Ο μεγαλύτερος σύγχρονος επιστήμονας, ο αείμνηστος Άλμπερτ Αϊνστάιν, είχε δηλώσει κάποτε ότι «δεν μπορούμε να επιλύουμε τα προβλήματα, χρησιμοποιώντας τον ίδιο τρόπο σκέψης που χρησιμοποιήσαμε όταν τα δημιουργήσαμε». Ο Αϊνστάιν δεν είχε προφανώς υπόψη του τους Έλληνες πολιτικούς, όταν έκανε την ανωτέρω δήλωση. Όμως, εκ των υστέρων προκύπτει ότι η ρήση του ταιριάζει στην περίσταση.
Κάπου 11 περίπου χρόνια από την τελευταία, ουσιαστική αθέτηση πληρωμών και τη χώρα εκτός ενισχυμένης εποπτείας, κόμματα που βρίσκονται στη Βουλή έχουν αρχίσει να μιλάνε για «Δήμητρες», μεγάλες αυξήσεις στους μισθούς την επόμενη τετραετία, αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή (ΑΤΑ) του κατώτατου μισθού κ.λπ.
Είναι η συνηθισμένη πλειοδοσία προ των εκλογών, με στόχο τη δημιουργία εντυπώσεων και την προσέλκυση της ψήφου των ιθαγενών. Όλα τα μέτρα υποτίθεται ότι είναι κοστολογημένα. Αν όμως ρωτήσεις στελέχη διαφορετικών κομμάτων, διαπιστώνεις ότι οι εκτιμήσεις για το κόστος τους διαφέρουν παρασάγγας. Το τελευταίο φέρνει περισσότερο στο νου, το θέατρο με τα αποτελέσματα των φοιτητικών εκλογών, όπου οι διάφορες κομματικές παρατάξεις δεν μπορούν να συμφωνήσουν μεταξύ τους για το αποτέλεσμα και εκδίδουν διαφορετικά αποτελέσματα. Τουλάχιστον, ας συμφωνήσουν σε ένα ή δύο κοινής αποδοχής ινστιτούτα ή θεσμούς που θα κοστολογούν τα κομματικά προγράμματα προεκλογικά, ώστε ο πολίτης να έχει μια καλύτερη εικόνα, όπως η στήλη είχε προτείνει στην προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση το 2019.
Επίσης, δεν είναι δυνατόν π.χ. να αναζητούμε διευκρινίσεις για κάποια από τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο προεκλογικό πρόγραμμα του κυβερνώντος κόμματος, π.χ. αν ο μέσος μισθός στα 1.500 ευρώ το 2027 αφορά το 12μηνο όπως συμβαίνει στον δημόσιο τομέα ή τους 14 μήνες όπως πληρώνεται ο ιδιωτικός, ή αν λαμβάνει υπόψη τις τριετίες και να μην παίρνουμε απάντηση. Ούτε να μη βγαίνει κάποιο άλλο μεγάλο, τουλάχιστον, κόμμα να ζητήσει δημοσίως διευκρινίσεις.
Στη ΝΔ χλεύαζαν τις «Δήμητρες» του ΜέΡΑ25 αλλά δεν απαντούσαν και μόνο εν ενεργεία υπουργός δήλωσε ότι «θα έπρεπε να διευκρινίσουμε ότι τα 1.500 ευρώ είναι στόχος και όχι ότι μπορούμε να αυξήσουμε τον μισθό στον ιδιωτικό τομέα εκεί». Ούτε ο ίδιος γνώριζε. Ρωτήσαμε επίσης σχετικά χθες το βράδυ δύο στελέχη του ΠΑΣΟΚ που δεν είναι υποψήφιοι και δήλωσαν άγνοια. Ο ένας εξ αυτών τόνισε πάντως ότι ήταν εναντίον της επαναφοράς της ΑΤΑ στο Δημόσιο, προσθέτοντας με νόημα ότι ήταν προσωπική του θέση καθώς άλλα στελέχη προέρχονται από ΔΕΚΟ και δεν γνώριζε ποια θα είναι η τελική κομματική θέση.
Σε μας όλα αυτά δείχνουν ότι πρωτίστως ενδιαφέρουν οι εντυπώσεις προς άγραν ψήφων και λιγότερο η ουσία. Γι’ αυτό τη σκυτάλη θα πάρει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και πάει λέγοντας. Προφανώς, τα κόμματα εξουσίας συνεχίζουν να πιστεύουν ότι δίνοντας προεκλογικές υποσχέσεις που αργότερα μπορεί να μην κρατήσουν, δεν έχει κόστος, γιατί ο κόσμος έχει εθιστεί και περιμένει να τις ακούσει, ακόμη κι αν στο βάθος πιστεύει ότι δεν θα τις τηρήσουν. Πρόκειται για μια σουρεαλιστική κατάσταση.
Αυτά όμως συμβαίνουν σε χώρες που χρεοκοπούν κάθε 40-50 χρόνια κατά μέσο όρο. Τουλάχιστον, η Ελλάδα είναι μέλος της ευρωζώνης και υπάρχουν κάποιοι κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας και επιπλέον αποδιοπομπαίοι τράγοι για το πολιτικό σύστημα, όταν σφίξουν τα γάλατα. Πάντως, λίγα πράγματα φαίνεται πως μάθαμε από την πτώχευση του 2012.