Δεν κάνουν λάθη μόνο οι κυβερνήσεις και οι επιχειρήσεις. Το ίδιο συμβαίνει με τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες.
Μερικές είναι μάλιστα μεγάλες γκάφες, όπως εκείνες που διέπραξε η ΕΚΤ το 2008 και αργότερα το 2011. Είναι λοιπόν λογικό να τις θυμούνται οι διοικούντες της, παρότι έχουν περάσει πολλά χρόνια. Κάποιοι ίσως μάλιστα ισχυρισθούν ότι μαθαίνουν από τα λάθη τους.
Ας τις ξαναφέρουμε στη μνήμη μας. Το 2008, η ΕΚΤ προχώρησε σε αύξηση επιτοκίων την παραμονή της χρεοκοπίας της Lehman Brothers, προκαλώντας αναταραχή στις παγκόσμιες αγορές. Η ΕΚΤ επανέλαβε το λάθος το 2011, αυξάνοντας τα επιτόκια εν μέσω επιδείνωσης της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη.
Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι η σημερινή πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ γνωρίζει τα ανωτέρω περιστατικά. Αυτό ίσως εξηγεί εν μέρει γιατί επιμένει στη χαλαρή νομισματική πολιτική παρά την άνοδο του πληθωρισμού. Δεν θέλει να επαναλάβει τα σοβαρά λάθη του παρελθόντος.
Ίσως έχει ευκολότερο έργο, γιατί η οικονομία της ευρωζώνης δεν είναι σε τόσο καλή κατάσταση όσο η οικονομία των ΗΠΑ και επομένως, οι πιθανότητες επιμονής του πληθωρισμού σε υψηλά επίπεδα στην ΟΝΕ είναι συγκριτικά μικρότερες.
Αυτό δεν έχει διαφύγει της προσοχής των αγορών. Μετά το τέλος της καραντίνας λόγω Covid, η καμπύλη επιτοκίων στην ευρωζώνη ήταν πιο επίπεδη σε σχέση με αυτή των ΗΠΑ που ήταν ανοδική καθώς τα μακροπρόθεσμα επιτόκια ήταν σαφώς υψηλότερα σε σύγκριση με τα βραχυχρόνια.
Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η Fed εμφανίζεται να έχει πάρει το μάθημά της από τον τρόπο που επικοινώνησε στις αγορές, μέσω του Μπεν Μπερνάνκι, τη μείωση των αγορών τίτλων το 2013, προκαλώντας μαζικές πωλήσεις ομολόγων στις αναδυόμενες αγορές.
Αυτό πρέπει να συμπεράνει κάποιος από την αντίδραση των αγορών στην ανακοίνωση της Fed για σταδιακή μείωση των μηνιαίων αγορών ομολόγων κατά 15 δισ. δολάρια από τον Νοέμβριο, που γνωστοποιήθηκε χθες.
Αν όμως ο πρόεδρός της Τζερόμ Πάουελ έχει δίκιο στην άρνησή του να αυξήσει τα επιτόκια παρέμβασης, εκτιμώντας πως ο πληθωρισμός δεν θα είναι μόνιμο φαινόμενο, είναι μια άλλη ιστορία.
Ο κ. Πάουελ έχει αναφερθεί στην εμπειρία από την πολιτική της Fed «στις πρώτες μέρες της σταθεροποιητικής πολιτικής της δεκαετίας του 1950», που δίδαξε να μην επιχειρείται να αντισταθμισθούν οι πιθανές προσωρινές μεταβολές του πληθωρισμού. «Η παρέμβαση ίσως κάνει περισσότερο κακό παρά καλό» ανέφερε ο ίδιος.
Όμως, ο Λάρι Σάμερς, πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, διαφώνησε μαζί του. Σύμφωνα με τον τελευταίο, η Fed της δεκαετίας του 1950 ήταν μεγάλο «γεράκι» και γι’ αυτό έζησε τρεις υφέσεις.
Επιπλέον, η νομισματική πολιτική τη δεκαετία του 1950 ασκούνταν κυρίως μέσω του ελέγχου των πιστώσεων.
«Θα έτριζαν τα κόκαλα της Fed της δεκαετίας του 1950, αν άκουγαν τη σημερινή Fed να λέει πως δεν θα προλάβουμε τον πληθωρισμό, δεν θα ανταποκριθούμε καν στον τρέχοντα πληθωρισμό μέχρις ότου αποδειχθεί ότι είναι μόνιμος...» ανέφερε ο κ. Σάμερς.
Επομένως, η ετυμηγορία των ενόρκων γι’ αυτό το θέμα δεν έχει ακόμη βγει.