«Το να πάρεις καλούς παίκτες είναι εύκολο. Το να τους κάνεις να παίξουν σαν ομάδα είναι το δύσκολο».Κέισυ Στένγκελ (*)
Τι είναι, λοιπόν, μια ομάδα και πώς λειτουργεί; Αν θέλουμε να γίνουμε καλοί μάνατζερ, πρέπει να απαντήσουμε στα δύο αυτά ερωτήματα.
Η ομάδα δεν είναι απλά ένα σύνολο ατόμων, αλλά μια οργάνωση με τη δική της δυναμική και τα δικά της χαρακτηριστικά και συμβάσεις. Αν δεν το συνειδητοποιήσεις, θα δημιουργήσεις προβλήματα. Αν, αντίθετα, το καταλάβεις, θα δουλέψεις με την ομάδα σου πολύ καλά.
Σε μια ομάδα υπάρχουν άνθρωποι με διαφορετικές απόψεις και ικανότητες. Κάποιοι είναι πιο επιθετικοί, άλλοι προωθούν τις θέσεις τους με μετριοπάθεια, ενώ μερικοί φαίνεται να μην κάνουν τίποτα, αλλά είναι χρήσιμοι για τις ιδέες τους.
Αν δεν έχεις ασχοληθεί με τη δυναμική που αναπτύσσεται μέσα σε μια ομάδα, σου προτείνω να διαβάσεις το βιβλίο του Μέρεντιθ Μπέλμπιν με τον τίτλο Management Teams: Why they succeed or fail.
Το βιβλίο γράφτηκε ειδικά για μάνατζερ που ενδιαφέρονται να αποσπάσουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα από τους βασικούς τους συνεργάτες. Θα παραφράσω αυτά που λέει, αλλά προσωπικά θα σας πρότεινα να ακολουθήσετε τις οδηγίες του.
Εννέα ρόλοι
Ο Μπέλμπιν υποστηρίζει ότι υπάρχουν εννέα ρόλοι μέσα σε μια ομάδα και όσοι συμμετέχουν σε αυτή επιτελούν μία ή και περισσότερες λειτουργίες των ρόλων αυτών. Είναι καλό να ξέρεις τι κάνεις σε μια ομάδα, αλλά το πιο σημαντικό είναι να ξέρεις τι κάνει η ομάδα σου και να δουλεύεις με βάση τη γνώση αυτή. Οι εννέα αυτοί ρόλοι είναι οι εξής:
- Η Βάση: Είναι οι αρχικοί στοχαστές, οι άνθρωποι αυτοί επινοούν νέες ιδέες, βρίσκουν λύσεις στα διάφορα προβλήματα και έχουν πρωτότυπες και ριζοσπαστικές απόψεις.
- Οι Ερευνητές των διαθέσιμων μέσων: Οι άνθρωποι, αυτοί είναι δημιουργικοί, εξωστρεφείς και δημοφιλείς. Τους αρέσει να παίρνουν τις ιδέες των άλλων και να τις υλοποιούν.
- Οι Συντονιστές: Οι άνθρωποι αυτοί είναι πολύ πειθαρχημένοι, έχουν την ικανότητα να ενώνουν την ομάδα και να επικεντρώνονται σε συγκεκριμένους στόχους.
- Οι Διαμορφωτές: Οι άνθρωποι αυτοί είναι προσανατολισμένοι στην επίτευξη των στόχων που τίθενται κάθε φορά· τους αρέσουν οι νέες προκλήσεις και τα καλά αποτελέσματα.
- Οι Εκτιμητές: Οι άνθρωποι αυτοί αναλύουν, σταθμίζουν και αξιολογούν είναι ήρεμοι, αμερόληπτοι και «ψυχροί»· επιπλέον, μπορούν να σκέφτονται αντικειμενικά.
- Οι Εργάτες: Οι άνθρωποι αυτοί είναι συνεργάσιμοι και μπορούν να στηρίξουν τις αποφάσεις της διοίκησης· είναι πολύ καλοί διπλωμάτες γιατί το μόνο που θέλουν είναι η πρόοδος της ομάδας.
- Οι Εφαρμοστές: Οι άνθρωποι αυτοί έχουν εξαιρετικές οργανωτικές ικανότητες διαθέτουν κοινή λογική και τους αρέσει να κάνουν τη δουλειά τους.
- Οι Λεπτολόγοι: Οι άνθρωποι αυτοί ασχολούνται με τις λεπτομέρειες· είναι πολύ ευσυνείδητοι και τους αρέσει να τακτοποιούν.
- Οι Ειδικοί: Οι άνθρωποι αυτοί αφιερώνουν τη ζωή τους στην απόκτηση εξειδικευμένων γνώσεων πάνω από όλα, είναι επαγγελματίες και αφοσιώνονται στη δουλειά τους.
Τώρα ξέρεις ποιους πρέπει να έχεις στην ομάδα σου. Τι είναι, λοιπόν, μια ομάδα και πώς θα κάνεις τα μέλη της δικής σου ομάδας πιο αποτελεσματικά; Μια ομάδα είναι ένα σύνολο ατόμων που προσπαθούν να πετύχουν έναν συλλογικό στόχο. Μια ομάδα δεν λειτουργεί σωστά όταν κάθε μέλος της προσπαθεί να πετύχει τον δικό του προσωπικό στόχο - να πάει σπίτι μια ώρα νωρίτερα, να εξασφαλίσει την προσωπική του επιτυχία, να «ρίξει» το αφεντικό (δηλαδή εσένα) κτλ.
Θα καταλάβεις ότι έχεις μια ομάδα όταν το «εμείς» ακούγεται πιο συχνά από το «εγώ».
Όταν οι δύσκολες αποφάσεις γίνονται εύκολες - γιατί κάποιος θα πει: «Εντάξει, θα δουλέψουμε όλοι μαζί γι' αυτό». Όταν η ίδια η ομάδα σου λέει ότι είναι ομάδα.
(*) Μεγάλος Αμερικανός προπονητής του baseball (1890-1975)