Πάνω από 100.000 συμπολίτες μας έχουν κατεβάσει την εφαρμογή Appodixi, με την οποία μπορούν να τσεκάρουν αν οι αποδείξεις λιανικής είναι νόμιμες και τα στοιχεία τους έχουν διαβιβασθεί στην ΑΑΔΕ ενώ έχουν γίνει πάνω από 24.000 καταγγελίες σύμφωνα με τα ρεπορτάζ στον Τύπο. Την εφαρμογή κατεβάσαμε κι εμείς στο κινητό μας από περιέργεια. Από μια πρόχειρη ματιά σε νέες και παλιές αποδείξεις (εξαιρουμένων των σούπερ μάρκετ), διαπιστώσαμε ότι στις μισές περίπου περιπτώσεις είτε οι ταμειακές μηχανές δεν είχαν δηλωθεί είτε τα στοιχεία δεν είχαν διαβιβασθεί στην ΑΑΔΕ, αν και είχαν περάσει μέρες. Σε μια περίπτωση, η απόδειξη είχε εκδοθεί από πρατήριο καυσίμων και σε μια άλλη από αδήλωτη ταμειακή μηχανή εντός δημόσιας επιχείρησης. Μερικοί φίλοι ανέφεραν, μεταξύ σοβαρού και αστείου, ότι θα είχε ενδιαφέρον να «τσεκαριστούν» οι αποδείξεις στο κυλικείο της Βουλής, των δικαστηρίων και των δημόσιων νοσοκομείων, όπου γίνονται τεράστιοι τζίροι ημερησίως.
Την ίδια περίοδο, ένας κτηματομεσίτης μάς εξηγούσε για το ντιλ που είχε κάνει με τα παιδιά μας ταβέρνας που πάει και τρώει στη Νίκαια. «Δεν μου κόβουν απόδειξη και εγώ δεν πληρώνω τον ΦΠΑ. Αυτή είναι η συμφωνία», τόνισε. «Κι εμείς όπως και οι υδραυλικοί σπανίως κόβουμε αποδείξεις ή κόβουμε μικρότερες, όμως τα πρατήρια καυσίμων μάς ξεπερνάνε». Δεν είναι οι μοναδικές περιπτώσεις ασφαλώς. «Όλο το κύκλωμα της οικοδομής και του real estate, από τους μεσίτες, τους κατασκευαστές, τεχνίτες, μηχανικούς κ.λπ., συνεχίζει να κινείται με μαύρο χρήμα», ανέφερε στέλεχος της χρηματιστηριακής αγοράς που αγόρασε πρόσφατα ακίνητο. «Δεν είναι τυχαίο ότι έχουν εμφανισθεί τόσοι Ισραηλινοί ενδιαφερόμενοι (στην αγορά ακινήτων)» τόνισε πρώην τραπεζίτης, προσθέτοντας: «Να είναι το μόνο. Παλιά είχαμε τους μαντράδες. Σήμερα, γίνεται ξέπλυμα με εταιρείες που πουλάνε ακριβά αυτοκίνητα στα Βόρεια Προάστια». Και ασφαλώς έχουμε τα φακελάκια στους χειρουργούς, το μη κόψιμο αποδείξεων ή τις μειωμένες από γιατρούς, δικηγόρους, ιδιωτικά μαθήματα, τους αγρότες, τα τουριστικά καταλύματα και δεν έχει τέλος.
Ως επί το πλείστον, οι περισσότεροι από τους παραπάνω είναι μη μισθωτοί και πάνω από τους 9 στους 10 δηλώνουν ετήσια εισοδήματα κάτω από τις 10 χιλ. ευρώ. Φυσικά, οι δηλώσεις τους είναι παντελώς ανακριβείς. Σε άλλη σοβαρή χώρα θα είχαν δεχθεί την επίσκεψη των φοροελεγκτών και χωρίς πολλά πολλά θα είχαν βρεθεί αντιμέτωποι με μεγάλα φοροπρόστιμα.
«Στην Αγγλία που ξέρω, οι ελεγκτές θα πήγαιναν σ’ αυτούς που δηλώνουν κάτω από 10 χιλ. ευρώ ετησίως επί χρόνια, όταν το κόστος διαβίωσης είναι πολύ μεγαλύτερο, θα τους έκαναν λίγες ερωτήσεις και θα τους έβαζαν πρόστιμο που θα ήταν πολλαπλάσιο από το ετήσιο εισόδημά τους, π.χ. 200 χιλ. ευρώ,» ανέφερε το χρηματιστηριακό στέλεχος. Όμως, στην Ελλάδα, το χαμηλό δηλωτέο εισόδημα αποτελεί μεγάλο αβαντάζ. Είτε γιατί δικαιούνται επιδοτήσεις και άλλους είδους κοινωνικές παροχές λόγω εισοδηματικών κριτηρίων, είτε γιατί δεν θα τιμωρηθούν με αυξήσεις φόρων εισοδήματος, όταν το κράτος βρεθεί στην ανάγκη να αυξήσει τα έσοδά του. Το ακριβώς αντίθετο ισχύει για τους μισθωτούς.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν σημειώθηκε πρόοδος στην ελάφρυνση της επιβάρυνσης για τη μισθωτή εργασία τα τελευταία χρόνια. Η κατάργηση της (προσωρινής από το 2014) εισφοράς αλληλεγγύης και των ασφαλιστικών εισφορών κατά λίγες μονάδες ήταν/είναι κινήσεις προς τη σωστή κατεύθυνση. Όταν όμως αντιπαραβάλλονται με τη δραματική μείωση της φορολογίας των ποδοσφαιριστών και των μπασκετμπολιστών στο 22% από το 2019, δεν υπάρχει σύγκριση. Η φορολογία εισοδήματος θα πρέπει να βασίζεται τόσο στη μη μισθωτή όσο και στη μισθωτή εργασία και να μην είναι μονόπλευρη εις βάρος της μισθωτής όπως συμβαίνει σήμερα. Αυτό μπορεί να γίνει δίκαια και ορθολογικά μόνο με την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της φοροκλοπής. Όσο όμως οι αρμόδιες αρχές κωλυσιεργούν και οι ποινές για τους φοροπαραβάτες είναι χάδια, λίγα πράγματα μπορούμε να περιμένουμε. Το «μαύρο» χρήμα θα συνεχίσει να ρέει και οι μισθωτοί να πληρώνουν τη νύφη.