Η ψηφιακή εποχή δεν μπορεί να μην έχει το δικό της ρευστό. Πριν λίγο καιρό, το περιοδικό Economist δημοσίευσε ένα άρθρο για τα ψηφιακά νομίσματα, υποστηρίζοντας ότι φέρνουν τη μετενσάρκωση του χρήματος.
Η ΕΚΤ αναμένεται να λάβει την απόφαση επί της αρχής για την υλοποίηση του πρότζεκτ «ψηφιακό ευρώ» σε μερικές εβδομάδες. Η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ έχει δηλώσει πως θα μπορούσε να είναι στα πορτοφόλια πολιτών και επιχειρήσεων σε 5 χρόνια. Όμως, η ΕΚΤ ίσως αναγκασθεί να επιταχύνει τις διαδικασίες, με δεδομένο ότι η Κίνα σκοπεύει να έχει έτοιμο το δικό της ψηφιακό νόμισμα για τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες τον Φεβρουάριο του 2022. Φυσικά, ιστορικά, αυτό δικαιολογείται καθώς η Κίνα ήταν η χώρα που εφηύρε το χαρτονόμισμα.
Η ΕΚΤ, όπως κι άλλες κεντρικές τράπεζες, πιέζονται επίσης να κινηθούν πιο γρήγορα από την ανάπτυξη της αγοράς των κρυπτονομισμάτων, δηλ. των ιδιωτικών ψηφιακών τόκεν. Οι ανησυχίες της ΕΚΤ κι άλλων κεντρικών τραπεζών είναι μη χάσουν τον έλεγχο καθώς οι ψηφιακές πληρωμές μέσω κρυπτονομισμάτων στην ΕΕ θα εξαρτώνται από τρίτους. Σ’ αυτή την περίπτωση, υπονομεύεται ο ρόλος των κεντρικών τραπεζών ως εγγυητριών της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Από την άλλη πλευρά, το ψηφιακό νόμισμα διευκολύνει τις διασυνοριακές συναλλαγές και κάνει ιδιαίτερα νομίσματα που είναι μετατρέψιμα, πιο δημοφιλή.
Η εισαγωγή του e-ευρώ θα γίνει με περιορισμένο αριθμό τέτοιων ευρώ ανά άτομο, π.χ. μέχρι 3.000 ευρώ, στην αρχή σύμφωνα μ’ όσα έχουν γίνει γνωστά. Επιπλέον, αυτά τα e-ευρώ θα κατατεθούν σε ξεχωριστό λογαριασμό στην ΕΚΤ, που θα διαχειρίζονται οι εμπορικές τράπεζες. Θα έχει δηλαδή άλλους λογαριασμούς για πιστωτικές κάρτες, κλασικές καταθέσεις. Σε αντίθεση με τα κρυπτονομίσματα, το e-euro και τα άλλα ψηφιακά νομίσματα θα είναι υπό την εποπτεία και θα εκδίδονται από τις κεντρικές τράπεζες και όχι ιδιωτικές οντότητες.
Ένα βασικό χαρακτηριστικό του ρευστού σήμερα είναι η ανωνυμία του κατόχου του. Επομένως, το e-ευρώ θα πρέπει να τη διασφαλίζει, γιατί διαφορετικά ένα σημαντικό μέρος των πληρωμών θα συνεχίσει να γίνεται με χαρτονομίσματα. Κι όχι μόνο στην Ελλάδα, που το ποσοστό ανέρχεται στο 75% λόγω κυρίως της φοροδιαφυγής, αλλά και στη Γερμανία που φθάνει το 63% και αλλού, σύμφωνα με τη Statista.
Όμως, το ερώτημα παραμένει. Τι έχει να κερδίσει ο καταναλωτής από την εισαγωγή των ψηφιακών νομισμάτων, από τη στιγμή που υπάρχουν κι άλλα ψηφιακά μέσα πληρωμών όπως το e-banking, πιστωτικές κάρτες κ.λπ.; Η απάντηση είναι οι χρεώσεις. Όμως, αρκεί αυτό για να κάνει τη διαφορά; Δεν είμαστε σίγουροι. Άλλωστε, για να αλλάξει κάποιος συνήθειες χρειάζεται ισχυρά κίνητρα.
Πάντως, οι εμπορικές τράπεζες είναι στους χαμένους καθώς οι καταθέσεις σε e-ευρώ θα γίνονται στην κεντρική τράπεζα, στερώντας τους έσοδα. Ακόμη δεν τον είδαμε, Γιάννη τον εβγάλαμε, ίσως ισχυρισθεί κάποιος για το e- ευρώ. Ίσως, όμως θέλει δουλειά ακόμη.