Κάλεσμα στην κυβέρνηση για στήριξη του αγροδιατροφικού τομέα απευθύνει ο κ. Αλέξανδρος Κοντός, Γενικός Διευθυντής της ΣΕΚΕ, πρόεδρος της ΣΑΣΟΕΕ και πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, σε συνέντευξή του στο Euro2day.gr.
Ο κ. Κοντός τονίζει ότι η εταιρεία υπερδιπλασίασε τον τζίρο της τα τελευταία χρόνια, ενώ έχει προχωρήσει και σε επενδύσεις άνω των 13 εκατ. ευρώ.
Κύριε Κοντέ, η ΣΕΚΕ, αν και δραστηριοποιείται από το 1947 και εξάγει σε 30 χώρες, δεν είναι ευρέως γνωστή στο κοινό. Περιγράψτε μας την εταιρεία, τις δραστηριότητές της και τα οικονομικά της μεγέθη.
Η ΣΕΚΕ είναι η μεγαλύτερη εταιρεία μεταποίησης και εξαγωγών καπνού στην Ελλάδα και μία από τις μεγαλύτερες στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Πελάτες της είναι οι μεγαλύτερες εταιρείες στον κόσμο, που παράγουν τσιγάρα, και ο τζίρος της τα τελευταία χρόνια, παρά την οικονομική ύφεση της χώρας αλλά και άλλες δυσμενείς συνθήκες που έχουν σχέση με το προϊόν, υπερδιπλασιάστηκε, ξεπερνώντας τα 70 εκατ. ευρώ. Ως εταιρεία που δεν διαθέτει καταναλωτικό αλλά βιομηχανικό προϊόν, είναι ευρέως γνωστή στον αγροτικό κόσμο της χώρας, χωρίς όμως να υπάρχει ανάγκη προβολής και διαφήμισής της στο ευρύ καταναλωτικό κοινό. Είναι η πρώτη και μεγαλύτερη ελληνική εταιρεία που επενδύει στην καινοτομία, παράγει βιολογικά καπνά και γενικά όλα τα προϊόντα της παράγονται με απόλυτα φιλοπεριβαλλοντικό τρόπο, δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στην προστασία του περιβάλλοντος, των καπνοπαραγωγών, των εργαζομένων της και, στον βαθμό που της αναλογεί, στον καταναλωτή.
Η εταιρεία έχει εγκατασταθεί σε μια ακριτική περιοχή της χώρας. Ποιος είναι ο λόγος;
Στο παρελθόν, η ΣΕΚΕ είχε έδρα την Αθήνα και μικρά εργοστάσια σε πολλές περιοχές της ηπειρωτικής και νησιωτικής Ελλάδας. Ήταν η περίοδος που ο καπνός ήταν ένα αγροτικό προϊόν που χαρακτηριζόταν ως εθνικό και το συναντούσες σε κάθε γωνιά της χώρας. Βέβαια, η μεγάλη δραστηριότητα της ΣΕΚΕ εντοπιζόταν στη Βόρεια Ελλάδα, όπου υπήρχε ο μεγαλύτερος όγκος παραγωγής καπνού και όπου, τελικά, αποφάσισε να συγκεντρωθεί η εταιρεία. Η Ξάνθη επελέγη διότι βρίσκεται στην «καρδιά» της παραγωγής των εξαιρετικής ποιότητας και υψηλής εμπορικής αξίας καπνών ποικιλίας Μπασμά, καθώς επίσης και διότι εκεί υπήρχαν τεχνικοί καπνού και καπνεργάτες που είχαν μακρά εμπειρία και μεγάλη γνώση στη μεταποίηση του καπνού. Εκεί, η ΣΕΚΕ ανέπτυξε όλη την επενδυτική της δραστηριότητα δημιουργώντας κατά τη δεκαετία 1990 το εργοστασιακό της συγκρότημα σε μία έκταση 150 χιλιάδων τ.μ. Στη διάρκεια των τελευταίων χρόνων, το επενδυτικό πρόγραμμα της ΣΕΚΕ ξεπέρασε τα 13 εκατ. ευρώ και επικεντρώθηκε στην περαιτέρω αναβάθμιση του μηχανολογικού εξοπλισμού των εργοστασίων της Ξάνθης και στη δημιουργία θυγατρικών εταιρειών και εργοστασιακών μονάδων στη Βόρεια Μακεδονία, τη Βουλγαρία και την Αλβανία.
Η ΣΕΚΕ έχει συμβόλαια με τους καπνοπαραγωγούς σε Ελλάδα και Βαλκάνια. Ποιοι λόγοι σάς οδήγησαν να υιοθετήσετε αυτή τη στρατηγική;
Όλη η παραγωγή και διακίνηση του καπνού στην Ελλάδα και στις χώρες όπου η ΣΕΚΕ δραστηριοποιείται είναι πλήρως συμβολαιοποιημένη. Σε ετήσια βάση συνάπτουμε συμβόλαια με περίπου 14.000 παραγωγούς κι ελέγχουμε πλήρως το προϊόν που εκείνοι παράγουν. Δηλαδή, εφαρμόζονται διαδικασίες και πρωτόκολλα που επιτρέπουν την ιχνηλασιμότητα όλων των ποσοτήτων καπνού που η εταιρεία διακινεί. Αυτό επιτρέπει στη ΣΕΚΕ να παράγει στα εργοστάσιά της ένα προϊόν που να ανταποκρίνεται πλήρως στις αυστηρές απαιτήσεις των πελατών της. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι προδιαγραφές των εξαγόμενων καπνών μας, σε σχέση με τα υπολείμματα των φυτοφαρμάκων, είναι πολύ πιο αυστηρές από τις αντίστοιχες των αγροδιατροφικών προϊόντων. Πέραν αυτών, η σύναψη συμβολαίων, σε συνδυασμό με την πρόβλεψη των ετήσιων πωλήσεων, προστατεύει την εταιρεία από υψηλές αποθεματοποιήσεις, καθώς επίσης και τη διευκολύνει από την άποψη της ρευστότητας σε σχέση με τη χρηματοδότησή της από τις τρεις μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες, ΕΤΕ, Πειραιώς και Alpha Βank -γεγονός που αποδεικνύει και την εμπιστοσύνη του τραπεζικού συστήματος προς την εταιρεία.
Ποια είναι τα στοιχεία που δίνουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην εταιρεία, προκειμένου να αντεπεξέλθει στον διεθνή ανταγωνισμό. Για ποιους λόγους επεκτάθηκε παραγωγικά και εκτός συνόρων;
Στελέχη με άριστη γνώση του προϊόντος, δυναμικό management, συνέπεια και αξιοπιστία προς τους πελάτες ήταν το τρίπτυχο που επέτρεψε στην εταιρεία να έχει μία ανοδική κι επιτυχημένη πορεία. Επίσης, σημαντικό στοιχείο για την πορεία της είναι η σταθερότητα σε ό,τι αφορά στον τρόπο λειτουργίας και λήψης αποφάσεων του Διοικητικού της Συμβουλίου και η επιτυχημένη και αποτελεσματική συνύπαρξη σε αυτό τεχνοκρατών και εκπροσώπων των συνεταιριστικών οργανώσεων - μετόχων της εταιρείας. Θετικά λειτουργεί, ασφαλώς, και η δυνατότητα που δίνει το Διοικητικό Συμβούλιο στα στελέχη για την ανάπτυξη πρωτοβουλιών που αναβαθμίζουν την ανταγωνιστικότητα της ΣΕΚΕ και της δίνουν την απαιτούμενη ευελιξία για γρήγορη προσαρμογή της στις αλλαγές που παρατηρούνται στη διεθνή αγορά καπνών και τσιγάρων. Η απόφαση να επεκταθούμε παραγωγικά στις γύρω από την Ελλάδα χώρες προήλθε από το γεγονός ότι σε αυτές παράγονται σημαντικές ποσότητες ανατολικών καπνών, τα οποία διατίθενται σε πελάτες με τους οποίους η ΣΕΚΕ είχε ήδη αναπτύξει μακροχρόνια κι επιτυχή συνεργασία με τα ελληνικά καπνά.
Πώς κινείται σήμερα η αγορά του καπνού, δεδομένης και της καμπάνιας και των προσπαθειών για μείωση του καπνίσματος σε παγκόσμιο επίπεδο;
Η διεθνής αγορά τσιγάρων και προϊόντων καπνού συρρικνώνεται και δημιουργεί έντονο προβληματισμό το γεγονός ότι λόγω της υψηλής φορολογίας των προϊόντων καπνού αναπτύσσεται μία παράλληλη αγορά παράνομης διακίνησης προϊόντων καπνού, η οποία μειώνει τα μερίδια των εταιρειών που διακινούν νόμιμα το προϊόν τους, όπως είναι η ΣΕΚΕ. Είναι, επίσης, χαρακτηριστικό ότι σε διεθνές επίπεδο υπήρξε μεγάλη συγκέντρωση των εταιρειών που παράγουν τσιγάρα, αλλά υπήρξε και παραγωγή νέων προϊόντων καπνού που παράγουν καπνιστικά προϊόντα λιγότερo επιβλαβή για την υγεία. Όλα αυτά δημιούργησαν και δημιουργούν μεγάλες ανακατατάξεις και στον κλάδο της μεταποίησης των προϊόντων καπνού, τις οποίες η ΣΕΚΕ παρακολουθεί και αναλόγως προσαρμόζει τις στρατηγικές και δράσεις της. Κινούμαστε σε ένα δύσκολο περιβάλλον, όπου οι εξελίξεις είναι πολύ γρήγορες και είμαστε αναγκασμένοι να προσαρμόζουμε συνεχώς τους στόχους της εταιρείας μας.
Ο καπνός είναι ένα δύσκολο προϊόν και αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχει αυξημένος ανταγωνισμός από χώρες όπως η Τουρκία. Πώς μπορεί να στηρίξει το κράτος τον κλάδο. Γίνονται οι απαραίτητες κινήσεις;
Τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και οι εθνικές κυβερνήσεις κινούνται με μεγάλη δόση υποκρισίας στο θέμα των καπνικών προϊόντων και του καπνού. Από τη μία πλευρά, εισπράττουν φορολογικά έσοδα δισεκατομμυρίων ευρώ από τη διάθεση των καπνικών προϊόντων που διακινούνται νόμιμα, αλλά και από τις εταιρείες μεταποίησης καπνού και από την άλλη, στρέφονται, με σειρά μέτρων, εναντίον της παραγωγής και μεταποίησης του καπνού. Ο καπνός, που στηρίζει αποτελεσματικά χιλιάδες οικογένειες καπνοπαραγωγών και η μεταποίησή του στηρίζει χιλιάδες οικογένειες καπνεργατών, αντιμετωπίζεται, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις που άκριτα υιοθετούνται από τις εθνικές κυβερνήσεις μεταξύ των οποίων και η δική μας, στο ίδιο πλαίσιο με το εμπόριο όπλων, ναρκωτικών και τυχερών παιχνιδιών. Είναι απαραίτητο να τονιστεί σε επίπεδο Ε.Ε. η σημασία του αγροτικού αυτού προϊόντος για τη στήριξη του κοινωνικού και παραγωγικού ιστού της χώρας σε πολλές ορεινές και παραμεθόριες περιοχές της, καθώς επίσης η συμβολή του στη στήριξη των δημοσιονομικών εσόδων και ιδιαίτερα της Ελλάδας και η συμβολή του στο ισοζύγιο πληρωμών της χώρας. Αποτελεί ένα από τα κύρια εξαγώγιμα προϊόντα της χώρας. Επίσης, είναι γεγονός ότι ειδικά την τελευταία περίοδο, η συνεχής υποτίμηση της τουρκικής λίρας μειώνει σοβαρά την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών καπνών, αλλά και άλλων αγροτικών μας προϊόντων. Είναι απαραίτητο, λοιπόν, και το θέμα αυτό να τεθεί από τις αρμόδιες αρχές της χώρας μας σε επίπεδο Ε.Ε., έτσι ώστε να ληφθούν μέτρα για να αποτραπούν οι αρνητικές επιπτώσεις από την υποτίμηση της τουρκικής λίρας στις εξαγωγές των αγροτικών μας προϊόντων.
Εχοντας ευρύτερη εικόνα για τον αγροτικό τομέα της χώρας, πώς βλέπετε να διαμορφώνεται η κατάσταση; Γίνονται τα σωστά βήματα για την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα και ποιες είναι οι δικές σας προτάσεις;
Άποψή μου είναι ότι το παραγωγικό μοντέλο της χώρας θα πρέπει να αλλάξει και ο αγροτικός τομέας να βρεθεί στο επίκεντρο των στρατηγικών που έχουν σχέση με την περιφερειακή ανάπτυξη. Η πανδημία απέδειξε ότι ο τουρισμός δεν αποτελεί τον μοναδικό δρόμο για την ανάπτυξη της χώρας. Είναι ξεκάθαρο πλέον ότι η παραγωγή ανταγωνιστικών και ποιοτικών αγροτικών προϊόντων μπορεί να συμβάλει σημαντικά στις στρατηγικές κατευθύνσεις για την ανάπτυξη της Ελλάδος. Τα απαραίτητα χρηματοδοτικά εργαλεία στην Ε.Ε. υπάρχουν, αρκεί να χρησιμοποιηθούν και να αξιοποιηθούν σωστά. Ο αγροδιατροφικός τομέας πρέπει να υποστηριχθεί με τρόπο που να αναβαθμίζει τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα των ελληνικών αγροτικών προϊόντων και φυσικά να υποστηρίζει τους νέους αγρότες.