Δεν είναι εύκολο να πηγαίνεις κόντρα στο ρεύμα (contrarian), είτε πρόκειται για την πολιτική, είτε για τις επενδύσεις, είτε για κάτι άλλο. Χρειάζεται να έχεις άντερα όπως λέει ο λαός και να είσαι έτοιμος να υποστείς τις συνέπειες των επιλογών σου.
Το 2020 ήταν μια κακή χρονιά για τους contrarians στις αγορές, δηλ. όλους αυτούς που στοιχημάτισαν εναντίον των κινητών αξιών που είχαν κερδίσει το 2019 και υπέρ εκείνων που είχαν καταγράψει ζημιές. Τα δύο πιο δημοφιλή στοιχήματα εκείνων που πήγαν κόντρα στο ρεύμα στα τέλη του 2019 με αρχές του 2020 ήταν εναντίον των μετοχών των τεχνολογικών εταιρειών και υπέρ των πετρελαϊκών εταιρειών. Δεν τους βγήκαν. Οι μετοχές των τεχνολογικών εταιρειών συνέχισαν το ράλι και μάλιστα πιο πειστικά, καθώς η πανδημία ανέδειξε τα συγκριτικά πλεονεκτήματά τους, ενώ οι μετοχές των πετρελαϊκών υστέρησαν για μια ακόμη χρονιά.
Αναμφισβήτητα, τα νέα δεδομένα που έχουν δημιουργηθεί στο χρηματοοικονομικό σύστημα μετά τη Μεγάλη Ύφεση του 2008-2009 δεν ευνοούν τους τολμηρούς. Η πολιτική των πολύ χαμηλών επιτοκίων και των μαζικών αγορών τίτλων από τις κεντρικές τράπεζες είναι ίσως το πιο σημαντικό νέο δεδομένο, μαζί με την κυριαρχία της παθητικής επενδυτικής στρατηγικής, π.χ. index funds. Αυτά τα δύο συμπληρώνουν το ένα το άλλο, ευνοώντας τις στρατηγικές που ποντάρουν στη δυναμική των αγορών (momentum), γεγονός που υπονομεύει τους contrarians.
Δεν είναι τυχαίο ότι η contrarian στρατηγική της αγοράς των 10 μετοχών με τις χειρότερες επιδόσεις την προηγούμενη χρονιά στον χρηματιστηριακό δείκτη MSCI World και της πώλησης των μετοχών με τις υψηλότερες αποδόσεις στον ίδιο χρηματιστηριακό δείκτη έχει αποδειχθεί ζημιογόνα την τελευταία 10ετία, σύμφωνα με τη Citigroup. Από την άλλη πλευρά, αυτό δεν σημαίνει ότι το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο το 2021 και τα επόμενα χρόνια.
Ο χρόνος θα δείξει αν η πώληση των 10 καλύτερων μετοχών του κλάδου τεχνολογίας, π.χ. FAANG, του 2020 και η αγορά μετοχών από τον κλάδο της ενέργειας θα αποδειχθεί μια κερδοφόρα στρατηγική το 2021. Το ίδιο ισχύει για κρυπτονομίσματα όπως το bitcoin και το ethereum, που κατέγραψαν εντυπωσιακά κέρδη, άνω του 300% το 2020, και ξεκίνησαν με ορμή το 2021 μέσα σ’ ένα κλίμα ευφορίας.
Αξίζει τον κόπο να ποντάρει κάποιος στο ξεφούσκωμά τους ή μήπως είναι λάθος στρατηγική ακόμη κι αν πολλοί τα θεωρούν σπεκουλαδόρικα οχήματα; Οι αγορές συνηθίζουν να υπερβάλλουν είτε προς τα κάτω είτε προς τα πάνω στις κινήσεις τους. Αυτό δημιουργεί ευκαιρίες για τους contrarians που κρατάνε την ψυχραιμία τους, όταν το πλήθος στην αγορά είναι είτε άπληστο είτε φοβισμένο.
Θα είναι το 2021 μια τέτοια χρονιά; Αν όντως υπάρξει ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας, το πετρέλαιο που δεν πήγε καλά το 2020 θα πρέπει λογικά να κερδίσει έδαφος. Πρόκειται για ένα στοίχημα που αρκετοί contrarians φαίνεται να πήραν. Όμως, στοιχηματίζοντας εναντίον των εταιρειών τεχνολογίας και/ή των bitcoin, ethereum είναι διαφορετικά. Ιδίως των πρώτων.
Χρειάζεται περισσότερο θάρρος, που ίσως κανείς αντλήσει σε υψηλότερα επίπεδα τιμών για να πουλήσει, ποντάροντας σε οξεία διόρθωση.