Πριν από λίγο καιρό με αφορμή τις καταστρεπτικές πλημμύρες στη πόλη Ντέρνα της Λιβύης είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε μ' ένα στέλεχος κατασκευαστικών εταιρειών στην ευρύτερη περιοχή. Όσα μας είπε ήταν άκρως λυπηρά, διδακτικά και μας έφεραν στο νου ελληνικές πρακτικές δεκαετιών.
Όπως μας εξήγησε, η πόλη Ντέρνα είχε δυο φράγματα για να την προστατεύουν από πλημμυρικά φαινόμενα. Όμως, εκεί, η θερμοκρασία πέφτει πολύ τη νύχτα και ανεβαίνει πολύ κατά την διάρκεια της ημέρας. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει εντονότερη συστολή και διαστολή των υλικών οι οποίες δημιουργούν ρωγμές στα φράγματα. Αυτές οι ρωγμές θα πρέπει να επισκευάζονται με τσιμέντο σε τακτική βάση για να είναι αξιόπιστα τα φράγματα. Δυστυχώς, αυτό δεν γινόταν στη Ντέρνα. Το αποτέλεσμα ήταν να σπάσει το πρώτο φράγμα και εν συνεχεία το δεύτερο με αποτέλεσμα το νερό μαζί με τα φερτά υλικά να μπουν με ταχύτητα και πίεση στη πόλη.
Τα λεγόμενα του Λίβυου τεχνικού μας έφεραν στο νου τις επισημάνσεις ενός στελέχους επενδυτικής τραπεζικής για την Ελλάδα. «Είναι εντυπωσιακό. Στα μπάτζετς δεν περιλαμβάνεται ξεχωριστό κονδύλι για την προληπτική συντήρηση των υποδομών όπως συμβαίνει σ’ άλλες Δυτικές χώρες» τόνισε. Κι όχι μόνο αυτό αλλά συμβαίνουν κι άλλα όπως η εκ των υστέρων αύξηση του αριθμού των υποστηλωμάτων σε γέφυρες από τις οποίες πρόκειται να περάσουν βαριά μηχανήματα χωρίς να είναι γνωστό αν υπάρχει άδεια. Όταν λοιπόν περάσουν, τα πυκνά υποστηλώματα παραμένουν κι όταν υπάρχει καταιγίδα ή πλημμύρα μπλοκάρουν τα φερτά υλικά που κατεβάζει ο ποταμός και ενίοτε η γέφυρα καταρρέει όπως συνέβη στη Θεσσαλία.
Φυσικά, η υποβάθμιση του ρόλου της συντήρησης δεν αφορά μόνο τις κατασκευές. Το ίδιο συνέβαινε επι δεκαετίες με το ασυντήρητο δίκτυο της ΔΕΗ στη χώρα μας. Όμως, η προτίμηση στις κορδέλες και στα κονδύλια για νέα έργα αντί των κονδυλίων συντήρησης δεν είναι το μοναδικό χαρακτηριστικό του ελληνικού πολιτικού συστήματος.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό του είναι η απέχθεια σε κάθε μέτρηση της αποτελεσματικότητας των εκάστοτε πολιτικών. Το κράτος δαπανά δισ. ευρώ για πληρωμές, επιδοτήσεις κ.τ.λ. αλλά δεν υπάρχει μετρήσιμο αποτέλεσμα γιατί συχνά δεν έχουν μπει μετρήσιμοι στόχοι εξ’ αρχής. Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις, το κράτος έρχεται εκ των υστέρων και βάζει κι άλλα λεφτά γιατί θεωρεί ότι δεν είναι αρκετά με αποτέλεσμα να χάνονται περισσότερα. Με άλλα λόγια, η απουσία μετρήσιμου αποτελέσματος ευνοεί την κρατική σπατάλη.
Δυστυχώς, αυτή είναι μια πραγματικότητα αλλά θα πρέπει να αλλάξει αν η Ελλάδα είναι να προχωρήσει μπροστά. Μπορεί; Μέχρι στιγμής δεν το βλέπουμε. Μακάρι, αυτό να γίνει στο μέλλον.