Οι υπηρεσίες FinTech (Χρηματοπιστωτικές Τεχνολογίες) περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών όπως πληρωμές (mobile wallets), διαχείριση επενδύσεων, παροχή δανειοδότησης κυρίως μέσω εναλλακτικών μορφών (P2P), διαχείριση καταθέσεων, υπηρεσίες κεφαλαιαγοράς, υπηρεσίες αυτοματοποιημένου ελέγχου των χρηματοοικονομικών συναλλαγών (robo-advisors) κ.λπ., αποκλειστικά μέσω σύγχρονων ψηφιακών τεχνολογιών.
Οι ψηφιακές τραπεζικές υπηρεσίες απέκτησαν τεράστια δυναμική τα τελευταία χρόνια, λόγω και της πανδημίας, ενώ αναδύθηκαν και αναπτύσσονται ραγδαία όχι μόνο νέες ψηφιακές υπηρεσίες τραπεζικής, αλλά και οι καθαρόαιμες ψηφιακές τράπεζες.
Παράλληλα, σημαντική ανάπτυξη γνωρίζει ο κλάδος της ενσωματωμένης χρηματοοικονομικής, που σχετίζεται με την ενσωμάτωση χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών σε μια παραδοσιακά μη-χρηματοοικονομική πλατφόρμα, επιτρέποντας στους πελάτες να έχουν πρόσβαση στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες στο πλαίσιο των καθημερινών δραστηριοτήτων τους.
Ο κλάδος των FinTech αποτελεί ένα από τους πιο ταχέως αναπτυσσόμενους ψηφιακούς κλάδους διεθνώς, με ετήσιες κατά μέσο όρο επενδύσεις σε αυτές τις επιχειρήσεις τη τελευταία πενταετία να φθάνει τα 200 δισ. δολάρια. Οι δυο τεχνολογίες που αναμένεται να προσδιορίσουν σε μεγάλο βαθμό τον μετασχηματισμό των FinTech υπηρεσιών στο άμεσο μέλλον, είναι το blockchain και η τεχνητή νοημοσύνη.
Όπως το διαδίκτυο οδήγησε στην απο-διαμεσολάβηση (disintermediation) πολλών αγορών στις οποίες η πληροφορία έπαιζε σημαντικό ρόλο, έτσι και η τεχνολογία blockchain αναμένεται να οδηγήσει την αποδιαμεσολάβηση αγορών, όπου η εμπιστοσύνη παίζει σημαντικό ρόλο. Οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, ως κατ’ εξοχήν κλάδος που στηρίζεται σε έμπιστα τρίτα μέρη, τα οποία παρέχουν υπηρεσίες εμπιστοσύνης και διαμεσολάβησης σε εγχρήματες συναλλαγές, αναμένεται να επηρεαστούν σημαντικά από την ωρίμανση και ευρεία υιοθέτηση της τεχνολογίας blockchain.
Αυτό βέβαια δεν σημαίνει αναγκαστικά το τέλος των τραπεζών και του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Σε έναν επικείμενο μετασχηματισμό είναι πιο πιθανόν οι σημερινοί κυρίαρχοι της αγοράς να ενσωματώσουν τη τεχνολογία blockchain στις υπηρεσίες που παρέχουν, αλλάζοντας στη πορεία τη φύση των εμπορικών συναλλαγών προς ένα πιο αποκεντρωμένο μοντέλο λειτουργίας. Η πλέον γνωστή εφαρμογή της τεχνολογίας blockchain είναι η ανάπτυξη ψηφιακών αποκεντρωμένων κρυπτονομισμάτων.
Οι ήδη ευρείες δυνατότητες της «αναλυτικής τεχνητής νοημοσύνης» που λειτουργεί σε τυπικά επιχειρησιακά δεδομένα οργανωμένα σε βάσεις δεδομένων με πίνακες, βοηθούν κυρίως στη λήψη αποφάσεων σε πολύπλοκα προβλήματα στον χρηματοπιστωτικό κλάδο, που βασίζονται στην έξυπνη ανάλυση ποσοτικών δεδομένων και υπάρχει η πίεση για άμεση αντίδραση σε αλλαγές των μεταβλητών. Με τη βελτιστοποίηση των αλγορίθμων επεξεργασίας φυσικής γλώσσας και πολύπλευρης σημασιολογικής ανάλυσης κειμένων και εικόνων, αλλά και αναβάθμισης της αναγκαίας υπολογιστικής δύναμης έτσι ώστε να γίνονται ασύλληπτα νούμερα υπολογισμών σε νανο-δευτερόλεπτα, έρχονται σημαντικές αλλαγές στο κλάδο των Fintech, που ασχολείται σε μεγάλο βαθμό με τη δημιουργία περιεχομένου, όπως συμβουλευτικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, τεχνική χρηματοοικονομική υποστήριξη, και ανάπτυξη νέων χρηματιστηριακών προϊόντων.
Οι αισιόδοξοι αναφέρονται σε σημαντική αύξηση της παραγωγικότητας των εργαζομένων και οι απαισιόδοξοι σε δραματικές μειώσεις του εργατικού δυναμικού. Οι τεχνολογίες chatbot τεχνητής νοημοσύνης έχουν φτάσει σε προχωρημένο επίπεδο ωριμότητας και ήδη εταιρείες Fintech δημιουργούν τυποποιημένες υπηρεσίες που μπορούν να αξιοποιηθούν από τις εταιρείες του χρηματοπιστωτικού κλάδου για να στήσουν τις δικές τους αυτόματες υπηρεσίες δημιουργίας σωστού περιεχομένου, τεχνικής υποστήριξης σε επίπεδο ειδικών, αλλά και αυτόματων κέντρων εξυπηρέτησης.
* Ο κ. Γεώργιος Ι. Δουκίδης είναι Καθηγητής ηλεκτρονικού επιχειρείν, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.