«Στην Ελλάδα, αν είσαι συνεπής προς τους εργαζόμενούς σου, το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά Ταμεία, τους προμηθευτές σου, τιμωρείσαι. Αν δεν πληρώνεις τις υποχρεώσεις σου και δηλώνεις ζημιές, έρχεται το κράτος και σου κάνει ρύθμιση», μας ανέφερε μικρομεσαίος επιχειρηματίας. Ο ίδιος ανέφερε πως κράτησε ανοικτή την επιχείρησή του κατά τη διάρκεια της πανδημίας και επένδυσε στην αγορά κομπιούτερ για να μπορούν οι υπάλληλοί του να δουλεύουν από το σπίτι τους. «Ο τζίρος αυξήθηκε 2% και γι’ αυτό τον λόγο δεν πήρα τίποτα από το κράτος. Ο απέναντί μου έκλεισε την επιχείρηση και πήρε 370 χιλ. ευρώ. Αυτό είναι το ελληνικό κράτος», συμπλήρωσε.
Γνωρίζουμε πολλούς πολίτες που ισχυρίζονται πως είναι συνεπείς στις πληρωμές τους αλλά δηλώνουν πολύ θυμωμένοι με την πολιτική των ρυθμίσεων, νομιμοποίησης των καταπατήσεων κ.λπ. Το ίδιο συμβαίνει επίσης με πολίτες που ζορίζονται μεν αλλά πληρώνουν κανονικά τις δόσεις του στεγαστικού τους και μάλιστα με καπέλο στο επιτόκιο επειδή άλλοι δεν πληρώνουν, άλλους που το έχουν αποπληρώσει και άλλους που δεν έχουν πάρει ποτέ δάνειο.
Ρωτήσαμε σχετικά κυβερνητικό στέλεχος που είχε εμπλοκή σε τέτοια θέματα τα προηγούμενα χρόνια. Η απάντηση ήταν πως «αυτοί που είναι απέξω δεν γνωρίζουν τι τραβάνε οι μέσα με κατασχέσεις και άλλες πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης». Δηλαδή σε άλλες Δυτικές χώρες, που πρέπει να παραδώσεις τα κλειδιά του σπιτιού ή να το πουλήσεις για να εξοφλήσεις μέσα σε 12 μήνες είναι κοινωνικά ανάλγητοι ενώ εμείς δεν είμαστε; τον ρωτήσαμε. «Στη Γερμανία, αυτό γίνεται σε 3 μήνες. Όμως εκεί ενεργούν προληπτικά, δηλ. έχεις επίσκεψη με το που ξεκινάς να μην πληρώνεις και είτε σου κάνουν ρύθμιση αν έχεις αντικειμενικές δυσκολίες είτε κλείνουν το θέμα άμεσα. Δεν το αφήνουν να διογκώνεται επί χρόνια, όπως έγινε στην Ελλάδα», μας ανταπάντησε.
Είναι ενδιαφέρον ότι αναφορές για ανακάλυψη των περιβόητων μπαταχτσήδων ή στρατηγικών κακοπληρωτών δεν υπάρχουν. Οι εκτιμήσεις από ΤτΕ, τράπεζες, ακαδημαϊκούς θέλουν 2 με 4 στους 10 «κόκκινους» να είναι στρατηγικοί κακοπληρωτές. «Είναι δύσκολο να τους βρεις», ανέφερε ο ίδιος.
Στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, πιθανόν το 2012, η Blackrock είχε κάνει μια μελέτη για τα «κόκκινα» δάνεια με βάση πραγματικά στοιχεία όπως μας υπενθύμισαν πρόσφατα. Σύμφωνα με εκείνη τη μελέτη, όπως μας είπαν, κάπου 11 με 12 χιλιάδες στεγαστικά δάνεια ξεπερνούσαν το μισό εκατ. ευρώ και σε κάποιες περιπτώσεις το 1 εκατ. ευρώ.
Το συνολικό ποσό αυτών των δανείων αντιπροσώπευε το 40% ή περισσότερο των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Δεν γνωρίζουμε αν ήταν «κόκκινα» δάνεια επωνύμων, όπως λέγεται, ή όχι. Όμως, οι πιθανότητες να ανήκουν κάποια σε μπαταχτσήδες είναι αυξημένες. Είναι σωστό να έχουν την ίδια μεταχείριση με τους υπολοίπους, που είχαν μέσο ύψος δανείου τις 80 χιλ. ευρώ; Κι όμως, κυβέρνηση και κόμματα βάζουν όλους στο ίδιο καζάνι.
Πριν λίγο καιρό, είχε βγει κάποιος «κόκκινος» που είχε πάρει δάνειο 400 χιλ. ευρώ σε μεγάλο κανάλι και ζητούσε να το αποπληρώσει στην τιμή που το αγόρασαν τα funds. Τον «έψαξαν και διαπίστωσαν ότι είχε καταθέσεις 276 χιλ. ευρώ αλλά δεν είχε να πληρώσει τη δόση του. Ήθελε απλά ένα γενναίο «κούρεμα» στο δάνειό του.
Αυτά και πολλά άλλα βλέπουν οι συνεπείς δανειολήπτες, επιχειρηματίες, πολίτες και αισθάνονται οι χαζοί της παρέας αφού το κράτος επικροτεί τη συμπεριφορά των ασυνεπών με ρυθμίσεις. Φυσικά, θα πρέπει να τύχουν ευνοϊκής μεταχείρισης άνθρωποι που δεν μπορούν να πληρώσουν λόγω ανωτέρας βίας, π.χ. υγείας. Ακόμη και αν επιβαρυνθεί ο προϋπολογισμός. Πριν καιρό, π.χ., η Eurobank χάρισε το υπόλοιπο δανείου ύψους 60 χιλ. ευρώ σε παιδιά που έχασαν τους γονείς τους κατά την πανδημία. Άλλο αυτό όμως κι άλλο οι γενικευμένες ρυθμίσεις, το χάρισμα των (μη) επιστρεπτέων προκαταβολών και η νομιμοποίηση καταπατηθέντων εκτάσεων του Δημοσίου. Γιατί να συνεχίσει να είναι κάποιος πολίτης ή επιχείρηση συνεπής στις πληρωμές του, όταν το κράτος ανταμείβει τους μη συνεπείς;