H ρήτρα της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής (ΑΤΑ) για μισθούς και συντάξεις εφαρμόσθηκε τις δεκαετίες του 1970 και του 1980. Όμως, εγκαταλείφθηκε σταδιακά, π.χ. στην Ελλάδα, γιατί διαπιστώθηκε στην πράξη ότι τροφοδοτούσε τον πληθωρισμό και δεν βοηθούσε την απασχόληση.
Κάποιοι πολιτικοί σχηματισμοί και συνδικαλιστές ξαναθυμήθηκαν την ΑΤΑ μετά την αναζωπύρωση του πληθωρισμού στη μετά Covid εποχή, αλλά μέχρι στιγμής τουλάχιστον δεν έχουν καταφέρει να πείσουν. Ό,τι δεν κατάφεραν οι τελευταίοι για ΑΤΑ σε μισθούς και συντάξεις, κατάφεραν οι εταιρείες τηλεφωνίας σε μερικές χώρες της ευρωζώνης όπως η Αυστρία, το Βέλγιο, η Ιρλανδία, η Ιταλία κ.λπ., αναπροσαρμόζοντας τις τιμές τους με τον πληθωρισμό. Φυσικά, το επίπεδο ανταγωνισμού σε όλες τις εθνικές αγορές τηλεπικοινωνιών δεν είναι ίδιο.
Στην Ελλάδα, οι εταιρείες δεν είχαν τη δυνατότητα να αυξάνουν τα τιμολόγια κατά τη διάρκεια ενός συμβολαίου. Ίσως γιατί η σύγκριση των ελληνικών τιμών στις ευρυζωνικές υπηρεσίες σε σταθερή και κινητή τηλεφωνία με εκείνες άλλων χωρών τις εμφάνιζε από τις ακριβότερες σε πολλά πακέτα και συνδυαστικές υπηρεσίες, σύμφωνα με τις εκθέσεις της Κομισιόν. Από την άλλη πλευρά, οι εδώ πάροχοι αντέτειναν αφενός ότι ήταν οι φόροι που καθιστούσαν ακριβότερα τα ελληνικά πακέτα και αφετέρου ότι οι πραγματικές χρεώσεις ήταν μικρότερες.
Υπενθυμίζουμε τον θόρυβο που είχε ξεσηκώσει το θέμα και τη δημόσια συζήτηση που είχε γίνει με τη Ρυθμιστική Αρχή (ΕΕΤΤ) και την Επιτροπή Ανταγωνισμού να πετάνε το μπαλάκι η μία στην άλλη για την ευθύνη πριν από λίγα χρόνια, προκαλώντας την παρέμβαση της κυβέρνησης στους παρόχους. Υπενθυμίζουμε ότι η ΕΕΤΤ, για την οποία διαχρονικά δεν ακούς τα καλύτερα λόγια στην αγορά, ήταν η αιτία που πλήρωσαν οι φορολογούμενοι κάπου 1 δισ. ευρώ αναδρομικά σε δικαστές κ.λπ. την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, αν δεν μας απατά η μνήμη. Κι αυτό γιατί ο μισθός του προέδρου της ΕΕΤΤ ήταν υψηλότερος τότε από εκείνον του Αρείου Πάγου, με αποτέλεσμα να ζητήσουν οι δικαστικοί τη διαφορά. Η ΕΕΤΤ φέρεται να διερεύνησε τις πρακτικές σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες σχετικά με την ΑΤΑ. Η τελευταία ενσωματώθηκε στο κείμενο για τον Γενικό Κανονισμό Αδειών, ο οποίος έχει δοθεί για διαβούλευση, συνδέοντας τις αυξήσεις των τιμολογίων με τον πληθωρισμό. Κι όλα αυτά σε μια αγορά με ολιγοπωλιακά χαρακτηριστικά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αρκετά δισ. ευρώ υπό τη μορφή δανείων και επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης διοχετεύονται σε έργα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Ελλάδας. Οι τρεις μεγάλοι τηλεπικοινωνιακοί όμιλοι συμμετέχουν ενεργά και αναμένεται να επωφεληθούν, ενισχύοντας προφανώς τις αποδόσεις των επενδυτικών πρότζεκτ τους. Αν και είναι ελληνικές εταιρείες, οι βασικοί μέτοχοί τους είναι ξένοι.
Ακόμη κι αν αφήσουμε στην άκρη τις επιπτώσεις μια τέτοιας κίνησης, π.χ. ΑΤΑ στα τιμολόγια, στη διαιώνιση των πληθωριστικών προσδοκιών στην ελληνική οικονομία, η κυβέρνηση θα πρέπει να πάρει ξεκάθαρη θέση. Θα είναι με τους καταναλωτές ή με την ΑΤΑ, σε προϊόντα τηλεφωνίας σε μια αγορά με ολιγοπωλιακά χαρακτηριστικά;