων μηνών από μόνη της δεν είναι επαρκής.
Τα κυβερνητικά στελέχη -τόσο οι πολιτικοί, όσο και οι τεχνοκράτες- καλούνται αν όχι να καταθέσουν τις δικές τους ιδέες για την προσέλκυση επενδύσεων και την ανάπτυξη της κεφαλαιαγοράς, τουλάχιστον να εξετάζουν με προσοχή τις σχετικές προτάσεις των φορέων, όπως για παράδειγμα του ΣΜΕΧΑ.
Οι ιδιωτικοποιήσεις-παραχωρήσεις μέσω του ΧΑ θα πρέπει να υιοθετηθούν άμεσα και προς την κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να πιέσουν έντονα όλοι οι φορείς της επενδυτικής κοινότητας, με πρώτη και καλύτερη την ίδια την διοίκηση της ΕΧΑΕ που οφείλει να δημιουργεί αξίες: Προς όφελος τόσο των μετόχων της, όσο κυρίως και της ελληνικής οικονομίας.
Ας καταλάβουν όλοι και κυρίως, οι υπεύθυνοι ‘’τεχνοκράτες’’ σύμβουλοι του Υπερταμείου και του ΤΑΙΠΕΔ, ότι στις ιδιωτικοποιήσεις δεν έχει σημασία μόνο το υψηλό (εάν υπάρξει) τίμημα, αλλά η προστιθέμενη αξία που ο επενδυτής δίνει μακροπρόθεσμα σε αυτό το περιουσιακό στοιχείο. Η κυβέρνηση έτσι πρέπει να το αξιολογήσει, ελέγξει και εφαρμόσει, διότι στο τέλος θα κριθεί από τους πολίτες ανάλογα με την αποτελεσματικότητα της ανάπτυξης της χώρας.
* Ο Αλ. Μωραϊτάκης είναι Πρόεδρος Nuntius ΑΧΕΠΕΥ, πρώην Πρόεδρος ΣΧΕΜΑ και νυν μέλος ΔΣ ΣΜΕΧΑ