Η ανταλλαγή απόψεων και η συνομιλία με άτομα που γνωρίζουν πολύ καλά την ελληνική ιστορία δεν είναι απλά ενδιαφέρουσα. Είναι χρήσιμη γιατί δίνει τη δυνατότητα σύγκρισης παλιών και πιο σύγχρονων καταστάσεων, βοηθώντας στην εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων. Ιδιαίτερα όταν γίνεται πριν από εθνικές εκλογές όπως της 25ης Ιουνίου. Ας ξεκινήσουμε.
Με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου το 1830, οι τρεις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής, δηλ. η Αγγλία, η Γαλλία και η Ρωσία, αναγνωρίζουν το σύγχρονο ελληνικό κράτος. Για να μην υπάρξουν θέματα μεταξύ τους αργότερα, οι τρεις Μεγάλες Δυνάμεις συμφώνησαν ότι ο βασιλιάς της Ελλάδας δεν θα προερχόταν από μια εξ αυτών.
Με την εξώθηση του Όθωνα από τον θρόνο, τέθηκε θέμα δημοψηφίσματος για την επιλογή του νέου βασιλιά από τον λαό το 1862. Σημειωτέον ότι στο συγκεκριμένο δημοψήφισμα του 1862 δόθηκε δικαίωμα ψήφου στους Έλληνες εντός κι εκτός Ελλάδος χωρίς προϋποθέσεις. Το αναφέρουμε γιατί κάπου 150 χρόνια αργότερα, οι σύγχρονοι Έλληνες της Διασποράς δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα. Μπορούν να ψηφίσουν αν πάρουν το αεροπλάνο ή άλλο μέσο και έλθουν Ελλάδα, αλλά δεν μπορούν να κάνουν το ίδιο από τη χώρα διαμονής τους.
Αν και υπήρχε το Πρωτόκολλο του Λονδίνου με το απαγορευτικό, οι περισσότεροι Έλληνες ήθελαν να εκλέξουν νέο βασιλιά τον Αλφρέδο, δευτερότοκο γιο της βασίλισσας Βικτωρίας. Αποκαλούνταν «οι οπαδοί του Αλφρεδάκη». Μάλιστα, ο Τύπος της εποχής φρόντιζε να ενθαρρύνει τους οπαδούς του. Συγκεκριμένα, η εφημερίδα «Το Μέλλον της Ανατολής» έγραφε ότι δεν είναι έτσι, παρατηρώντας ότι «οι διεθνείς συνθήκες σκίζονται». Προφανώς, η ανωτέρω φράση φέρνει στο νου σύγχρονους πολιτικούς που έλεγαν κάτι το αντίστοιχο για ένα άλλο θέμα. Για την ιστορία, ο Αλφρέδο έλαβε πάνω από το 95% των ψήφων. Μερικοί ψήφισαν τον Μέγα Ναπολέοντα και μόλις 6 άτομα έγραψαν το όνομα του 17χρονου νεαρού Γεωργίου της Δανίας. Οι τελευταίοι δικαιώθηκαν και το Πρωτόκολλο του Λονδίνου δεν παραβιάσθηκε.
Δεν είναι το μοναδικό περιστατικό στην ελληνική ιστορία που οι ψηφοφόροι αγνοούν τις διεθνείς συμφωνίες και συμμαχίες, με τραγικά αποτελέσματα. Η ήττα των Φιλελευθέρων του Ελ. Βενιζέλου το 1920 έφερε στην εξουσία το φιλοβασιλικό Λαϊκό Κόμμα. Η κυβέρνηση του τελευταίου αποφάσισε να προκηρύξει δημοψήφισμα για την επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου του Α! -ο ίδιος αναφερόταν ως 12ος καθότι 11ος λογιζόταν ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος- παρά την κάθετη διαφωνία και τις προειδοποιήσεις της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας. Όπως το 1862, ο Τύπος της εποχής αγνόησε τις προειδοποιήσεις των συμμάχων. Η φιλοβασιλική εφημερίδα Εμπρός έγραφε χαρακτηριστικά ότι η στάση των τριών Δυνάμεων ήταν μπλόφα. Εκείνοι μας έχουν ανάγκη γιατί αγοράζουμε τα προϊόντα τους, εμείς πολεμάμε στη Μικρά Ασία γι’ αυτούς, τους χρωστάμε και δεν θα μας αφήσουν να χρεοκοπήσουμε, ανέφερε.
Τα λόγια της εφημερίδας Εμπρός του 1920 φέρνουν στο νου όσα προηγήθηκαν εδώ πριν από το δημοψήφισμα του 2015. Επαναλαμβάνουμε λοιπόν τα ίδια λάθη σε βάθος χρόνου. Μια εύκολη εξήγηση είναι ότι ως ορθόδοξοι έχουμε τη μετάνοια αν πριν αναγνωρίσουμε το λάθος μας. Αντίθετα, οι προτεστάντες έχουν την τιμωρία.
Παραθέσαμε τα παραπάνω ιστορικά γεγονότα καθώς η χώρα βαίνει προς τις εκλογές της 25ης Ιουνίου, για να δείξουμε ότι κάποια πράγματα δεν αλλάζουν εύκολα. Όσα χρόνια κι αν περάσουν.