Την πεποίθησή του ότι τα έσοδα της ελληνικής οικονομίας από την κρουαζιέρα για το 2022 θα κινηθούν σε επίπεδα υψηλότερα από εκείνα του 2019 εκφράζει σε συνέντευξή του στο Euro2day.gr ο Γιώργος Κουμπενάς, πρόεδρος της Ενωσης Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων και Φορέων Ναυτιλίας (ΕΕΚΦΝ) και πρόεδρος Επιχειρήσεων της Celestyal Cruises.
Εκτιμά, δε, ότι η ανοδική πορεία της κρουαζιέρας θα συνεχιστεί και για το 2023, παρά τις προκλήσεις που παρουσιάζονται εξαιτίας του μακροοικονομικού περιβάλλοντος το οποίο έχει διαμορφωθεί.
Ο ίδιος μιλά για την υγιή ανάπτυξη της κρουαζιέρας στην Ελλάδα και δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη ριζικής αλλαγής του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου, έτσι ώστε να πλεύσουν ξανά κρουαζιερόπλοια που θα φέρουν την ελληνική σημαία, αναδεικνύοντας παράλληλα τη σημασία του homeporting (από-επιβίβαση στα ελληνικά λιμάνια) για τις τοπικές κοινωνίες και την οικονομία εν γένει.
Αναφορικά με τα σχέδια της Celestyal Cruises για το 2023, ο Γ. Κουμπενάς επισημαίνει ότι, μεταξύ άλλων, προβλέπονται η ανανέωση του στόλου της εταιρείας, η προσθήκη περισσότερων ελληνικών λιμανιών στο πρόγραμμά της, καθώς και η περαιτέρω διείσδυση σε αγορές-στόχους.
Σε τι επίπεδα εκτιμάτε ότι θα ολοκληρωθεί η φετινή σεζόν για την κρουαζιέρα στην Ελλάδα και από ποιες αγορές καταγράφηκε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον;
Η συνολική εικόνα της κρουαζιέρας αυτή τη στιγμή είναι πολύ θετική και εκπέμπει αισιόδοξα μηνύματα για τη συνέχεια καθώς βρίσκεται σε τροχιά πλήρους ανάκαμψης. Όσον αφορά την κρουαζιέρα, η φετινή χρονιά για τη χώρα μας δείχνει ότι θα ξεπεράσει τις επιδόσεις του επιτυχημένου 2019 τόσο σε αριθμό προσεγγίσεων όσο και σε έσοδα, υπερβαίνοντας ακόμα και τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις. Η Ελλάδα έδειξε ανθεκτικότητα, ευελιξία και γρήγορα αντανακλαστικά στη διαχείριση της πανδημίας, ενώ σίγουρα η επικοινωνιακή στρατηγική για το brand «Ελλάδα» απέδωσε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε για τον Πειραιά ότι ενώ το 2019, που αποτέλεσε μια χρονιά-ρεκόρ, είχαμε 622 προσεγγίσεις με 1.098.091 επιβάτες, φέτος αντίστοιχα μόνο μέχρι και το τέλος Σεπτέμβριου είχαμε 510 προσεγγίσεις με σύνολο 511.000 επιβατών, εκ των οποίων οι 141.000 επιβιβάστηκαν στον Πειραιά. Αντίστοιχες αυξήσεις σε homeporting είχαμε και στα λιμάνια του Λαυρίου, της Θεσσαλονίκης, της Κέρκυρας και του Ηρακλείου.
Συνολικά, με βάση τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΙΜΕ στους πρώτους 8 μήνες του έτους, ο αριθμός των αφίξεων σε εθνικό επίπεδο προσεγγίζει τις 3.000 έναντι 2.064 στο σύνολο του 2021, ενώ ο αριθμός των επιβατών ξεπερνά τα 2,7 εκατομμύρια, σχεδόν διπλάσιος από τον αριθμό των επιβατών της προηγούμενης χρονιάς, που κυμάνθηκε κοντά στο 1,4 εκατομμύριο. Αναφορικά με τις εθνικότητες φαίνεται ότι από την αμερικανική αγορά καταγράφηκε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, γεγονός που οφείλεται και στις αυξημένες απευθείας πτήσεις από την Αμερική. Τέλος, η πρόβλεψή μας είναι ότι για το 2022 τα έσοδα της εθνικής οικονομίας από την κρουαζιέρα θα είναι υψηλότερα και από αυτά του 2019 (550 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος).
Πότε τοποθετείτε την πλήρη επαναφορά της κρουαζιέρας στην Ελλάδα στα προ πανδημίας επίπεδα και την περαιτέρω ανάπτυξή της;
Η εκτίμησή μου είναι ότι θα συνεχιστεί η ανοδική πορεία της κρουαζιέρας αλλά πιθανόν να υπάρξει μία καθυστέρηση για την πλήρη ανάκαμψη, την οποία θα την τοποθετούσα προς το τέλος του 2024 και όχι το 2023.
Ο πληθωρισμός και η ενεργειακή κρίση έχουν εκτινάξει τα κόστη και παράλληλα έχουν περιορίσει την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών. Πόσο θα επηρεάσει αυτό το μακροοικονομικό περιβάλλον την πορεία της ελληνικής, και όχι μόνο, κρουαζιέρας το 2023; Οι αυξήσεις στα καύσιμα θα συμπαρασύρουν του χρόνου και τις τιμές στα προσφερόμενα πακέτα;
Οι διεθνείς συγκυρίες αυτή τη στιγμή και η αλυσίδα των επιπτώσεων στην καθημερινή μας ζωή, όπως η αύξηση της τιμής της ενέργειας και πρώτων υλών, οι δυσκολίες στη διακίνηση και έλλειψη πληρωμάτων αλλά και η οικονομική ύφεση στην Ευρώπη σίγουρα δεν επιτρέπουν να θέσουμε τον πήχη πολύ υψηλά για την επόμενη χρονιά. Παρ' όλα αυτά ο κλάδος της κρουαζιέρας έχει δείξει ανθεκτικότητα και από τα πρώτα στοιχεία φαίνεται ότι η ζήτηση και οι κρατήσεις κινούνται σε πολύ καλά επίπεδα και είμαστε αισιόδοξοι ότι η φετινή θετική χρονιά θα συνεχιστεί και το 2023. Η κρουαζιέρα αποτελεί έναν τομέα τουρισμού ο οποίος έχει αποδείξει ότι μπορεί να είναι ανταγωνιστικός και λαμβάνοντας υπόψη το γενικότερο οικονομικό κλίμα, θα προσαρμόσει τις τιμές ανάλογα ώστε να είναι προσιτές στο ευρύ κοινό που έχει αποκτήσει όλα αυτά τα χρόνια.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ανάπτυξη της ελληνικής κρουαζιέρας; Ποια είναι τα λάθη του παρελθόντος που δεν πρέπει να επαναληφθούν;
Κατ' αρχάς θα πρέπει να διαχωρίσουμε τους όρους «ελληνική κρουαζιέρα» και «κρουαζιέρα στην Ελλάδα». Αυτήν τη στιγμή μιλάμε δυστυχώς για το δεύτερο, εφόσον υπάρχουν ελάχιστες ελληνικές εταιρείες κρουαζιέρας. Για την υγιή ανάπτυξη της κρουαζιέρας στην Ελλάδα, λοιπόν, απαιτείται ένα ολιστικό σχέδιο με πυλώνες τα μέγιστα οφέλη για την εθνική οικονομία από τη μια πλευρά και τη ορθολογιστική ανάπτυξη της δραστηριότητας αυτής με ταυτόχρονη προστασία των προορισμών από την άλλη. Αυτό απαιτεί τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων υπουργείων και φορέων, ώστε να υπάρξει ένα μακροπρόθεσμο εθνικό σχέδιο με συγκεκριμένους στόχους, βάσει του οποίου θα αναπτυχθούν οι αναγκαίες υποδομές και θα γίνουν οι απαραίτητες παρεμβάσεις, ώστε να υπάρξει μια συνεχής και βιώσιμη ανάπτυξη του κλάδου στην χώρα μας.
Όσον αφορά την αμιγώς ελληνική κρουαζιέρα, απαιτούνται μεγάλες προσπάθειες και ριζικές αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο, ώστε να μπορέσουμε να δούμε ξανά κρουαζιερόπλοια με ελληνική σημαία ή έστω την ύπαρξη εταιρειών που δραστηριοποιούνται με έδρα στη χώρα μας. Αυτό θα δημιουργούσε ένα μεγάλο μερίδιο εσόδων που συνδέεται με τη διαχείριση των πλοίων από τη χώρα μας, τους μισθούς εργαζομένων σε γραφεία, την απασχόληση Ελλήνων ναυτικών, τις επισκευές ή αναβαθμίσεις πλοίων από ελληνικά συνεργεία σε ελληνικές ναυπηγοεπισκευαστικές μονάδες καθώς και μεγάλο μέρος τροφοδοσίας των πλοίων με ελληνικά προϊόντα. Επιπρόσθετα, θα επέστρεφε η ελληνικότητα της κρουαζιέρας και το ελληνικό κρουαζιερόπλοιο, το οποίο επί χρόνια ήταν ο πρεσβευτής της χώρας προσφέροντας στους επιβάτες την εμπειρία της γνήσιας ελληνικής φιλοξενίας. Επίσης, αυτός είναι ο μόνος τρόπος ώστε να διατηρηθεί η εναπομείνασα τεχνογνωσία διαχείρισης κρουαζιερόπλοιων σε ελληνικά χέρια.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως η Celestyal που προωθεί την ελληνική φιλοξενία, γαστρονομία και πολιτισμό, αλλά και σε αυτή την περίπτωση απουσιάζει το σημαντικό στοιχείο που δεν είναι άλλο από την ελληνική σημαία. Υπάρχουν επίσης αξιόλογες ελληνικές εταιρείες, όπως η Variety Cruises, που δραστηριοποιούνται όμως σε μία διαφορετική αγορά, με μικρότερα πλοία.
Σε ποια κατεύθυνση οφείλει να κινηθεί η ελληνική πολιτεία προκειμένου να τονωθεί περισσότερο ο κλάδος; Πώς θα μπορούσε η ελληνική κρουαζιέρα, δεδομένου του πολυνησιακού χαρακτήρα της χώρας, που αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα, να καταστεί πιο ανταγωνιστική;
Η κρουαζιέρα αποτελεί μία πολύπλοκη και πολυδιάστατη δραστηριότητα του τουρισμού, η οποία αν λειτουργήσει σε όλο το φάσμα της είναι δυνατό να συμβάλει σημαντικά σε πολλούς τομείς της εθνικής οικονομίας. Μετά την κατάρρευση των ελληνικών εταιρειών κρουαζιέρας βλέπουμε πλέον μόνο το οικονομικό αποτύπωμα από τα έσοδα που προκύπτουν από τις προσεγγίσεις των πλοίων στα ελληνικά λιμάνια και τις αντίστοιχες επισκέψεις των επιβατών. Ξεκινώντας το 2021 παρατηρούμε μία αύξηση στο homeporting (από-επιβίβαση στα ελληνικά λιμάνια), που συνεχίζει και για τη φετινή χρονιά. Αυτό θα οδηγήσει αφενός σε σημαντική αύξηση εσόδων, αφετέρου απαιτεί γεωπολιτική σταθερότητα, καθώς και ανάπτυξη των υποδομών, βελτίωση των υπηρεσιών βάσει ενός εθνικού σχεδίου. Επίσης, λαμβάνοντας υπόψη τη σπουδαιότητα της ύπαρξης εταιρειών με βάση τη χώρα μας με τα πολλαπλά οφέλη προς την εθνική οικονομία, η πολιτεία πρέπει να σταθεί με ιδιαίτερη προσοχή στις ελάχιστες εταιρείες που έχουν απομείνει να διαχειρίζονται κρουαζιερόπλοια με έδρα την Ελλάδα.
Τι προβλέπει ο σχεδιασμός της Celestyal για το 2023; Ποια είναι η στρατηγική που θα ακολουθήσετε; Θα ενταχθούν και νέοι προορισμοί στα δρομολόγια;
Τα σχέδιά μας για την εταιρεία για την επόμενη χρονιά αφορούν τόσο στην ανανέωση του στόλου μας όσο και στην προσθήκη περισσότερων ελληνικών λιμανιών, αλλά και την περαιτέρω ενδυνάμωση του εμπορικού μας δικτύου και των ομάδων πωλήσεων στις κύριες αγορές μας, ώστε να επιτύχουμε υψηλές πληρότητες και να φτάσουμε και να ξεπεράσουμε τα επίπεδα του 2019. Όπως ίσως γνωρίζετε, η εταιρεία μας προωθεί τους ελληνικούς προορισμούς σε πάνω από 16 χώρες, έχοντας χτίσει δίκτυο πωλήσεων σε Β. Αμερική, Αυστραλία, Αγγλία, Γαλλία, Ισπανία, Γερμανία, Τουρκία, Κίνα, ενώ με τα πλοία μας ταξιδεύουν σε ετήσια βάση επιβάτες από 140 εθνικότητες. Ως εκ τούτου, η Celestyal προσφέρει μοναδικές εμπειρίες, δίνοντας έμφαση σε πολλούς και διαφορετικούς προορισμούς. Mε γνώμονα την επιθυμία των επισκεπτών της να περάσουν περισσότερο χρόνο στα κοσμοπολίτικα νησιά Μύκονο και Σαντορίνη, η Celestyal, για τη δημοφιλή κρουαζιέρα 7 διανυκτερεύσεων «Ειδυλλιακό Αιγαίο», θα παρατείνει τη διαμονή της στη Σαντορίνη καθώς και τη Μύκονο, ενώ εμπλουτίζει τα ταξίδια της το 2024 με τη νέα κρουαζιέρα 5 διανυκτερεύσεων «Μυθικό Αιγαίο», που επισκέπτεται τη Σαντορίνη, τη Ρόδο, επαναφέροντας τις επισκέψεις σε προορισμούς όπως η Σάμος και η Κωνσταντινούπολη.
Επιπλέον, έχουμε ανακοινώσει την κρουαζιέρα 4 διανυκτερεύσεων «Μυθικό Αιγαίο», που προσεγγίζει τη Χίο, την Κω και τη Μύκονο, καθώς και την Κωνσταντινούπολη και την κρουαζιέρα 5 διανυκτερεύσεων «Μυθικό Ιόνιο», που επισκέπτεται το Κοτόρ στο Μαυροβούνιο, καθώς και την Κέρκυρα και την Κρήτη (Χανιά, Σούδα).
Θέλοντας, επίσης, να διευρύνουμε την αυθεντική εμπειρία που προσφέρουμε στους τόπους που επισκεπτόμαστε, αλλά και να δοκιμάσουμε έναν ηπιότερο και περισσότερο βιώσιμο τρόπο πραγματοποίησης περιηγήσεων, εισαγάγαμε ένα νέο και ξεχωριστό βιωματικό πρόγραμμα εκδρομών, που αφορά μικρές ομάδες επισκεπτών με γνώμονα τον σεβασμό και την προστασία των προορισμών.
Οι νέες αυτές εκδρομές επιτρέπουν στους επισκέπτες μας να εμβαθύνουν και ταυτόχρονα να ακολουθήσουν τα προσωπικά τους ενδιαφέροντα όπως η μαγειρική, η τέχνη, ο πολιτισμός και η περιπέτεια, π.χ. η πεζοπορία και το καγιάκ ή περιηγήσεις γευσιγνωσίας και πολλά άλλα. Αυτό το πρόγραμμα αναμένεται να επεκταθεί και στο 2023. Σε αυτή την κατεύθυνση συνεχίζουμε δυναμικά και για την επόμενη χρονιά, με γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξη της κρουαζιέρας στη χώρα μας και τη συμβολή μας στην εθνική και τοπική οικονομία.