Ο ορισμός που δίνει το Χάρβαρντ τα λέει όλα. «…Η δημιουργικότητα», τονίζει «…είναι η ικανότητα παραγωγής πρωτότυπων ιδεών. Δημιουργικότητα δεν είναι μόνο η ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και χαρακτηριστικών προϊόντων για τους πελάτες σας: μια δημιουργική ομάδα μπορεί να βρίσκει καλύτερους τρόπους να εκτελεί εσωτερικές διαδικασίες και να κυκλοφορεί προϊόντα στην αγορά, να κάνει καλύτερες επιλογές σε μια διαπραγμάτευση και να λύνει προβλήματα πιο αποτελεσματικά.
Η βελτίωση της δημιουργικότητας της ομάδας είναι μια στοχοπροσηλωμένη, συνεργατική διαδικασία, που αξιοποιεί τις δεξιότητες, την εμπειρία και την εξειδίκευση κάθε μέλους της ομάδας.
Ορισμένα άτομα πιστεύουν ότι η δημιουργικότητα προέρχεται μόνο από «δημιουργικούς» ανθρώπους. Ωστόσο, αποκρίνεται και σε συγκεκριμένες προτροπές….».
Είναι ζωτικό συνεπώς για τα στελέχη των επιχειρήσεων και οργανισμών να μάθουν να προωθούν την παραγωγή ιδεών και να εμπνέουν προς την κατεύθυνση αυτή τις διάφορες ομάδες που δραστηριοποιούνται στο εσωτερικό μιας δεδομένης μονάδας.
Στο επίπεδο αυτό, όπως προκύπτει από πολλές εμπειρίες σημαντικός είναι ο ρόλος των αποκαλουμένων συνεδριών ανταλλαγής ιδεών. Στην ουσία πρόκειται για συσκέψεις, στο πλαίσιο των οποίων ομάδες παραγωγής ιδεών πιέζονται να εργαστούν δημιουργικά σε ένα αυθαίρετο σύντομο χρονικό διάστημα.
Για να πετύχει όμως μια τέτοια συνάντηση θα πρέπει να υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες συμπεριφοράς.
Πιο αναλυτικά, οι κανόνες αυτοί είναι:
- Σεβασμός απέναντι σε όλα τα μέλη της ομάδας. Οι ιδέες και οι υποθέσεις μπορούν να δεχτούν επίθεση, τα άτομα όχι.
- Να είστε καλοί ακροατές.Όλοι θα έχουν την ευκαιρία να μιλήσουν και θα πρέπει να ακούν ενεργά τους άλλους.
- Εκτίμηση των διαφορετικών απόψεων. Όλοι έχουν το δικαίωμα να διαφωνούν και να αμφισβητούν τις υποθέσεις. Οι αντικρουόμενες απόψεις αποτελούν πολύτιμη πηγή γνώσεων και πρέπει να είναι ευπρόσδεκτες όταν διατυπώνονται την κατάλληλη στιγμή σε μια συζήτηση.
- Καμία ιδέα δεν είναι κακή. Καμία ιδέα δεν πρέπει να χαρακτηρίζεται «ανόητη», «άχρηστη» ή με οποιονδήποτε άλλον αρνητικό χαρακτηρισμό. Κανείς δεν πρέπει να ντρέπεται που συμμετέχει στη δημιουργική διαδικασία.
Οι πετυχημένες συνεδρίες παραγωγής ιδεών ενδέχεται να φαίνονται χαλαρές και αυθόρμητες, αλλά στην πραγματικότητα είναι καλά δομημένες. Αυτό συμβαίνει επειδή ο εγκέφαλος μας χρειάζεται λίγη βοήθεια για να ξεφύγει από τα γνωστά μονοπάτια.
Οι δημιουργικές ιδέες προέρχονται από την αποκλίνουσα σκέψη, όταν η ομάδα σας μπαίνει σε μια νέα κατεύθυνση σκέψης, μακριά από τους συνήθεις τρόπους θεώρησης και δράσης. Το συγκεκριμένο είδος σκέψης επιτρέπει στην ομάδα σας να βλέπει το πρόβλημα από πρωτότυπες οπτικές γωνίες, να ανακαλύπτει νέες συνδέσεις μεταξύ γεγονότων και περιστατικών, και να διερευνά ερωτήσεις που δεν έχουν τεθεί ποτέ ξανά. Ο στόχος είναι να παράγετε γρήγορα μια ποικιλία λύσεων για ένα δεδομένο πρόβλημα, χωρίς να κρίνετε το όφελος αυτών των επιλογών.
Και από την άποψη αυτή, θα πρέπει να ετοιμαστείτε και για τη διαχείριση της αντίστασης σε νέες ιδέες. Σε κάθε εταιρεία, κοινωνία και οργάνωση, πάντα υπάρχουν θύλακες αντίδρασης και άρνησης σε καινοτομίες και αλλαγές. Δημιουργούνται έτσι καταστάσεις που θέλουν ειδικούς χειρισμούς. Η συμβουλή τους είναι:
- Ακούστε ποιο είναι το βασικό αίτιο της αντίστασης. Μήπως το άτομο πιστεύει ότι η καινοτομία δεν είναι απαραίτητη; Δεν είναι εφικτή; Απειλεί τη θέση του;
- Ζητήστε από την ομάδα να παρουσιάσει με πειστικά επιχειρήματα την ιδέα.
- Κάντε με ένα άτομο μια ενεργητική συζήτηση για τους προβληματισμούς του. Ωθήστε το να συμμετέχει σε έναν πραγματικό διάλογο και συντονίστε μια αμφίδρομη συζήτηση ανάμεσα στο συγκεκριμένο άτομο και τους υποστηρικτές της ιδέας.
- Ανακατευθύνετε τη συζήτηση όταν τα αρνητικά σχόλια δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν παραγωγικά.