Η μεγάλη άνοδος του πετρελαίου τη δεκαετία του 1970 με τον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Αράβων και αργότερα την ισλαμική επανάσταση στο Ιράν προκάλεσε σοκ στην παγκόσμια συνολική προσφορά προϊόντων και υπηρεσιών.
Η κεϋνσιανή απάντηση μέσω αύξησης της συνολικής ζήτησης από τις κυβερνήσεις και τις κεντρικές τράπεζες, π.χ. δημοσιονομικά ελλείμματα, χαμηλότερα επιτόκια, αποδείχθηκε πως δεν ήταν αποτελεσματική.
Κι αυτό γιατί οδήγησε στο φαινόμενο του στασιμοπληθωρισμού, δηλαδή της συνύπαρξης του πληθωρισμού με την οικονομική στασιμότητα.
Γιατί τα αναφέρουμε όλα αυτά;
Γιατί υπάρχει η εντύπωση πως οι οικονομικές επιπτώσεις του κορωνοϊού στην παγκόσμια οικονομία έχουν τα χαρακτηριστικά ενός αντίστοιχου σοκ.
Κι αυτό γιατί, όπως σημείωσαν οι οικονομολόγοι της Morgan Stanley την περασμένη Παρασκευή, ο κορωνοϊός αντιπροσωπεύει σημαντική απειλή για την καταναλωτική δαπάνη, ιδίως σε τουρισμό, διασκέδαση και λιανικό εμπόριο, βραχυπρόθεσμα.
Επιπλέον, οι ανατροπές στις βιομηχανικές δραστηριότητες της Κίνας λόγω του κλεισίματος εργοστασίων κ.λπ. θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία μέσω της εφοδιαστικής αλυσίδας. Ηδη, οι πρόδρομοι δείκτες για τη βιομηχανική παραγωγή (PMI) της Κίνας έχουν υποχωρήσει στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2004.
Με άλλα λόγια, o κορωνοϊός μπορεί να προκαλέσει επίσης ένα σοκ στην πλευρά της προσφοράς.
Για να αντιμετωπισθεί το ενδεχόμενο μιας ύφεσης σε μια περίοδο που οι ρυθμοί ανάπτυξης επιβραδύνονται, πολλοί ποντάρουν στις μεγάλες κεντρικές τράπεζες, για να βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά ακόμη μια φορά.
Ετσι, οι αγορές θεωρούν σίγουρο πως η αμερικανική κεντρική τράπεζα (Fed) θα σπεύσει να μειώσει το παρεμβατικό της επιτόκιο μέσα στον Μάρτιο. Μάλιστα, ορισμένοι ξένοι οίκοι εκτιμούν ότι η μείωση θα είναι 0,50% και όχι μόνο 0,25%.
Όμως, μερικοί προβληματίζονται μήπως έχουμε μια επανάληψη του επεισοδίου της δεκαετίας του 1970.
Κοινώς, η πιο επεκτατική νομισματική και ίσως δημοσιονομική πολιτική ενθαρρύνει την αύξηση της καταναλωτικής δαπάνης, που όμως η παραγωγή δεν θα μπορεί να ικανοποιήσει μετά την εξάντληση των αποθεμάτων.
Αν όμως αυτή είναι μια δυνητική εξέλιξη, τι θα μπορούσε να γίνει για να γυρίσει το παιχνίδι και να ξαναγυρίσουμε στην εποχή της χρυσομαλλούσας (Goldilocks) για τις αγορές;
H απάντηση είναι ίσως το εμβόλιο εναντίον του κορωνοϊού.
Κι αυτό γιατί θα καθησυχάσει τον κόσμο και θα βοηθήσει στη βελτίωση της επενδυτικής ψυχολογίας σε πιο μόνιμη βάση.
Γνωρίζουμε ήδη ότι ένα εμβόλιο της αμερικανικής εταιρείας Gilead δοκιμάζεται ήδη στην Κίνα και θα έχουμε ήδη μια αίσθηση για την αποτελεσματικότητά του τον Απρίλιο-Μάιο.
Όμως, κι άλλες φαρμακευτικές εταιρείες βρίσκονται στην αναζήτηση του εμβολίου κατά του κορωνοϊού.
Προφανώς, κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος.
Όμως, μια νέα κίνηση από τη Fed και τις άλλες μεγάλες κεντρικές τράπεζες ίσως βοηθήσει μεν βραχυπρόθεσμα τις χρηματιστηριακές αγορές, αλλά ίσως δεν έχει μόνιμο αποτύπωμα στην παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα αυτή τη φορά.
Dr. Money