Η Apple είναι η μεγαλύτερη εταιρεία στον κόσμο με κριτήριο τη χρηματιστηριακή της αξία και πιο γνωστό προϊόν τα iPhones, τα οποία βασίζονται σε μικροεπεξεργαστή.
Το τσιπ πρωτοδημιουργήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1970 από διάφορους επιστήμονες και μηχανικούς με χρηματοδότηση της αμερικανικής κυβέρνησης. Η τελευταία χρειαζόταν ένα ελαφρύ κομπιούτερ για χρήση σε αεροσκάφη, πυραύλους και άλλα συστήματα.
Η Nvidia, η μετοχή της οποίας καταγράφει κέρδη άνω του 1.000% από τα χαμηλά του φθινοπώρου του 2022, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Τα κατάφερε σε σύντομο χρονικό διάστημα, κεφαλαιοποιώντας τη διορατικότητα της ηγεσίας της και την ικανότητα του προσωπικού της να φτιάχνει εξειδικευμένα τσιπ για την τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ).
Τόσο η Apple όσο και η Nvidia βασίζουν τις εξαιρετικές επιδόσεις τους στην ίδια κύρια τεχνολογία, δηλ. το μικροτσίπ. Το τελευταίο έχει τουλάχιστον μισό αιώνα ζωής. Για αρκετούς Αμερικανούς, η αύξηση της παραγωγικότητας η οποία συνδεόταν με το μικροτσίπ τελείωσε την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα.
Τα προϊόντα που προήλθαν από την ανωτέρω τεχνολογία όπως τα κομπιούτερ και τα κινητά τηλέφωνα, εκτός των άλλων, μας είναι απαραίτητα, αλλά έχουν ήδη αλλάξει τις ζωές μας.
Σε κάποιο βαθμό η ιστορία του μικροεπεξεργαστή έχει ομοιότητες με την τεχνολογία της μηχανής εσωτερικής καύσης των αυτοκινήτων, η οποία επέφερε επαναστατικές αλλαγές στον τρόπο που μετακινούμαστε και αύξησε κατακόρυφα την παραγωγικότητα. Αυτή η τεχνολογία γεννήθηκε το 1915 και συνέπεσε με την εφεύρεση του Χένρι Φορντ για γραμμή παραγωγής αυτοκινήτων (assembly) και ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο, το auto dealership.
Όμως, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1960, η συγκεκριμένη τεχνολογία είχε ωριμάσει. Τα αυτοκίνητα δεν είχαν την ίδια επίπτωση στην παραγωγικότητα και στην κοινωνία που είχαν κάποτε. Η βασική αρχιτεκτονική είχε ολοκληρωθεί και απλά προστίθενταν κάποια νέα πράγματα ενώ ανέλαβε το μάρκετινγκ.
Την γενιά των καινοτόμων, πρωτοπόρων του κλάδου είχαν διαδεχθεί οι μάνατζερ με βασικό έργο τη διαχείριση της μηχανής που είχε αλλάξει τον κόσμο. Τα αυτοκίνητα είχαν γίνει τυποποιημένο εμπόρευμα.
Η ιστορία του αυτοκινήτου έχει κάποιες ομοιότητες με τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα όπως τα iPhones της Apple. Όλος ο κόσμος περίμενε να δει τα νέα μοντέλα αυτοκινήτων που έβγαζε το Ντιτρόιτ την πρώτη περίοδο. Ομοίως, πολλοί περίμεναν να δουν και να αγοράσουν τα νέα μοντέλα iPhones της Apple που λάμβαναν emails, έβγαζαν φωτογραφίες κ.λπ. Ο ενθουσιασμός του κοινού δεν είναι πλέον ίδιος.
Η διαδοχική σειρά «ανατροπή (disruption), ωρίμανση και πτώση» είναι ορατή σε όλους τους κλάδους από τα τρένα μέχρι τον ηλεκτρισμό. Κάποτε η τεχνολογία τους ήταν επαναστατική, προσφέροντας πολύ υψηλές αποδόσεις στους επενδυτές, αλλά στο τέλος έγινε τυποποιημένη (commodities).
Πολλοί στη Σίλικον Βάλεϊ κι αλλού πιστεύουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) θα διατηρήσει τη βιομηχανία των μικροεπεξεργαστών. Ίσως, αν η ΑΙ δικαιώσει τις προσδοκίες. Από την άλλη πλευρά, όταν μια βιομηχανία ωριμάσει, οι άνθρωποι περιμένουν την επόμενη μεγάλη κίνησή της, αλλά συνήθως δεν έρχεται.
Και φυσικά δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο η επόμενη ανατρεπτική κίνηση να εκπλήξει και να μην προέλθει από τον τεχνολογικό κλάδο. Και ίσως να μην αναγνωρίσουμε την σημασία της άμεσα αλλά χρόνια αφότου εμφανισθεί, όπως ισχυρίζονται μερικοί.