Απέναντι στην παγκόσμια ενεργειακή κρίση και εν μέσω της επιδεινούμενης κλιματικής έκτακτης ανάγκης, ο ΟΗΕ οργανώνει μια δράση μεγάλης κλίμακας για να υποστηρίξει στην πράξη τη μετάβαση σε καθαρή και οικονομικά προσιτή ενέργεια για όλους, με μηδενικές εκπομπές. Παρουσίασε το Σχέδιο Δράσης «UN-Energy», που εκπονήθηκε από περίπου τριάντα κορυφαίους διεθνείς οργανισμούς.
Μιλώντας για την αλληλένδετη τριπλή κρίση ενέργειας, τροφίμων και χρηματοδότησης, που προέκυψε από τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες δήλωσε ότι «μπορούμε να εκμεταλλευτούμε τη στιγμή και να πιέσουμε για τον μετασχηματισμό που χρειάζεται ο κόσμος μας». Πρόσθεσε ότι «τώρα είναι η ώρα να μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία», να εργαστούμε για τη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα και άλλων ορυκτών καυσίμων και για την επιτάχυνση της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας προς μια δίκαιη ενεργειακή μετάβαση.
Το Δίκτυο Δράσης για την Ενέργεια φέρνει κοντά τις χώρες που αναζητούν υποστήριξη για στόχους καθαρής ενέργειας με εκείνες τις κυβερνήσεις και επιχειρήσεις που έχουν δεσμευτεί σ' ένα πακέτο άνω των 600 δισ. δολ. ώστε να επιτευχθούν οι παγκόσμιοι πράσινοι στόχοι.
Το μεγάλο πράσινο δίκτυο συνεργασιών
«Η ενέργεια στηρίζει ολόκληρη την ατζέντα του 2030. Είναι υψίστης σημασίας οι δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν στο COP26 του 2021 και που τώρα μεταφράζονται σε δράσεις επί τόπου -ειδικά για την υποστήριξη των πιο ευάλωτων», δήλωσε ο κ. Achim Steiner, διαχειριστής του Προγράμματος του ΟΗΕ για την Ανάπτυξη (UNDP) και συμπρόεδρος του UN-Energy. «Το Σχέδιο Δράσης μας αποτελεί συλλογική απάντηση στις σημερινές παγκόσμιες ενεργειακές και κλιματικές προκλήσεις. Το UNDP εντείνει το έργο του για να στηρίξει τις χώρες στην επίτευξη μιας δίκαιης ενεργειακής μετάβασης, βοηθώντας τις να προχωρήσουν στην αειφόρο ανάπτυξη».
Το Σχέδιο Δράσης προς το 2025 έχει στόχο να διασφαλίσει την πρόσβαση πάνω από 500 εκατ. ανθρώπων στην ηλεκτρική ενέργεια και 1 δισ. ανθρώπων σε καθαρές λύσεις διατροφής, καθώς και την 100% αύξηση της δυναμικότητας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας παγκοσμίως. Επίσης, προβλέπεται εκμηδενισμό σχεδίων για παραγωγή ενέργειας από άνθρακα μετά το 2021, δημιουργία 30 εκατ. θέσεων εργασίας σε ΑΠΕ και διπλασιασμό των ετήσιων επενδύσεων σε καθαρή ενέργεια παγκοσμίως.
Το UN-Energy σκοπεύει να αξιοποιήσει την εμπειρία, τις δραστηριότητες και τα δίκτυα των οργανώσεων μελών του. Δεσμεύσεις για «ενεργειακά συμβόλαια» έχουν αναλάβει εθελοντικά σχεδόν 200 κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και άλλοι εταίροι της κοινωνίας των πολιτών, προκειμένου να κατευθύνουν επενδύσεις, τεχνογνωσία και πόροι σε συμβάλει στην υλοποίηση των δεσμεύσεων.
Η κα Damilola Ogunbiyi, ειδική αντιπρόσωπος του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για την Αειφόρο Ενέργεια για Όλους, δήλωσε: «Το Δίκτυο Δράσης του Συμφώνου για την Ενέργεια θα διαδραματίσει προσφορές από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και σε διαφορετικούς τομείς της ενεργειακής μετάβασης – όπως η ενεργειακή πρόσβαση, η απόδοση και η τεχνολογία. Με τη δημιουργία ευκαιριών για συνεργασία, το Δίκτυο θα μετατρέψει τα δισεκατομμύρια δολάρια σε επενδύσεις που έχουν επιτόπιας δράσης προς το βιώσιμο ενεργειακό μέλλον που χρειαζόμαστε επειγόντως».
Τέσσερις ενδεικτικές δράσεις σε όλο τον κόσμο
Ανακοινώθηκαν ήδη κάποιοι συνασπισμοί και συμπράξεις, αναδεικνύοντας τις δυνατότητες και το εύρος του Δικτύου.
Η Sustainable Energy for All, το UNDP και η Husk Power Systems είναι μεταξύ των εταίρων που ανακοίνωσαν ότι ανταποκρίνονται στο κάλεσμα της Νιγηρίας να αποκτήσουν πρόσβαση στην ηλεκτρική ενέργεια 25 εκατ. άνθρωποι, 5 εκατ. σπίτια, σχολεία, νοσοκομεία και άλλες δημόσιες επιχειρήσεις έως το 2023, δημιουργώντας 250.000 νέες θέσεις εργασίας.
Η Περιφέρεια του Σαντιάγο στη Χιλή και η πολυεθνική εταιρεία ενέργειας Enel μαζί με το Universidad de Desarollo ανακοίνωσαν ότι θα συνεργαστούν για την επίτευξη του οράματος της πόλης για το 2030, ενισχύοντας το μερίδιο της ηλιακής ενέργειας στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και απομακρύνοντας τα πιο ρυπογόνα καύσιμα. Η πόλη το 2030 θα διαθέτει μόνο ηλεκτρικά λεωφορεία.
Σχέδιο εργασίας για την ενίσχυση του ρόλου των γυναικών σε μια δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς ενεργειακή μετάβαση ξεκίνησε από εταίρους, όπως οι κυβερνήσεις του Καναδά και της Κένυας και οι οργανώσεις Student Energy και Energia υπό τον συντονισμό του Οργανισμού Βιομηχανικής Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNIDO). Αυτή η σύμπραξη στοχεύει να επιταχύνει τη δράση για να δώσει στις γυναίκες ίσες ευκαιρίες ώστε να συμμετάσχουν, να ηγηθούν και να επωφεληθούν από την ενεργειακή μετάβαση, αποκτώντας ίση πρόσβαση σε προϊόντα και υπηρεσίες βιώσιμης ενέργειας.
Τέλος, η κυβέρνηση της Ναμίμπια και η πολυεθνική εταιρεία Acciona Energia ανακοίνωσαν ότι εντάσσονται σε έναν συνασπισμό κυβερνήσεων, επιχειρήσεων και άλλων φορέων που έχουν αναλάβει δεσμεύσεις για την ανάπτυξη πράσινου υδρογόνου ως ανανεώσιμης πηγής ενέργειας. Ο Green Hydrogen Compact Catalogue, που παρουσιάστηκε από τον γενικό διευθυντή του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA), θα χρησιμεύσει ως πλατφόρμα συνεργασίας μεταξύ σε δημόσιου, ιδιωτικού και χρηματοοικονομικού τομέα.