Οι αγορές συγκοινωνούν μεταξύ τους αλλά κάθε μία έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Οι συμμετέχοντες στην αγορά ομολόγων δίνουν μεγαλύτερο βάρος στην πορεία του κρατικού προϋπολογισμού και τη φερεγγυότητα του χρέους γιατί τα κουπόνια και το κεφάλαιο των ομολόγων πληρώνονται από εκεί.
Οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις θέλουν την Ελλάδα να μην αποκλίνει από τη δημοσιονομική πειθαρχία φέτος και στο ορατό μέλλον. Γι’ αυτό το κόστος δανεισμού της χώρας έχει μεν ανέβει, αλλά συγκριτικά με άλλες χώρες της ευρωπεριφέρειας, π.χ. Ιταλία, τα έχει πάει καλά.
Ο ρυθμός ανάπτυξης της Ελλάδας είναι επίσης σημαντικός, γιατί αυγατίζουν τα δημόσια έσοδα και αποκλιμακώνεται ταχύτερα ο λόγος δημοσίου χρέους προς το ΑΕΠ. Όμως, η αλήθεια είναι ότι ο ρυθμός ανάπτυξης τόσο σε απόλυτα νούμερα όσο και συγκριτικά με άλλες χώρες είναι πιο σημαντικός για τους συμμετέχοντες στα χρηματιστήρια. Κι αυτό γιατί ο ρυθμός ανάπτυξης συνδέεται συνήθως με τις πωλήσεις των επιχειρήσεων και κατ’ επέκταση τα κέρδη τους. Τα χρηματιστήρια είναι προεξοφλητικοί μηχανισμοί των μελλοντικών κερδών των εισηγμένων επιχειρήσεων.
Κι εδώ ακριβώς διαφαίνεται ότι υπάρχει κάποιο ζήτημα. Ο Γενικός Δείκτης τιμών στο Χρηματιστήριο Αθηνών βρίσκεται λίγο πάνω από τις 1.400 μονάδες, από τις 1.500 μονάδες και πλέον που είχε βρεθεί τον Μάιο. Η απόδοσή του είναι αρνητική από τις ευρωεκλογές και μετά και στάσιμη το τελευταίο τρίμηνο. Από την άλλη πλευρά, συνεχίζει να καταγράφει απόδοση 7,3% περίπου από την αρχή της χρονιάς και 9% περίπου τον τελευταίο χρόνο.
Όμως, υπολείπεται σε απόδοση του πανευρωπαϊκού δείκτη Euro Stoxx 50, ο οποίος κερδίζει 8,5% από την αρχή της χρονιάς και 11,5% το τελευταίο 12μηνο. Ο Γενικός Δείκτης στο Χ.Α. υπερέχει τουλάχιστον σε βάθος 3ετίας με απόδοση 59% περίπου έναντι 20,1% του δείκτη Euro Stoxx 50.
Για την ιστορία, ο ιταλικός χρηματιστηριακός δείκτης FTSE MIB καταγράφει κέρδη 10% από την αρχή του 2024, 18% σε 12μηνη βάση και 32,4% σε τριετή βάση. Ο γαλλικός δείκτης CAC 40 είναι σχεδόν αμετάβλητος από την αρχή της χρονιάς, κερδίζει μόλις 2% σε 12μηνη βάση και 15% σε 3ετή βάση, αλλά δικαιολογείται λόγω των πολιτικών εξελίξεων.
Κάποιος θα μπορούσε να αποδώσει την υστέρηση του Χρηματιστηρίου Αθηνών στον συγκριτικά ταχύτερο βηματισμό του μέχρι τον Μάιο. Βλέπουμε λοιπόν μια ήπια διόρθωση του Γενικού Δείκτη εξαιτίας αυτού του γεγονότος.
Όμως, υπάρχει επίσης μια άλλη εξήγηση, που οδηγεί σε υποαπόδοση του Χρηματιστηρίου Αθηνών, αν είναι σωστή. Σύμφωνα μ’ αυτή, η αγορά έχει παρατηρήσει ότι ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση δεν συμπεριφέρονται ως κάποιοι που εφαρμόζουν το πρόγραμμά τους παρά την αρνητική έκπληξη των ευρωεκλογών, γιατί έχουν τρία ακόμη χρόνια μπροστά τους.
Για να δικαιολογήσουν την άποψή τους αναφέρονται στον κυβερνητικό ανασχηματισμό, διάφορες ρυθμίσεις που δίνονται, την έκτακτη φορολόγηση των «υπερκερδών» των διυλιστηρίων για να βρεθούν λεφτά ώστε να δοθεί έκτακτο επίδομα στους συνταξιούχους τα Χριστούγεννα και άλλα.
«Ο Μητσοτάκης έχει γίνει Σαμαράς και δεν ξέρω αν το έχει καταλάβει», τόνισε στέλεχος της αγοράς. Ο ίδιος αναφερόταν στον αποτυχημένο κυβερνητικό ανασχηματισμό στον οποίο προχώρησε ο τότε πρωθυπουργός κ. Σαμαράς το καλοκαίρι του 2014 και τα πιο «φιλολαϊκά» μέτρα που ήθελε να πάρει.
Δεν γνωρίζουμε αν η δεύτερη άποψη είναι η σωστή. Ο χρόνος θα δείξει. Σε μας φαίνεται πάντως ότι δεν είναι αβάσιμη. Αν είναι έτσι, ο κ. Μητσοτάκης θα πρέπει να αλλάξει ρότα σε κάποια ζητήματα.