Φτάσαμε στο 2021 για να γίνει αυτό που διαδοχικές κυβερνήσεις δεν έκαναν για ιδιοτελείς λόγους. Να αναμορφωθεί το σύστημα αντικειμενικών αξιών και να επεκταθεί, ώστε να καλύψει το σύνολο σχεδόν της ελληνικής επικράτειας με κριτήριο την πληθυσμιακή κάλυψη. Είναι κάτι που έχει γίνει δεκαετίες πριν σε άλλες δυτικοευρωπαϊκές χώρες, με τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων να βρίσκονται κοντά στις εμπορικές και να αναπροσαρμόζονται συχνά, για να αντικατοπτρίζουν τις πραγματικές συνθήκες στην αγορά.
Κάπου 3.400 νέες περιοχές εντάσσονται στο σύστημα και πλέον ο τοπικός εφοριακός δεν θα έχει το προνόμιο να αξιολογεί την αξία των ακινήτων σ’ εκείνες τις περιοχές κατά το δοκούν, με ό,τι αυτό σήμαινε. Και ασφαλώς, όπως είναι σωστό και δίκαιο, οι ιδιοκτήτες οικοπέδων και άλλων εκτάσεων και ακινήτων που ζητάνε εκατ. ευρώ για να τα πουλήσουν αλλά πλήρωναν 100 ευρώ για ΕΝΦΙΑ σε νησιά όπως η Μύκονος κι αλλού, θα καταβάλλουν τώρα τον υψηλότερο αναλογούντα ΕΝΦΙΑ.
Αναμφισβήτητα, η επέκταση του συστήματος συμβάλλει στη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και των εσόδων από τον ΕΝΦΙΑ, επιτρέποντας τη μείωσή του για το σύνολο των ιδιοκτητών. Φυσικά, υπάρχουν κι αρνητικά. Μπορεί η κυβέρνηση να δεσμεύεται ότι δεν θα υπάρξει αύξηση του ΕΝΦΙΑ για τη μεγάλη πλειοψηφία των ιδιοκτητών ακινήτων, όμως κάπου 20 άμεσοι και έμμεσοι, π.χ. δημοτικός, κληρονομιάς, μεταβίβασης, συνδέονται με τις αντικειμενικές αξίες. Επομένως, πολλοί που θα δουν τις αντικειμενικές αξίες των ζωνών να αυξάνονται, θα πρέπει να βάλουν βαθύτερα το χέρι στην τσέπη και ασφαλώς αυτό δεν χαροποιεί.
Παρ’ όλα αυτά πρόκειται για ένα θετικό μέτρο. Όμως, θα πρέπει να αποφευχθούν κάποιες στρεβλώσεις. Για να καταλήξει ο αλγόριθμος στην αντικειμενική τιμή, βασίζεται σε πράξεις που έγιναν το 2019, δηλ. πριν από την πανδημία, λιγότερες πράξεις το 2020 και εκείνες του 2021. Είναι προφανές ότι το δείγμα των αγοραπωλησιών δεν είναι ομοιογενές.
Με αφορμή την αναμόρφωση και επέκταση του συστήματος αντικειμενικών αξιών, θα ήταν καλό να βλέπαμε επίσης τις τράπεζες να αλλάζουν συμπεριφορά απέναντι στους πελάτες τους, αναγνωρίζοντας εμπράκτως την αξιοπιστία των νέων αντικειμενικών αξιών. Κοινώς, οι τράπεζες να αποδέχονται το Ε9 που τους προσκομίζει ο πελάτης και να μη στέλνουν μηχανικούς για να αξιολογήσουν την αξία του ακινήτου, όπως σωστά επισήμανε άνθρωπος της κτηματαγοράς.
Κοντολογίς, θεωρούμε πως το νέο σύστημα αντικειμενικών αξιών και η επέκτασή του αποτελεί ένα σημαντικό, θετικό βήμα για την κτηματαγορά, το κράτος, τους πολίτες και την εθνική οικονομία. Ακόμη και για πολίτες, όπως εμείς, που θα πληρώσουμε περισσότερα σε φόρους και δεν μας χαροποιεί καθόλου.