Διαβάζοντας τα χθεσινά δημοσιεύματα μετά τη συνάντηση του πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο κ. Ερντογάν, που μιλούσαν για «σπάσιμο του πάγου» και συμφωνία των δυο πλευρών «να αφήσουν πίσω την ένταση του 2020», σκεφθήκαμε πόσο δίκιο είχαν εκείνοι που προέβλεπαν σωστά τη στάση του Ερντογάν.
«Ο Τούρκος πρόεδρος είναι ένας έξυπνος πολιτικός, που ξέρει να αναδιπλώνεται, εμφανίζοντας ένα διαλλακτικό πρόσωπο, όταν διαπιστώνει πως οι ισορροπίες δυνάμεων δεν τον ευνοούν», ανέφερε ξένος (ευρωπαϊκή χώρα) διπλωμάτης. Ο ίδιος τον περίμενε να εμφανισθεί μετριοπαθής στη συνάντηση που θα είχε με τον Έλληνα πρωθυπουργό και να κάνει σημαντικό βήμα προσέγγισης προς την αμερικανική πλευρά.
Ο ξένος διπλωμάτης, ο οποίος θεωρεί πολύ πιθανό ότι η Τουρκία θα βγάλει πλοίο για έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο παρά τα σημάδια και μηνύματα μετριοπάθειας που εκπέμπει, εκτιμά επίσης ότι Τουρκία και ΗΠΑ θα τα βρουν στο θέμα των ρωσικών πυραύλων S-400 και η γείτονα ίσως γίνει αποδεκτή εκ νέου στο πρόγραμμα παραγωγής των F-35.
Ο Τούρκος πρόεδρος κατανοεί ότι η σημασία της Τουρκίας στις ΗΠΑ και στη Δυτική Συμμαχία ως συμμάχου δεν είναι ίδια με εκείνη που ήταν πριν από δεκαετίες. Τότε, ήταν απαραίτητα τα παρατηρητήρια ηλεκτρονικού πολέμου, βάσεις κ.λπ. Σήμερα, πολλά από αυτά μπορούν να γίνουν από το Διάστημα. Όμως, προσπαθεί να αντιστρέψει τη στρατηγική στρατιωτική υποβάθμιση της Τουρκίας, προσφερόμενος να βοηθήσει στην Ουκρανία κι αλλού και ποντάροντας στη γεωγραφική θέση της εκτός των άλλων.
Ήδη έχει καταφέρει πολλά πράγματα. Η τουρκική οικονομία αναπτύσσεται με ετήσιους ρυθμούς μεταξύ 5% και 10% από τις αρχές του 2000, που ανέλαβε την εξουσία με εξαίρεση την ύφεση του 2009 και τον χαμηλό (!) ρυθμό 1,8% του 2020. Αυτές οι επιδόσεις τής έδωσαν θέση στο τραπέζι του G20 μαζί με τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, την Κίνα και άλλες χώρες και να φτιάξει μια αξιοσημείωτη πολεμική βιομηχανία που εξάγει drones κ.λπ. τόσο σε αναπτυσσόμενες χώρες όπως το Πακιστάν όσο και σε ανεπτυγμένες όπως η Πολωνία. Επίσης, της επέτρεψαν να χρηματοδοτεί ένα φιλόδοξο πρόγραμμα επέκτασης της επιρροής της στη Μέση Ανατολή, στην Αφρική κι αλλού, με μοχλό συνήθως την οργάνωση των Αδελφών Μουσουλμάνων.
Για αρκετούς γεωπολιτικούς αναλυτές, η Τουρκία είναι μια ανερχόμενη περιφερειακή δύναμη στην ευρύτερη περιοχή. Ο Ερντογάν είναι ένας σημαντικός πολιτικός ηγέτης παρά τα δεσποτικά χαρακτηριστικά του. «Όμως, μακροπρόθεσμα, οι γεωπολιτικές πραγματικότητες δεν υπαγορεύονται από τις ιδιοτροπίες κανενός. Η Τουρκία όπως κι άλλες χώρες δεν μπορούν να κατανοηθούν με την εξέταση ενός ή περισσότερων ατόμων. Και η Τουρκία είναι, λόγω γεωγραφίας και ιστορίας, η δύναμη-κλειδί στην περιοχή», ανέφερε ο γεωπολιτικός αναλυτής Τζορτζ Φρίντμαν το 2018.
Καλό θα ήταν να χαράξουμε τη δική μας στρατηγική, παρακολουθώντας, καταγράφοντας και αναλύοντας σχολαστικά την Τουρκία, χωρίς να φοράμε παρωπίδες. Αν το είχαμε κάνει, θα είχαμε προβλέψει διάφορες καταστάσεις όπως τη χθεσινή στάση του κ. Ερντογάν και δεν θα απέπνεε η Αθήνα αίσθημα ανακούφισης.