Η αύξηση του κατώτατου μισθού ενισχύει την αγοραστική δύναμη των χαμηλόμισθων, αλλά μπορεί να έχει επίσης επιπτώσεις στο πληθωρισμό και στην απασχόληση.
Φυσικά, κάθε χώρα είναι διαφορετική.
Λίγες αυξήσεις του ομοσπονδιακού κατώτατου μισθού έχουν λάβει χώραν στις ΗΠΑ τα τελευταία 30 χρόνια και γι’ αυτό παραμένει στα 7,25 δολάρια η ώρα από το 2009. Όμως, οι Πολιτείες έχουν τους δικούς τους κατώτατους μισθούς και είναι σύνηθες να τους αυξάνουν κάθε χρόνο είτε λόγο νομοθεσίας, είτε γιατί έχει αυξηθεί το κόστος διαβίωσης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι την 1η Ιανουαρίου του 2024, 22 πολιτείες αύξησαν τον κατώτατο μισθό τους. Η περιοχή της Κολούμπια έχει τον μεγαλύτερο με 17 δολάρια την ώρα.
Μελέτες στις ΗΠΑ δείχνουν ότι η αύξηση του κατώτατου μισθού επηρεάζει θετικά τον ρυθμό αύξησης του συνολικού μισθού, ο οποίος είναι στενά συνδεδεμένος με τον πληθωρισμό. Όμως, η επίπτωση είναι μικρή καθώς η αύξηση του κατώτατου μισθού δεν έχει αξιοσημείωτη επίδραση στην αύξηση του συνολικού μισθού. Μια έρευνα της βιβλιογραφίας δείχνει ότι μια αύξηση του κατώτατου μισθού στις ΗΠΑ κατά 10% αυξάνει το γενικό επίπεδο τιμών έως 0,4% το πολύ.
Αν και όλες οι μελέτες δεν συμφωνούν, η πλειοψηφία δείχνει ότι υπάρχει αρνητική συσχέτιση μεταξύ της αύξησης του κατώτατου μισθού και της απασχόλησης.
Χθες, το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής έδωσε στη δημοσιότητα την δική του έκθεση όπου υπογραμμίζεται ότι «η πρόσφατη αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 6,4% βρίσκεται οριακά μέσα στις δυνατότητες της οικονομίας, αν δεν τις ξεπερνάει. Αυτό θα εξαρτηθεί από το κατά πόσο η οικονομία επιτύχει έναν ισχυρό ρυθμό ανάπτυξης μέσα στο 2024. Διαφορετικά είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να εμποδίσει την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού. Η επίδραση του στην απασχόληση θα εξαρτηθεί από το κατά πόσο θα ενισχύσει την προσφορά εργασίας προς κλάδους με ελλείψεις εργαζομένων, όπως ο τουρισμός.»
Αναφορικά με την επίπτωση στον πληθωρισμό, η έκθεση ανέφερε ότι «για τον πληθωρισμό, η επίδρασή του θα εξαρτηθεί από το κατά πόσο η αύξηση του μισθολογικού κόστους που συνεπάγεται μπορεί να απορροφηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις επιχειρήσεις, καθώς και από το εάν η αύξηση αυτή θα συνδυαστεί με αύξηση της παραγωγικότητας εργασίας σε μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα».
Θα είμαστε λίγο αυστηροί, αλλά η ανωτέρω διατύπωση είναι γενικόλογη και θεωρητική. Θα περιμέναμε από το Γραφείο Προϋπολογισμού να μας δώσει τις δικές του εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις από την νέα αύξηση του κατώτατου μισθού στον πληθωρισμό και την απασχόληση, δίνοντας συγκεκριμένα νούμερα.
Το ίδιο θα περιμέναμε κι από άλλους επίσημους και ιδιωτικούς οργανισμούς ώστε να κριθούν στο τέλος για την ακρίβεια των προβλέψεών τους. Δεν το έχουμε δει να γίνεται.
Γνωρίζουμε ότι η αύξηση του κατώτατου μισθού επηρεάζει περισσότερο τις μικρότερες επιχειρήσεις με έως 10 εργαζόμενους καθώς δίνουν αναλογικά χαμηλότερους μισθούς. Επίσης, η αύξηση του κατώτατου μισθού ωθεί προς τα πάνω τόσο τον μέσο μισθό, όσο και τον διάμεσο, δηλ. το μισθό που βρίσκεται στο μέσο της κλίμακας των μισθωτών. Επομένως, πρέπει να έχει κάποια αδιευκρίνιστη επίπτωση στον πληθωρισμό.
Είναι κρίμα πού όλοι συζητάμε για τις θετικές επιπτώσεις της αύξησης του κατώτατου μισθού στην αγοραστική δύναμη των μισθωτών αλλά αποφεύγουμε να αναφερθούμε διεξοδικά και να εκτιμήσουμε τις ενδεχόμενες αρνητικές επιδράσεις στον πληθωρισμό και την ανεργία.