Η επένδυση στη βιώσιμη ανάπτυξη είναι λιγότερο ακριβή για τους μεγάλους παίκτες της αγοράς αλλά οι «μικροί» είναι πιο ευέλικτοι για να εντοπίσουν ευκαιρίες και να καινοτομήσουν, όπως τονίζει στο Euro2day.gr ο Scot Case, αντιπρόεδρος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και Βιώσιμης Ανάπτυξης της Εθνικής Ομοσπονδίας Λιανικού Εμπορίου (NFR) των ΗΠΑ, ο οποίος βρίσκεται στην Αθήνα για το συνέδριο της ΕΣΕΕ*.
Διαθέτοντας πολυετή εμπειρία ως σύμβουλος στρατηγικής και εμπειρογνώμονας βιωσιμότητας -με συνεργασίες από τον Λευκό Οίκο και την Παγκόσμια Τράπεζα μέχρι τη Walmart, τη McDonald's και τη Johnson & Johnson- μιλά για τη συμπεριφορά των καταναλωτών απέναντι στις πληθωριστικές πιέσεις και για τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που προκύπτουν από την επένδυση στη βιώσιμη ανάπτυξη και την εταιρική κοινωνική ευθύνη, καθώς δημιουργούν οφέλη τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους καταναλωτές.
Από την εμπειρία των συνεργασιών σας με μεγάλους προμηθευτές και brands, πιστεύετε ότι οι καταναλωτές λαμβάνουν υπόψη τους το περιβαλλοντικό αποτύπωμα μιας εταιρείας όταν ψωνίζουν; Ειδικά σε περιόδους κρίσης, όπως αυτή που βιώνουμε, μήπως απλώς καταλήγουν στην καλύτερη τιμή;
Σε περιόδους πληθωρισμού, είναι σημαντικό να θυμόμαστε δύο πράγματα: (1) Δεν είναι όλοι οι καταναλωτές ίδιοι. Αντιμετωπίζουν διαφορετικά τον πληθωρισμό και (2) τα βιώσιμα προϊόντα δεν κοστίζουν πάντα περισσότερο και ορισμένα μπορούν να βοηθήσουν τους καταναλωτές να εξοικονομήσουν χρήματα.
Διαφορετικοί καταναλωτές βιώνουν διαφορετικά τον πληθωρισμό. Για αρχή, όσοι έχουν λιγότερους πόρους αναγκάζονται να καλύψουν τις πιο βασικές ανάγκες τους με το χαμηλότερο δυνατό κόστος. Οι καταναλωτές με λίγο περισσότερους πόρους τείνουν να εστιάζουν περισσότερο στην ποιότητα παρά στην ποσότητα σε περιόδους πληθωρισμού. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να αγοράσουν πιο βιώσιμα προϊόντα, επειδή είναι πιο ανθεκτικά και θα διαρκέσουν περισσότερο ή επειδή είναι πιο αποδοτικά σε ενέργεια ή νερό και θα τους βοηθήσουν να εξοικονομήσουν χρήματα μακροπρόθεσμα.
Πρέπει επίσης να θυμόμαστε ότι ο πληθωρισμός επηρεάζει επίσης τις επιχειρήσεις. Οι υψηλότερες τιμές ενέργειας, καυσίμων και υλικών αναγκάζουν τις επιχειρήσεις να γίνονται πιο αποδοτικές. Αυτού του είδους οι βελτιώσεις της απόδοσης δημιουργούν περιβαλλοντικά και ευρύτερα οφέλη αειφορίας, είτε τα αναγνωρίζουν οι καταναλωτές είτε όχι.
Τι δείχνουν οι έρευνες για αυτή τη συμπεριφορά μεταξύ των γενεών;
Κάθε έρευνα που έχω μελετήσει η οποία συγκρίνει το ενδιαφέρον για τη βιωσιμότητα μεταξύ των γενεών δείχνει ότι οι νεότεροι καταναλωτές ενδιαφέρονται πολύ περισσότερο να κάνουν βιώσιμες αγορές από τους μεγαλύτερους. Μια συλλογή αποτελεσμάτων από πρόσφατη έρευνα που κοινοποιήθηκε από το επιχειρηματικό πρόγραμμα για το λιανεμπόριο του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια ανέφερε ότι το 58% της παλαιότερης γενιάς, Baby Boom, ψώνιζε με βάση αξίες όπως η βιωσιμότητα, ενώ το ποσοστό των νεότερων γενιών που είπε το ίδιο ήταν στο 75% ή περισσότερο.
Γινόταν επίσης αναφορά σε ενδιαφέρουσες διαφοροποιήσεις μεταξύ των γενεών και στο γιατί υπάρχουν αυτές οι διαφορές. Οι νεότερες γενιές ψωνίζουν προϊόντα για τη βιωσιμότητα, επειδή τη θεωρούν ένδειξη αυθεντικότητας και ποιότητας. Είναι επίσης σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι νεότερες γενιές, ειδικά τα μέλη της Generation Z (όσοι γεννήθηκαν μετά το 1994), έχουν μεγαλώσει σε μια περίοδο που η επιστήμη της κλιματικής αλλαγής ήταν ευρέως κατανοητή. Κατανοούν δηλαδή ότι οι αγορές τους έχουν αντίκτυπο στο κλίμα και ευρύτερα στη βιωσιμότητα.
Η ενεργειακή κρίση έχει αυξήσει την πίεση στα κόστη του λιανεμπορίου, την ίδια στιγμή που οι επιχειρήσεις καλούνται να επενδύσουν σε τεχνολογίες ενεργειακής αναβάθμισης και «πράσινες» πρακτικές. Μεγάλες αλυσίδες όπως Walmart, Ahold Delhaize, McDonald's πιθανόν μπορούν να διαθέσουν κεφάλαια, αλλά τι γίνεται με τις μικρότερες επιχειρήσεις που αποτελούν κομμάτι της εφοδιαστικής τους αλυσίδας σε όλο τον κόσμο;
Είναι αλήθεια και ήταν πάντα αλήθεια ότι οι μεγαλύτερες εταιρείες έχουν εγγενείς οικονομίες κλίμακας που καθιστούν σχεδόν ό,τι κάνουν λιγότερο ακριβό σε σύγκριση με τις μικρότερες εταιρείες. Η βιωσιμότητα δεν κάνει διαφορά. Είναι και ήταν επίσης πάντα αλήθεια ότι οι μικρότερες εταιρείες μπορούν να κινηθούν πιο γρήγορα. Συχνά εντοπίζουν τάσεις και ευκαιρίες που οι μεγαλύτεροι παίκτες παραβλέπουν, οπότε οι μικρότερες εταιρείες μπορούν να τοποθετηθούν για να επωφεληθούν από τις ευκαιρίες βιωσιμότητας πριν από τους μεγαλύτερους παίκτες. Βλέπουμε αυτή τη δυναμική να αναπτύσσεται τώρα με τη βιώσιμη καινοτομία προϊόντων (sustainable product innovation).
Είναι οι μικρότερες εταιρείες και οι μικρότερες μάρκες που προσφέρουν τις πιο βιώσιμες ιδέες όπως προϊόντα σε επαναγεμιζόμενα ή επαναχρησιμοποιούμενα δοχεία, νέες μορφές προϊόντων όπως σαμπουάν σε μπάρα αντί για μπουκάλι ή καινοτόμες συσκευασίες όπως αποσμητικά σε χαρτόνι και όχι πλαστικό δοχείο. Οι μικρότεροι λιανέμποροι είναι επίσης σε καλύτερη θέση για να σχεδιάσουν την εμπειρία λιανικής γύρω από τις τοπικές αλυσίδες εφοδιασμού.
Σε αυτή την εποχή αβεβαιότητας, μπορούν οι πρωτοβουλίες Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (CSR) και η βιώσιμη ανάπτυξη (Sustainability) να δημιουργήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και ανθεκτικότητα για τις επιχειρήσεις του λιανεμπορίου;
Ναι. Τόσο η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ) όσο και η βιωσιμότητα έχουν σκοπό να κάνουν τις επιχειρήσεις και τις κοινωνίες πιο ανθεκτικές σε περιόδους ραγδαίων αλλαγών και αβεβαιότητας. Να θυμάστε ότι η ΕΚΕ και η βιώσιμη ανάπτυξη έχουν εγγενή οφέλη τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους καταναλωτές. Οι πρωτοβουλίες ΕΚΕ συμβάλλουν στη δημιουργία ισχυρότερων σχέσεων με τους εργαζόμενους, τους καταναλωτές και την τοπική κοινωνία. Παρέχουν στοιχεία που δείχνουν ότι η επιχείρηση νοιάζεται και ότι οι άνθρωποι θέλουν να εργαστούν και να ψωνίσουν από εταιρείες με άτομα που τους νοιάζονται.
Ομοίως, οι πρωτοβουλίες βιωσιμότητας αφορούν την αποτελεσματικότερη χρήση των πόρων. Μπορούν να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να μειώσουν τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας και καυσίμων, να μειώσουν τις περιττές συσκευασίες ή να βελτιώσουν την αξιοπιστία των αλυσίδων εφοδιασμού τους.
Αυτά τα προνόμια βοηθούν τόσο τις επιχειρήσεις όσο και τους καταναλωτές, ενώ παράλληλα δημιουργούν περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη.
* Ο Scot Case, Αντιπρόεδρος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και Βιώσιμης Ανάπτυξης της NRF (National Retail Federation - Ομοσπονδία Λιανικού Εμπορίου των ΗΠΑ) συμμετέχει ως κεντρικός ομιλητής στο συνέδριο της ΕΣΕΕ "Future of Retail 2022", 27-29 Μαΐου, το οποίο πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Euro2day.gr ως χορηγού επικοινωνίας.