Ιστορικά, οι πόλεμοι δεν μένουν στατικοί. Ακόμη κι αν ξεκινήσουν ως μια περιορισμένη τοπική σύγκρουση, συνήθως καταλήγουν να έχουν πολύ μεγαλύτερο μέγεθος και ένταση.
Η χθεσινή επίθεση του Ιράν με 180 και πλέον πυραύλους εναντίον του Ισραήλ συνιστά μια ανησυχητική επέκταση της σύγκρουσης μεταξύ των Ισραηλινών και των Αράβων, η οποία ξεκίνησε πέρυσι μετά την επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ και τη δολοφονία 1.200 πολιτών του.
Αν εξαιρέσουμε όμως τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ το 1973, όταν η Αίγυπτος και η Συρία επιτέθηκαν αιφνιδιαστικά στο Ισραήλ, και την ισλαμική επανάσταση στο Ιράν υπό τον Αγιατολάχ Χομεϊνί το 1979, δεν υπάρχει κάποιο άλλο γεωπολιτικό γεγονός στη Μ. Ανατολή που να άφησε το στίγμα του στις διεθνείς αγορές για πάνω από ένα χρόνο.
Αντίθετα, πολλά γεωπολιτικά γεγονότα στην περιοχή άφησαν το στίγμα τους, συνήθως μέσω της τιμής του πετρελαίου, για σύντομο χρονικό διάστημα. Θα μπορούσε η χθεσινή πυραυλική επίθεση του Ιράν να αποτελέσει εξαίρεση όπως ο Αραβοϊσραηλινός πόλεμος το 1973 και η ιρανική επανάσταση το 1979;
Ασφαλώς, δεν θα ήταν σώφρων να αποκλείσουμε αυτό το ενδεχόμενο. Ιδίως, αν το Ισραήλ χτυπήσει τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις του Ιράν, γνωρίζοντας ότι τα μισά περίπου έσοδα του προϋπολογισμού της ισλαμικής χώρας προέρχονται από εκεί.
Όμως, ούτε το πετρέλαιο παίζει τον ρόλο που έπαιζε στην παγκόσμια οικονομία την δεκαετία του 1970, ούτε η περιοχή της Μ. Ανατολής έχει το ίδιο βάρος που είχε τότε στην παγκόσμια παραγωγή.
Επομένως, η λογική υπαγορεύει ότι η επίπτωση του αυξημένου γεωπολιτικού ρίσκου στη διεθνή τιμή του μαύρου χρυσού θα είναι βραχύβια και το ασφάλιστρο κινδύνου περιορισμένο, αν το δυσμενές γεωπολιτικό σενάριο επικρατήσει.
H τιμή του πετρελαίου μπρεντ έφθασε να κερδίζει έως 5% χθες, μετά τη γνωστοποίηση της ιρανικής επίθεσης, αλλά έχασε μέρος από τα κέρδη του αργότερα. Αργά χθες το βράδυ, το μπρεντ (spot) κέρδιζε μόλις 1% στα 74,4 δολάρια ανά βαρέλι, καταγράφοντας πτώση 0,7% από την αρχή της χρονιάς και 1,7% τον τελευταίο μήνα.
Να υπενθυμίσουμε ότι η τιμή είχε υποχωρήσει κάτω από τα 70 δολάρια το βαρέλι στις αρχές Σεπτεμβρίου αλλά ανέκαμψε λόγω του τυφώνα Φρανσίν στον Κόλπο του Μεξικού και των 8 διυλιστηρίων που βρίσκονταν στον δρόμο του.
Η αδύναμη παγκόσμια ζήτηση βρισκόταν πίσω από το φλερτ του πετρελαίου με τη χαμηλότερη τιμή από τον Δεκέμβριο του 2021, υπερκεράζοντας τους γεωπολιτικούς κινδύνους. Η ανάκαμψη της τιμής πάνω από τα 70 δολάρια οφειλόταν σε κλείσιμο θέσεων (αγορές) από επενδυτές/σπεκουλαδόρους οι οποίοι πόνταραν σε περαιτέρω πτώση του πετρελαίου.
Όμως, πλέον έχουμε μια νέα εξέλιξη. Το μεγάλο πρόγραμμα τόνωσης της κινεζικής οικονομίας από την κυβέρνηση και την κεντρική τράπεζα της Κίνας. Μάλιστα, ένα αδύναμο δολάριο θα ενίσχυε περαιτέρω τη ζήτηση σε μια περίοδο που η Σαουδική Αραβία φέρεται να σκέφτεται ότι θα αυξήσει την παραγωγή της.
Επομένως, η ανάκαμψη στην Κίνα και αλλού επηρεάζει περισσότερο τη ζήτηση για πετρέλαιο και την τιμή του από τα γεγονότα στη Μέση Ανατολή. Το ίδιο και η ζήτηση για τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) καθώς αυξάνει τις ανάγκες για ενέργεια.
Προφανώς, τα πάντα μπορούν να συμβούν. Όμως, η σωστή εκτίμηση για την πορεία της κινεζικής οικονομίας είναι πιο σημαντική σε σχέση με τα γνωστά γεωπολιτικά ρίσκα της Μ. Ανατολής για το πετρέλαιο.