Μονόδρομος είναι, πλέον, ο ψηφιακός μετασχηματισμός και για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Σε αυτό το εγχείρημα «επιβίωσης», όπως θα μπορούσε να το χαρακτηρίσει κανείς, τον «πρωταγωνιστικό ρόλο» έχουν οι CEOs, η ενεργή συμμετοχή των οποίων (70,38%) επιβεβαιώνει το γεγονός ότι η ψηφιακή μετάβαση συνδέεται με την γενικότερη κουλτούρα της επιχείρησης και δεν αφορά μόνο την τεχνολογία.
Στο συμπέρασμα αυτό συνηγορούν τα στοιχεία, που προκύπτουν από την τελευταία έρευνα της People for Business «Ηγεσία στην εποχή της Τεχνολογίας», σύμφωνα με την οποία οι CEOs θεωρούν απαραίτητη την αλλαγή κουλτούρας για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, σε ποσοστό 58,75%.
Την ίδια στιγμή, η εταιρική κουλτούρα θα πρέπει να συνδυαστεί άμεσα, τόσο με το διαθέσιμο ταλέντο, όσο και με την ανάπτυξη νέων ταλέντων, που αποτελούν κρίσιμους παράγοντες επιτυχίας – παράγοντες τους οποίους οι επιχειρήσεις οφείλουν να λαμβάνουν σοβαρά υπόψιν τους, να επενδύουν πόρους, αλλά και χρόνο για να κτιστούν.
Τι προϋποθέτει όμως η αλλαγή κουλτούρας; Βελτίωση τόσο των τεχνικών χαρακτηριστικών των εργαζομένων, όσο και των δεξιοτήτων αυτών (reskilling/upskilling).
Αυτά τα δύο είναι αλληλένδετα, το ένα δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το άλλο. Για να είναι όμως αποτελεσματική αυτή η επένδυση στους εργαζόμενους και κατά συνέπεια στην εταιρεία, είναι σημαντικό να γίνει στοχευμένα και μεθοδικά, μέσα από δομημένες αξιολογήσεις του διαθέσιμου ταλέντου, των γνώσεων και της εταιρικής κουλτούρας, ώστε η εταιρεία να γνωρίζει ακριβώς που βρίσκεται σήμερα και να προσδιορίζει με σαφήνεια την επόμενη ημέρα.
Η πραγματικότητα, όμως δεν φαίνεται να είναι πολύ κοντά σε αυτό που περιγράφω. Παρόλο που οι επιχειρήσεις θεωρούν ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι πολύ σημαντικός, έχοντας ξεκινήσει την υλοποίηση αυτής της Στρατηγικής Ψηφιακής Μετάβασης, πολλές δεν έχουν ακόμη καθορίσει μια ενιαία στρατηγική που θα εξοπλίζει τους υπαλλήλους τους με τις δεξιότητες που απαιτούνται για την “ψηφιακή παιδεία”.
Η έλλειψη εργαζομένων με τις κατάλληλες ψηφιακές δεξιότητες θεωρείται βέβαια παγκόσμιο πρόβλημα, ωστόσο - σύμφωνα με έρευνες - η συντριπτική πλειοψηφία του εργατικού δυναμικού στην Ελλάδα διαθέτει βασικές ψηφιακές δεξιότητες. Έτσι διαφαίνεται ξεκάθαρα η άμεση αναγκαιότητα για ένα συνεχόμενο reskilling και upskilling των εργαζομένων, το οποίο θα λειτουργήσει σαν βασικός μοχλός της επιτυχημένης ψηφιακής μετάβασης των επιχειρήσεων για το μέλλον.
Την ίδια στιγμή, οι περισσότερες επιχειρήσεις έχουν προχωρήσει σε αναδιοργανώσεις και στηρίζουν τα νέα οργανογράμματα τους και την στρατηγική τους όχι σε πολύπλοκες δομές με πολλά ιεραρχικά επίπεδα, αλλά δουλεύοντας σε Agile και Lean δομές. Η νέα αυτή πραγματικότητα, προκαλεί από μόνη της μια αλλαγή κουλτούρας και νοοτροπίας των εργαζομένων της, οι οποίοι πρέπει πλέον να δουν την εξέλιξη τους μέσα από μια τελείως διαφορετική προσέγγιση, αναπτύσσοντας παράλληλα τις ανάλογες δεξιότητες.
Η ανάγκη για reskilling και upskilling των εργαζομένων προκειμένου να κατανοήσουν αυτήν την διαφορετική κουλτούρα και να μπορέσει η εταιρεία να διακρατήσει τα “ταλέντα” της, επιβεβαιώνεται και μέσα από την σχετική έρευνα της PfB.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα αυτής «πλάνο ανάπτυξης εργαζομένου» βάσει της κουλτούρας της εταιρείας, σημαίνει - για το μεγαλύτερο ποσοστό των εργαζομένων - η προαγωγή σε ανώτερη θέση (promotion) σε ποσοστό 80,73%! Ακολουθεί η εμβάθυνση στο γνωστικό του αντικείμενο (expertise) σε ποσοστό 60,49%, η οριζόντια μετακίνηση (rotation) σε ποσοστό 53,41% και η διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του εργαζομένου στον ίδιο ρόλο σε ποσοστό 52,53%.
Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος να διανυθεί προκειμένου να φτάσουμε στα επιθυμητά αποτελέσματα. Σε μια εποχή που ο μετασχηματισμός των εταιρειών είναι συνεχής, γιατί συνεχείς είναι και οι μεταβολές στην αγορά και στην οικονομία, η εξέλιξη ενός εργαζόμενου επιβάλλεται να “περνάει” μέσα από άλλα γνωστικά αντικείμενα, σε οριζόντια μορφή.
Είναι ο μόνος τρόπος για να χτίσουμε ολοκληρωμένους επαγγελματίες, με επιχειρηματική αντίληψη, που γνωρίζουν την λειτουργία της επιχείρησης στο σύνολό της και μπορούν να προσθέσουν ουσιαστική αξία. Επαγγελματίες ευέλικτους, που μπορούν να προσαρμοστούν σε νέες απαιτήσεις και δεδομένα, με ευρύτητα σκέψης και αντίληψης.
* Η Έλενα Κατσίνα είναι Director People & Culture της People for Business