Για την πολυεθνική στην οποία φορέας της Γενικής Κυβέρνησης χρωστά λεφτά για προμήθεια υλικού, η εμπειρία είναι δυσάρεστη. Η εταιρεία ήθελε αλλά δεν μπορούσε να αγοράσει ασφάλιση από εξειδικευμένη διεθνή εταιρεία ασφάλισης πιστώσεων, ώστε να πληρωθεί στην ώρα της σε περίπτωση που ο κρατικός φορέας δεν την πλήρωνε. Κι αυτό γιατί δεν προβλέπεται ασφάλιση έναντι αθέτησης πληρωμής από κρατικούς φορείς, επειδή το κράτος μπορεί να περάσει νόμο και να κάνει ό,τι θέλει.
Ποια είναι τα επόμενα βήματα της πολυεθνικής; Να «κοκκινίσει» την οφειλή του ελληνικού Δημοσίου στα βιβλία της και να θέσει το θέμα υπόψη των κοινοτικών ιθυνόντων στις Βρυξέλλες. Αν μάλιστα θέλει να είναι ιδιαίτερα κακή, θα μπορούσε να το συζητήσει με έναν ή περισσότερους οίκους αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδος.
Αυτά που περιγράφουμε δεν είναι προϊόν της φαντασίας μας. Είναι η πραγματικότητα. Και κολλάει με τη θεωρία συνωμοσίας που συνδέει την επενδυτική βαθμίδα με την «απόκρυψη» χρέους. Σύμφωνα μ’ αυτή τη θεωρία, η ελληνική πλευρά επιδιώκει να περιορίσει την αύξηση του δημόσιου χρέους, καθυστερώντας την αποπληρωμή υφιστάμενων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων προς τρίτους.
Όμως, πρόκειται για προϊόν επιστημονικής φαντασίας. Οι οίκοι αξιολόγησης είναι υποψιασμένοι, όπως και οι θεσμοί, και ζητάνε πάντοτε από τις ελληνικές αρχές στοιχεία για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς τρίτους. Προφανώς, έχουν συνειδητοποιήσει όλα αυτά τα χρόνια ότι οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις όλο εκκαθαρίζονται και όλο εδώ είναι. Για την ακρίβεια, αυγατίζουν εδώ και καιρό, φθάνοντας τα 2,3 δισ. ευρώ περίπου τον Φεβρουάριο.
Τα χρέη των νοσοκομείων αποτελούν το μεγαλύτερο βαρίδι καθώς ανήλθαν σε 1,2 δισ. ευρώ. Όμως, πιθανόν περιλαμβάνουν τα ποσά για clawback και rebate που δεν έχουν συμψηφισθεί. Αν αυτό πράγματι συμβαίνει, οι καθαρές ληξιπρόθεσμες οφειλές των νοσοκομείων πιθανόν θα μειώνονταν κατά 900 εκατ. ευρώ περίπου, στα 300 εκατ. ευρώ. Εκτός από το clawback και το rebate, υπάρχει επίσης ο παράγοντας κρατική γραφειοκρατία. Πολλές φορές, το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους στέλνει πιστώσεις σε κρατικούς φορείς, όπως τα νοσοκομεία, για να εξοφλήσουν τα χρέη τους. Όμως, τα αντίστοιχα λογιστήρια ενίοτε καθυστερούν να βγάλουν εντάλματα πληρωμών και έτσι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές συσσωρεύονται.
Υπενθυμίζουμε ότι ληξιπρόθεσμες είναι οι υφιστάμενες υποχρεώσεις του Δημοσίου προς τρίτους που δεν εξοφλήθηκαν μετά την παρέλευση 90 ημερών από την ημερομηνία οφειλής. Η μη εξόφληση εντός 60 ημερών είναι αποδεκτή, ενώ για διάστημα μεταξύ 60 και 90 ημερών, η οφειλή είναι σε καθυστέρηση.
Δεν μπορεί να είμαστε σίγουροι λοιπόν ότι το υψηλό ποσό των φεσιών του Δημοσίου προς τρίτους τον περασμένο Φεβρουάριο είναι ακριβές. Για να είμαστε ειλικρινείς, το πιθανότερο είναι ότι οι καθαρές ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου είναι κοντά στο 1 δισ. ευρώ.