Αν μιλήσει κάποιος με ανθρώπους της γεωργίας αυτή την περίοδο, το πρώτο πράγμα που θα ακούσει να θίγουν είναι η έλλειψη χεριών για αγροτικές εργασίες. Ούτε για ακριβές εισροές, π.χ. λιπάσματα, σπόρους, πετρέλαιο κ.λπ. ούτε για χαμηλές τιμές πώλησης των προϊόντων τους παραπονιούνται. «Δεν βρίσκουμε άτομα, ούτε Έλληνες ούτε αλλοδαπούς, για να χειριστούν τα τρακτέρ και κάθε είδους μηχανήματα για εκτεταμένες καλλιέργειες», ανέφερε παραγωγός με μεγάλες εκτάσεις στην κεντρική Ελλάδα. Παρόμοιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν συνεταιρισμοί και αγρότες σε άλλες περιοχές, όπως π.χ. η Ηλεία με τις φράουλες.
Τι συμβαίνει; Όπως εξηγούν, οι αλλοδαποί θέλουν να εξασφαλίσουν τον ελάχιστο αριθμό εργοσήμων, π.χ. 120, για την άδεια παραμονής στην Ελλάδα και ασφαλιστική κάλυψη και από εκεί και πέρα θέλουν να πληρώνονται «μαύρα» σε μετρητά. Μ’ αυτό τον τρόπο εμφανίζουν χαμηλό ετήσιο εισόδημα και δικαιούνται το επίδομα ανεργίας και όλα τα άλλα επιδόματα. «Σε ποιους νομίζεις ότι πάνε πολλά από τα market pass και οι άλλες παροχές που μοιράζει η κυβέρνηση;» ρώτησε στέλεχος εταιρείας του αγροτικού τομέα. «Το ίδιο περίπου ισχύει για τους Έλληνες. Δεν τους συμφέρει να εμφανίζουν μεγαλύτερα εισοδήματα».
Το πρόβλημα διογκώνεται αν ο παραγωγός ενσκήψει στις απαιτήσεις τους για πληρωμές σε μετρητά. Κι αυτό γιατί ο αγρότης θέλει να δείξει έξοδα για να τα αφαιρέσει από τις πωλήσεις και να μειωθεί το φορολογητέο εισόδημά του και επομένως οι φόροι που πληρώνει. Αν δεχθεί να πληρώνει «μαύρα» για να βρει εργάτες γης, είτε θα πρέπει να αρχίσει να πουλά κι αυτός τα προϊόντα του χωρίς παραστατικά είτε να πληρώνει περισσότερους φόρους. Η πιο συμφέρουσα επιλογή για τον αγρότη είναι οι πωλήσεις χωρίς τιμολόγια σ’ αυτή την περίπτωση. Όμως, μ’ αυτό τον τρόπο δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος.
Όλα αυτά είναι εις γνώση των αρμόδιων κυβερνητικών αξιωματούχων, που καλούνται να βρουν λύση στο πρόβλημα. Η πιο λογική λύση είναι να χάνουν το επίδομα ανεργίας και τις άλλες παροχές όσοι εργαζόμενοι απορρίπτουν δύο προτάσεις για δουλειά που θα τους γίνονται από τα κατά τόπους τμήματα της ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ). Επειδή, λογικά, θα υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις εργασίας στην ευρύτερη περιοχή, ο άνεργος δεν θα μπορεί να κρυφτεί επί μακρόν. Μ’ αυτό τον τρόπο θα καλυφθεί μεγάλο μέρος του ελλείμματος εργατικών χειρών, θα υπάρξει μεγαλύτερη διαφάνεια και αποκάλυψη εισοδημάτων και θα καταπολεμηθεί η απάτη με τα επιδόματα.
Δεν είναι δύσκολο. Πολιτική βούληση και κάποια οργάνωση χρειάζεται. Διαφορετικά, η πολιτεία θα συνεχίσει να αναζητά αλλοδαπούς εργάτες γης στο Πακιστάν, στο Μπαγκλαντές, στην Αίγυπτο κ.λπ. για να καλυφθούν οι ανάγκες.