Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Eurostat, o εναρμονισμένος πληθωρισμός στην Ελλάδα σκαρφάλωσε στο 5,5% τον Ιανουάριο σε ετήσια βάση και είναι υψηλότερος από τον μέσο όρο των 19 χωρών της ευρωζώνης, που διαμορφώθηκε σε 5,1%. Οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις ήθελαν τον πληθωρισμό της ευρωζώνης να υποχωρεί σε 4,4%. Αν επιβεβαιωθεί η ανωτέρω εκτίμηση για τον ελληνικό πληθωρισμό, όπως αναμένεται την παραπάνω εβδομάδα, θα πρόκειται για το υψηλότερο επίπεδο πληθωρισμού από τον Δεκέμβριο του 2010, όταν είχε ανέλθει σε 5,2%.
Φυσικά, υπάρχουν χειρότερα όπως στη γειτονική Τουρκία. Ο δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε λίγο πάνω από 11% τον Ιανουάριο σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα. Μάλιστα, οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν πάνω από 55% σε ετήσια βάση. Εκεί να δείτε ανατιμήσεις στα ράφια των σουπερμάρκετ καθώς οι ετικέτες με τις τιμές αλλάζουν μέσα στη μέρα.
Ας ξεκινήσουμε με τις τιμές της ενέργειας στην ευρωζώνη, που αυξήθηκαν κατά 28,6% τον Ιανουάριο σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα, ένα μήνα πριν, μετά την αύξηση κατά 25,9% τον Δεκέμβριο του 2021. Στο φυσικό αέριο, η Ευρώπη αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί να αντικαταστήσει τις ποσότητες που στέλνει ο βασικός προμηθευτής της, δηλ. η Ρωσία, από το Κατάρ και το Αζερμπαϊτζάν εν μια νυκτί. Αν λοιπόν διακοπεί ή περιορισθεί η ροή του φυσικού αερίου από τη Ρωσία για γεωπολιτικούς λόγους, οι τιμές θα ξεφύγουν. Το αντίθετο θα συμβεί, αν υπάρξει ομαλοποίηση στο μέτωπο της Ουκρανίας. Το πετρέλαιο κατέγραψε τα μεγαλύτερα κέρδη, ύψους 17%, που έχει καταγράψει Ιανουάριο τα τελευταία 30 χρόνια, με την παγκόσμια τιμή αναφοράς στα 91 δολάρια το βαρέλι. Η ζήτηση παραμένει ισχυρή, οι χώρες του ΟΠΕΚ με δυσκολία αύξησαν κατά τι την παραγωγή τους τον Ιανουάριο, ενώ τα αποθέματα πετρελαίου μειώνονται. Η Goldman Sachs και άλλοι βλέπουν την τιμή να ξεπερνά τα 100 δολάρια σύντομα.
Ο δείκτης των τιμών των τροφίμων του ΟΗΕ αυξήθηκε κατά 1,1% τον προηγούμενο μήνα και πλησιάζει το υψηλότερο επίπεδο στο ιστορικό υψηλό του 2011, που αποτέλεσε θρυαλλίδα για εξεγέρσεις στη Μέση Ανατολή κι αλλού. Η κρίση στην αγορά ενέργειας και ο μη ευνοϊκός καιρός για πολλές καλλιέργειες, π.χ. ξηρασία στις ΗΠΑ, δημιουργούν τις συνθήκες για διατήρηση του πληθωρισμού σε υψηλά επίπεδα.
Εν τω μεταξύ, η αναστάτωση στα λιμάνια παγκοσμίως συνεχίζεται και πολλοί αντιλαμβάνονται ότι ο χρόνος δεν θα λύσει το πρόβλημα της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας καθώς χρειάζονται επενδύσεις κ.λπ. Υπάρχουν λοιπόν σημάδια ότι οι τιμές πολλών αγαθών θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν.
Εν τω μεταξύ, οι βιομηχανίες στην ΕΕ αυξάνουν τις τιμές των προϊόντων τους, σύμφωνα με το γκάλοπ της IHS Markit, με τις δεύτερες μεγαλύτερες αυξήσεις που έχουν καταγραφεί τον Ιανουάριο. Φαρμακοβιομηχανίες έχουν ξεκινήσει να αυξάνουν τις τιμές για τον ίδιο λόγο ενώ τα ενοίκια εμφανίζονται να έχουν πάρει την ανηφόρα σε πολλές χώρες. Η τιμή των κόκκων του καφέ έχει πάρει την ανηφόρα από το 2021, όμως οι μεγαλύτεροι παραγωγοί αυξάνουν τις τιμές, ενώ τα αυξημένα κόστη επιβαρύνουν τη τιμή περισσότερο.
Κυβερνήσεις όπως η ελληνική προσπαθούν να αμβλύνουν τις επιπτώσεις στις τσέπες των νοικοκυριών και στα ταμεία των επιχειρήσεων αλλά δεν έχουν όλες την ίδια δημοσιονομική ευελιξία. Ο πληθωρισμός δεν θα φύγει ούτε εύκολα ούτε γρήγορα.