Το πετρέλαιο ήταν η βασική πρώτη ύλη που τροφοδότησε την παγκόσμια οικονομία τον 20ό αιώνα.
Ακόμη και μετά την κατάρρευση του καθεστώτος των σταθερών ισοτιμιών του Bretton Woods που συνέδεε το δολάριο με τον χρυσό το 1970-71, η στρατηγική των μεγάλων εξαγωγέων πετρελαίου δεν άλλαξε. Ήθελαν και θέλουν να διατηρήσουν την αγοραστική δύναμη των δολαρίων που εισπράττουν από τις πωλήσεις πετρελαίου στο «σκληρό νόμισμα» του χρυσού.
Αυτή την περίοδο, ο λόγος της τιμής του πετρελαίου προς την τιμή του χρυσού βρίσκεται σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με εκείνα της εποχής του Bretton Woods.
Αν ο λόγος πετρελαίου προς τον χρυσό συνεχίσει να υποχωρεί, αυτό θα έπρεπε να προβληματίσει γιατί παραπέμπει σε οικονομική ύφεση ή στασιμότητα και επομένως υποχώρηση της παγκόσμιας ζήτησης για πετρέλαιο.
Πρόκειται για το σενάριο της ανώμαλης προσγείωσης. Αντίθετα, οι αγορές μετοχών και ομολόγων προεξοφλούν το σενάριο της ομαλής προσγείωσης.
Αν απομονώσουμε τον χρυσό, θα διαπιστώσουμε ότι η τιμή του κινείται κοντά στα 2.040-2.045 δολάρια η ουγκιά, δηλ. κοντά στα ιστορικά υψηλά επίπεδα-ρεκόρ του 2020 και του 2022.
Από τη σκοπιά των οπαδών της τεχνικής πλευράς, τυχόν ανοδική διάσπαση αυτού του επιπέδου θεωρείται σήμα για αγορές και ακόμη υψηλότερα επίπεδα τιμών του πολύτιμου μετάλλου. Όμως, έχει σημασία τι τροφοδοτεί την ανοδική κίνηση.
Ιστορικά, ο χρυσός αποτελεί καταφύγιο για τους επενδυτές σε περιόδους υψηλού πληθωρισμού, όταν το χρήμα χάνει την αξία του όπως συνηθίζουμε να λέμε.
Όμως, ο πληθωρισμός υποχωρεί στις ανεπτυγμένες αγορές εδώ και λίγους μήνες, πέφτοντας κάτω από το 3% σε μερικές χώρες.
Το πολύτιμο μέταλλο αποτελεί επίσης καταφύγιο σε περιόδους που υπάρχει γεωπολιτική αβεβαιότητα. Όμως, η ανάφλεξη στη Γάζα δεν δείχνει τάσεις επέκτασης ενώ ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία δείχνει να έχει βαλτώσει.
Με άλλα λόγια, οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι δεν δικαιολογούν την κίνηση του χρυσού από τα 1.600 δολάρια στο πρώτο μισό του 2022 στα 2.040-2.045 δολάρια σήμερα.
Από την άλλη πλευρά, ο χρυσός, ο οποίος δεν προσφέρει σταθερό εισόδημα όπως το κουπόνι ενός ομολόγου, επωφελείται όταν οι πραγματικές αποδόσεις των ομολόγων υποχωρούν.
Κι αυτό ακριβώς συμβαίνει αυτή την περίοδο. Η πραγματική απόδοση των 10ετών αμερικανικών ομολόγων με ρήτρα πληθωρισμού υποχωρεί προς το 2%. Οι ειδήμονες το αποδίδουν τόσο στις προσδοκίες για μειώσεις επιτοκίων από τη Fed και την ΕΚΤ όσο και στην αποκλιμάκωση των πληθωριστικών προσδοκιών.
Επομένως, η εύλογη εξήγηση για την άνοδο του χρυσού είναι η μείωση των πραγματικών επιτοκίων.
Παρ’ όλα αυτά οι μεταβολές των πραγματικών αποδόσεων τα δύο τελευταία χρόνια δεν εξηγούν σε μεγάλο βαθμό τις κινήσεις του χρυσού. Ο τελευταίος κέρδισε σημαντικό έδαφος το 2020, στις αρχές του 2022 και ξανά το 2023, δοκιμάζοντας την αντίσταση των 2.050 δολαρίων.
Αν λοιπόν ο χρυσός κινηθεί προς τα 2.100 δολάρια και υψηλότερα, με περαιτέρω μείωση των πραγματικών αποδόσεων, το μήνυμα για τις οικονομικές προοπτικές δεν μπορεί να είναι αισιόδοξο.