Πόση σχέση έχει η οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας με την ποιότητα των θεσμών της, τη διαφθορά, τα κοινωνικά επιδόματα και τα κρατικά ελλείμματα;
Αρκεί να ρίξει κάποιος μια ματιά στην πορεία της Αργεντινής, αυτής της πλούσιας σε φυσικό πλούτο αλλά χρεοκοπημένης χώρας της Λατ. Αμερικής, και να βγάλει τα συμπεράσματά του.
Το 1913, το κατά κεφαλή εισόδημα της Αργεντινής ήταν 3,797 δολάρια έναντι 3,452 δολάρια της Γαλλίας και 3,134 της Γερμανίας, σύμφωνα με τον Nauro F. Campos, καθηγητή χρηματοοικονομικής στο Brunel University.
Το 1947, η Αργεντινή ήταν η 10η πλουσιότερη χώρα στον κόσμο. Όμως, τη δεκαετία του 1950, το κατά κεφαλή εισόδημα υποχώρησε στο 84% του μέσου εισοδήματος του ΟΟΣΑ, στο 65% το 1973 και στο 47% το 1987.
Ποιοι ήταν οι κύριοι λόγοι; Η υπονόμευση των θεσμών με τη διαφθορά, την κατάλυση του κράτους δικαίου, τις εκλογικές νοθείες, τα μεγάλα, χρόνια κρατικά ελλείμματα και το κλείσιμο της οικονομίας στο διεθνές εμπόριο, σύμφωνα με τον Campos.
Σήμερα, το κατά κεφαλή εισόδημα στην Αργεντινή ανέρχεται σε 12,500 δολάρια περίπου, με βάση την επίσημη ισοτιμία, η οποία απέχει παρασάγγας από τη συναλλαγματική ισοτιμία στην παράλληλη αγορά. Δηλαδή είναι πιο χαμηλό στην πραγματικότητα. Ο πληθωρισμός ξεπέρασε το 100% σε ετήσια βάση τον Φεβρουάριο για πρώτη φορά από τις αρχές της δεκαετίας του 1990.
Συμπατριώτες μας που ζουν εκεί τα τελευταία χρόνια αναφέρουν ότι ο μέσος μηνιαίος μισθός είναι 500 ευρώ περίπου, με βάση την ανεπίσημη ισοτιμία στην όποια ανταλλάσσονται πέσο με δολάρια. Η μέση σύνταξη είναι μεταξύ 200 και 300 ευρώ. Γι’ αυτό βλέπει κάποιος ταξιτζήδες μεγάλης ηλικίας να οδηγούν ακόμη στους δρόμους του πανέμορφου Μπουένος Άιρες, τονίζουν.
Φυσικά, για ανθρώπους που πληρώνονται σε ευρώ ή δολάρια, το κόστος ζωής είναι πολύ φθηνό, με εξαίρεση τα ενοίκια στις καλές περιοχές του Μπουένος Άιρες, π.χ. το Παλέρμο, που φθάνουν τα 1.200 ευρώ τον μήνα. Πιο έξω υπάρχουν οι παραγκουπόλεις ενώ συναντά κανείς επίσης σπίτια χωρίς κουφώματα.
Η κοινωνία είναι πολύ πολωμένη. Από τη μια πλευρά, υπάρχουν αυτοί που πληρώνουν φόρους και από την άλλη, εκείνοι που εισπράττουν τα κοινωνικά επιδόματα, π.χ. το επίδομα ανεργίας μπορεί να δίνεται για πάντα.
«Τα κοινωνικά επιδόματα δημιουργούν προβλήματα. Δεν θέλουν να δουλέψουν για να μην τα χάσουν. Είναι η άλλη όψη,» τονίζει ένας εξ αυτών.
«Είμαι 32 ετών, έχω σπουδάσει, εργάζομαι σκληρά, πληρώνω φόρους και σκέφτομαι αν θα πρέπει να κάνω παιδί. Ταυτόχρονα, μου έρχονται μητέρες με 2 ή 3 παιδιά που ζουν από τα κοινωνικά επιδόματα», ανέφερε γυναικολόγος, σύμφωνα με τον συμπατριώτη μας.
Το πολιτικό κόστος καθοδηγεί τις οικονομικές αποφάσεις. Ακόμη και οι συντηρητικοί που είχαν έρθει στην εξουσία για να περιορίσουν τα επιδόματα, τα συνέχισαν για να μη χάσουν ψήφους. Τα κόμματα ανταγωνίζονται το ένα το άλλο, ποιο θα μοιράσει τα περισσότερα λεφτά σε κοινωνικά επιδόματα, τονίζουν.
Υπάρχουν λοιπόν κάποιες ομοιότητες με την Ελλάδα αλλά και σημαντικές διαφορές.
«Η διαφθορά είναι μεγαλύτερη στην Αργεντινή. Τα αρνητικά της Ελλάδας επί 10», συμπλήρωσε.
Αν έπρεπε να προσδιορίσουμε τις ομοιότητες μεταξύ Ελλάδας και Αργεντινής σε τρεις λέξεις, αυτές θα ήταν το πελατειακό κράτος με τους αδύναμους θεσμούς και τη διαφθορά.
Αν έπρεπε να προσδιορίσουμε τη μεγάλη διαφορά, αυτή θα ήταν η συμμετοχή της Ελλάδας στην ΕΕ και την ευρωζώνη, που βάζει κάποια όρια στην τάση του ελληνικού πολιτικού συστήματος να τινάζει την μπάνκα στον αέρα. Η Αργεντινή δεν έχει κάτι αντίστοιχο.