Δεν έχουμε σε μεγάλη εκτίμηση τον μόνιμα απαισιόδοξο Nouriel Roubini. Τον οικονομολόγο ο οποίος μετέτρεψε σε μεγάλη επικερδή προσωπική μπίζνα τη σωστή πρόβλεψή του για τη μεγάλη κρίση του 2008. Όμως, δεν μπορούμε να μην του αναγνωρίσουμε ότι έχει δίκιο όταν αναφέρει πως έχουμε αντιστροφή αρκετών παραγόντων που κρατούσαν τον πληθωρισμό χαμηλά τις τελευταίες δεκαετίες.
Πράγματι, οδεύουμε προς λιγότερη παγκοσμιοποίηση, μεγαλύτερη βαλκανιοποίηση των αλυσίδων προμήθειας, ένα πιο ζεστό κλίμα, γήρανση του πληθυσμού και ενδεχομένως ένα πετρελαϊκό σοκ, λόγω των περιβαλλοντικών πολιτικών. Οι ανωτέρω παράγοντες ευνοούν τη διατήρηση της αυξητικής τάσης των τιμών ενώ υπονομεύουν την ανάπτυξη μαζί με τα υψηλά επίπεδα χρέους. Είναι ο συνδυασμός του στασιμοπληθωρισμού της δεκαετίας του 1970 με τη μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση, όταν τα επίπεδα χρέους δεν ήταν βιώσιμα. Ο Roubini είχε μιλήσει για στασιμοπληθωριστική κρίση χρέους.
Όλα αυτά μάς ήλθαν στο νου καθώς οι αποδόσεις των ομολόγων συνεχίζουν να ανεβαίνουν, παρότι ο πληθωρισμός υποχωρεί. Το ερώτημα που τίθεται είναι απλό. Γιατί συμβαίνει αυτό και αν είναι ευκαιρία να αποκτήσει κάποιος εισόδημα, αγοράζοντας ομόλογα.
Οι βετεράνοι αναλυτές θυμούνται πως κάποιος θα είχε βγάλει απόδοση 60% περίπου, αν είχε αγοράσει το 10ετές αμερικανικό ομόλογο, όταν η απόδοσή του ήταν κοντά στη κορυφή το 2007, λίγο πριν η Fed του Μπερνάνκι αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια και το διακρατούσε μέχρι το τέλος του 2008. Χθες, η απόδοση του 10ετούς αμερικανικού ομολόγου στο 4,80% περίπου ξεπερνούσε το επίπεδο του 2007 και την απόδοση 4,48% του αντίστοιχου ελληνικού.
Προφανώς, υπάρχουν εξηγήσεις για τη συνεχιζόμενη αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων διεθνώς. Μερικοί παρατηρούν ότι αντίστοιχο φαινόμενο με τις τιμές των ομολόγων να πέφτουν και τις αποδόσεις να ανεβαίνουν είχαμε το 2022. Όμως, οι αποδόσεις των κρατικών χρεογράφων αυξήθηκαν πέρυσι λόγω του υψηλού πληθωρισμού και των αναμενόμενων αυξήσεων των επίσημων επιτοκίων από την ΕΚΤ. Φέτος, όμως, που ο πληθωρισμός υποχωρεί, δεν θα περίμενε κάποιος τις αποδόσεις να ανεβαίνουν, πληγώνοντας τις μετοχές και τον χρυσό. Επομένως, η εξήγηση για το φετινό ξεπούλημα στα ομόλογα θα πρέπει να είναι διαφορετική. Μια από αυτές θέλει τους επενδυτές να κρίνουν ότι η οικονομία είναι αρκετά ισχυρή, π.χ. στις ΗΠΑ, και τα επιτόκια της Fed θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα επί μακρόν, για να συμπιέσουν τις πληθωριστικές πιέσεις. Επομένως, ο αποδόσεις στα ομόλογα θα συμπεριφερθούν ανάλογα.
Όμως, η οικονομία της ευρωζώνης δεν είναι ισχυρή. Επομένως, η ανωτέρω εξήγηση δείχνει να χωλαίνει, παρότι η κ. Λαγκάρντ έχει διαμηνύσει ότι τα επιτόκια του ευρώ θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα για όσο χρειασθεί, ώστε να συμπιεσθεί ο πληθωρισμός. Μια άλλη εξήγηση θέλει το ράλι της τιμής του πετρελαίου να παίζει ρόλο στη συνεχιζόμενη άνοδο των αποδόσεων των ομολόγων.
Όποια κι αν είναι η σωστή εξήγηση για τη συνεχιζόμενη άνοδο των ομολόγων διεθνώς, ένα είναι σίγουρο. Θα είναι προτιμότερη από την απαισιόδοξη άποψη περί στασιμοπληθωριστικής κρίσης χρέους. Το τροχαίο σε αργή κίνηση όπως το περιέγραψε πριν από δύο χρόνια περίπου.