Τουρισμός δεν είναι μόνο οι διεθνείς αφίξεις και η μέση δαπάνη ανά ταξίδι των ξένων επισκεπτών.
Είναι επίσης οι ταξιδιωτικές δαπάνες των Ελλήνων οι οποίοι επισκέπτονται άλλες χώρες. Όμως, στις δαπάνες δεν δίνεται η ίδια σημασία, γιατί τα νούμερα είναι πολύ μικρότερα σε σύγκριση με τις ταξιδιωτικές εισπράξεις.
Ως γνωστόν, η Ελλάδα καταγράφει νέο ρεκόρ διεθνών αφίξεων και εισπράξεων την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2024, αλλά τα σημάδια κόπωσης είναι εμφανή. Η μέση δαπάνη ανά ταξίδι παρουσιάζει κάμψη.
Σύμφωνα με τα πιο προσωρινά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), το ταξιδιωτικό ισοζύγιο εμφάνισε πλεόνασμα 9,3 δισ. ευρώ έναντι πλεονάσματος 9 δισ. την αντίστοιχη περίοδο του 2023. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 5,6% ή 578 δισ. ευρώ περίπου στα 10,95 δισ. ευρώ, λόγω της αύξησης των αφίξεων κατά 11,2% καθώς η μέση δαπάνη μειώθηκε κατά 5,7%.
Από την άλλη πλευρά, αύξηση 20% ή 274,5 εκατ. ευρώ καταγράφτηκε στις ταξιδιωτικές πληρωμές, οι οποίες διαμορφώθηκαν στο 1,64 δισ. ευρώ, καθώς περισσότεροι Έλληνες επισκέφθηκαν χώρες του εξωτερικού.
Δυστυχώς, η ΤτE δεν δίνει περισσότερα στοιχεία αναφορικά με τους προορισμούς των κατοίκων της Ελλάδας στο εξωτερικό. Είναι όμως λογικό να υποθέσει κάποιος ότι το μεγαλύτερο ποσοστό επισκέπτεται χώρες της ΕΕ. Προφανώς, όσοι το κάνουν -ακόμη κι αν παίρνουν αεροπορική εταιρεία χαμηλού κόστους- έχουν κάνει τα κουμάντα τους.
Η στήλη πληροφορήθηκε πρόσφατα ότι υπάρχει μια «έκρηξη» του αριθμού των Ελλήνων οι οποίοι επισκέπτονται τη μακρινή και «εξωτική» Κούβα και το βρήκε ενδιαφέρον για δύο λόγους.
Πρώτον, ο τουρισμός στην Κούβα καταγράφει διψήφια υποχώρηση -μας ανέφεραν πτώση 17%- σε σχέση με το 2023, που ήταν επίσης μια καθοδική χρονιά.
«Ο τουρισμός στην Κούβα έχει υποχωρήσει στο μισό περίπου από εκεί που ήταν επί προεδρίας Ομπάμα (στις ΗΠΑ)», μας ανέφερε άτομο το οποίο έχει γνώση του θέματος. «Παρ’ όλα αυτά ο τουρισμός από την Ελλάδα εμφανίζει μεγάλη αύξηση. Τέτοια αύξηση δεν έχουμε ξαναδεί».
Τελευταία φορά που παρατηρήθηκε έξαρση του τουρισμού από την Ελλάδα προς την Κούβα ήταν πριν από την οικονομική κρίση του 2009-2010, όπως αναφέρουν εμπλεκόμενοι.
«Σπάμε το κεφάλι μας να εξηγήσουμε το φαινόμενο», δήλωσε εμπλεκόμενος, προσθέτοντας ότι έχουν καταλήξει σε κάποια συμπεράσματα.
«Ένας λόγος είναι ότι περισσότεροι Έλληνες βρίσκονται σε καλύτερη οικονομική θέση σήμερα. Όμως, βλέπουμε μια αλλαγή στη σύνθεση των Ελλήνων τουριστών… Πριν από την κρίση χρέους, τα γκρουπ από την Ελλάδα απαρτίζονταν κατά 70% περίπου από συνταξιούχους και μετά έβρισκες καθηγητές που έδιναν ιδιαίτερα μαθήματα κ.λπ.», δήλωσε άνθρωπος του τουριστικού κλάδου που ασχολείται με την Κούβα.
«Σήμερα, βλέπουμε ελεύθερους επαγγελματίες, τα παιδιά που δουλεύουν σεζόν στον τουρισμό και τα παρελκόμενα του τουρισμού π.χ. Airbnb, rent a car κ.λπ. από την Ελλάδα», συμπλήρωσε.
Πάντως, σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η μόδα της Κούβας πέρασε. «Για τους Ισπανούς και τους Ιταλούς, το boom έγινε στα τέλη του 1990, κράτησε 10 χρόνια και μετά ξέφτισε. Είναι ντεμοντέ», τόνισε ο ίδιος.
Ερωτηθείς πώς είναι η οικονομική κατάσταση στην Κούβα, ο ίδιος απάντησε: «Πώς θες να είναι, όταν οι μισθοί είναι 20 δολάρια τον μήνα και το σούπερμακετ είναι ακριβότερο από την Ελλάδα και αν βρεις κάτι, γιατί τα ράφια είναι συνήθως άδεια… Πλέον, η φτώχεια δεν κρύβεται. Ο κόσμος σε σταματάει και σου ζητάει ντεπόν κ.λπ.».
Επιπλέον, υπάρχουν συχνές διακοπές ρεύματος, ανάλογα τη γειτονιά στην Αβάνα. Στο κέντρο, υπάρχουν διακοπές 2 με 3 φορές την εβδομάδα από 3-4 ώρες, αλλά σε άλλες γειτονιές είναι 12 ώρες την ημέρα. «Στην επαρχία έχω δει πόλεις που έχουν ρεύμα μόνο 5-6 ώρες τη μέρα», τόνισε.
Στο ερώτημα πώς ζει ο κόσμος άμα είναι έτσι η κατάσταση, ο ίδιος απάντησε, από εμβάσματα συγγενών από το εξωτερικό, υπάρχουν επίσης μικρές νεοφυείς επιχειρήσεις που πάνε καλά και, τέλος, η μαύρη αγορά.
«Οι έξω ζουν τους μέσα. Ο Μπάιντεν νομιμοποίησε και διευκόλυνε τη μετανάστευση. Όποιος πάει στην αμερικανική πρεσβεία και αποδείξει ότι υπάρχει κάποιος που μπορεί να τον φιλοξενήσει στις ΗΠΑ, παίρνει ανθρωπιστική βίζα και φεύγει, παρότι η διαδικασία παίρνει 8 με 15 μήνες…» τόνισε, προσθέτοντας ότι άλλοι παίρνουν ισπανικό διαβατήριο.
«Η Ισπανία έχει δημογραφικό θέμα και έχει κάνει τη συνειδητή επιλογή να φέρνει Λατινοαμερικάνους. Δεν θέλουν μουσουλμάνους. Αν αποδείξεις π.χ. ότι ο προπάππους σου ήταν Ισπανός, καθαρίζεις. Το έχουν κάνει εκατοντάδες χιλιάδες και περιμένουν πολλοί ακόμη στην ουρά», ανέφερε.
Αναφορικά με τη μαύρη αγορά, ο ίδιος τόνισε ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι των εστιατορίων, μίνι μάρκετ κ.λπ. κλέβουν πράγματα από τη δουλειά τους και τα μεταπωλούν στη μαύρη αγορά για να βγάλουν έξτρα λεφτά.
Η τελευταία ερώτηση ήταν προφανής: Αν είναι τόσο άσχημα τα πράγματα, γιατί δεν επαναστατεί ο κόσμος εναντίον του καθεστώτος;
«Κι εγώ αν ήμουν 25 και είχα να διαλέξω ανάμεσα σε διαδηλώσεις και ζωή στο Μαϊάμι με νέο ξεκίνημα, το δεύτερο θα έπαιρνα. Να βοηθήσω και τη φουκαριάρα τη μάνα μου με εμβάσματα», συμπλήρωσε.
Για την αύξηση του ελληνικού τουρισμού προς την Κούβα ξεκινήσαμε, όμως, ήταν τόσο συγκλονιστικά και άγνωστα τα υπόλοιπα για την κατάσταση στο νησί της Καραϊβικής που μας είπαν, ώστε θεωρήσαμε σωστό να τα αναφέρουμε.