Η Ελλάδα έχει κάνει τεράστια βήματα από το 1830 που έγινε κράτος μέχρι σήμερα. Η χώρα που βρήκε ο Καποδίστριας ως κυβερνήτης δεν είχε υποδομές, π.χ. δρόμους, σχολεία, οι ληστές καραδοκούσαν στα μονοπάτια και τσούρμο ορφανών παιδιών σε ημιάγρια κατάσταση περιφέρονταν στην ύπαιθρο. Αν υπήρχε παγκόσμια οικονομική κατάταξη χωρών, η Ελλάδα θα ήταν ενδεχομένως είτε τελευταία είτε ανάμεσα στις τελευταίες. Δικαιολογημένο για το πρώτο εθνικό κράτος της Νοτιο-Ανατολικής Ευρώπης εκείνη την εποχή.
Όμως, με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία, η Ελλάδα ήταν 48η ανάμεσα στις 50 πλουσιότερες χώρες του κόσμου με κριτήριο το κατά κεφαλήν εισόδημα προσαρμοσμένο για την αγοραστική δύναμη σε 31.300 δολάρια στο τέλος του 2021 και είναι πιθανό να σκαρφαλώσει ακόμη ψηλότερα το 2022. Η Κύπρος ήταν στην 47η θέση και η Τουρκία (!) στην 49η, σύμφωνα με τη worlddata. Το αναφέρουμε αφενός για να δείξουμε την πρόοδο που έχει γίνει και πολλοί Νεοέλληνες αγνοούν και αφετέρου, δυστυχώς, για να επισημάνουμε ότι κάποια πράγματα δεν έχουν αλλάξει από τον 19ο αιώνα.
Αναφερόμαστε κυρίως στο γεγονός ότι τα παθήματα του παρελθόντος δεν γίνονται μαθήματα. Παράδειγμα; Η εμπειρία του υπερπληθωρισμού πριν από έναν αιώνα περίπου χαράχθηκε στο DNA των Γερμανών, με αποτέλεσμα να είναι ιδιαίτερα αυστηροί σε θέματα νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής μέχρι σήμερα. Αντίθετα, στους Νεοέλληνες είναι σχεδόν αδιάφορο αν η Ελλάδα χρεοκοπεί κάθε 40-50 χρόνια κατά μέσο όρο, λόγω υπερχρέωσης, ως αποτέλεσμα των συσσωρευμένων χρόνιων δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Κι αυτό παρότι οι μνήμες της πρόσφατης χρεοκοπίας, μια δεκαετία πριν, είναι ακόμη νωπές. Η πλειοψηφία των πολιτών μοιάζει είτε να αδιαφορεί είτε να επιδοκιμάζει τις επαναλαμβανόμενες πρακτικές διαδοχικών κυβερνήσεων να μοιράζουν ή να χαρίζουν, αν προτιμάτε, δανεικά σε ομάδες του πληθυσμού. Πάντοτε, με επίκληση πραγματικών λόγων, που όμως εξυπηρετούν εκλογικές σκοπιμότητες.
Μας ήλθαν στο νου όλα αυτά ακόμη μια φορά, διαβάζοντας στο euro2day ότι: «Σωσίβιο για τουλάχιστον τις μισές από τις περίπου 20.000 επιχειρήσεις, οι οποίες έλαβαν ειδοποιητήριο για την επιστροφή των κεφαλαίων που πήραν στο πλαίσιο των επτά κύκλων επιστρεπτέας προκαταβολής, δίνει κοινή υπουργική απόφαση Σταϊκούρα, Σκυλακάκη, Βεσυρόπουλου, Γεωργιάδη και Τσακίρη», αλλάζοντας τα κριτήρια προς το ευνοϊκότερο. Σημειωτέον ότι πολλές επιχειρήσεις δεν χρειάζονταν αυτές κι άλλες ενισχύσεις που πήραν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με αποτέλεσμα να διογκωθούν οι καταθέσεις τους.
Η διαιώνιση αυτών των πρακτικών με τις ευλογίες του υπόλοιπου πολιτικού συστήματος δείχνει ότι το πελατειακό σύστημα παραμένει η σταθερά του ελληνικού κράτους από το 1830 μέχρι σήμερα. Οι προεστοί που συνέλεγαν φόρους για τους Οθωμανούς και είχαν υπό την προστασία τους κάμποσους σκλαβωμένους που όμως τους φθονούσαν, δεν υπάρχουν πλέον.
Όμως, το κράτος συνεχίζει να μοιράζει δανεικά χρήματα και προνόμια σε διάφορες επαγγελματικές ομάδες, με πρώτη και καλύτερη τους βουλευτές, που μαζί με τους δικαστικούς έχουν προνομιακή φορολογική μεταχείριση χωρίς να ιδρώνει το αυτί κανενός κόμματος. Το βιοτικό επίπεδο της χώρας έχει ανέβει δραματικά από το 1830, όμως, δυστυχώς, το πελατειακό κράτος παραμένει. Το χάρισμα της αν-επιστρεπτέας προκαταβολής το αποδεικνύει.