Η εξάπλωση του κορωνοϊού σε περισσότερες χώρες δημιουργεί τις συνθήκες επιδημίας, προκαλώντας ανησυχία και αναταράξεις στις αγορές, που θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην πραγματική οικονομία το 1ο τρίμηνο.
Σε συνέντευξη Τύπου που δόθηκε χθες, αξιωματούχοι από το CDS (Centers for Disease Control and Prevention) ανέφεραν ότι δεν είναι θέμα «αν» αλλά «πότε» ο κορωνοϊός θα εξαπλωθεί στις ΗΠΑ. Προφανώς, το ίδιο συμβαίνει σε άλλες χώρες σ’ ολόκληρο τον κόσμο.
Με τον ρυθμό ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας να επιβραδύνεται με επίκεντρο την Κίνα, το ειδικό βάρος της οποίας στο παγκόσμιο ΑΕΠ έχει τετραπλασιασθεί από το 2003 που πρωτοεμφανίσθηκε ο ιός SARS, και τις τιμές των μετοχών και ομολόγων σε αναντιστοιχία με τα θεμελιώδη δεδομένα τους, μια διόρθωση είναι φυσιολογική. Όμως, η παρατεταμένη περίοδος των πολύ χαμηλών επιτοκίων και οι πολιτικές της ποσοτικής χαλάρωσης (QE) από τις κεντρικές τράπεζες έχουν δώσει ισχυρά κίνητρα για μοχλευμένο σπέκουλο σε παγκόσμια κλίμακα.
Είναι το νέο παγκόσμιο χρηματοοικονομικό τοπίο στο οποίο αναφερθήκαμε χθες και στο οποίο τα παράγωγα χρηματοοικονομικά προϊόντα κυριαρχούν.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι στρατηγικές των μοχλευμένων carry trades -φθηνός δανεισμός σ’ ένα νόμισμα για να αγοράσεις κινητές αξίες σε άλλα μέρη-έχουν την τιμητική τους, με δραματική αύξηση του όγκου των συναλλαγών τους.
Μια κατηγορία στην οποία παρατηρείται μεγάλη συσσώρευση μοχλευμένου σπέκουλου είναι τα εταιρικά ομόλογα υψηλής απόδοσης (high yielders) και τα επενδυτικής διαβάθμισης από «ΒΒΒ» και κάτω. Παραδείγματος χάριν, με βάση τα κέρδη τους, οι αμερικανικές εταιρείες που έχουν εκδώσει ομόλογα εκτιμάται πως έχουν σήμερα 50% μεγαλύτερη μόχλευση από το 2007 καθώς το χρέος τους έχει αυξηθεί πολύ περισσότερο από τα κέρδη τους. Ακόμη χειρότερο, πολλές εξ αυτών έχουν χρησιμοποιήσει τα δανεικά για να επαναγοράσουν τις μετοχές τους και όχι για να επεκτείνουν τις δουλειές τους.
Περίπου οι μισές από τις εταιρείες είναι στις χαμηλές επενδυτικές βαθμίδες «ΒΒΒ» και «ΒΒΒ-». Αν λοιπόν η παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα επιβραδυνθεί σημαντικά και αρχίσουν οι υποβαθμίσεις από τους οίκους αξιολόγησης, πολλές από αυτές τις εταιρείες σε παγκόσμια κλίμακα θα βρεθούν να κάνουν παρέα με εκείνες που έχουν εκδώσει ομόλογα υψηλής απόδοσης.
Είναι επίσης πολύ πιθανό η ρευστότητα για τέτοια ομόλογα να μειωθεί πολύ και γρήγορα. Αυτό θα δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα στα Αμοιβαία Κεφάλαια και στα ETFs που θα πρέπει να ρευστοποιούν τα ομόλογα για να αποπληρώνουν τους μεριδιούχους τους. Η πίεση στις τιμές των ομολόγων θα είναι μεγάλη και όσοι τα αγόρασαν, αναζητώντας υψηλότερες αποδόσεις, θα βρεθούν να χάνουν πολλά λεφτά. Χαμένοι θα βγούν και συνταξιούχοι των οποίων τα Ταμεία επένδυσαν μέρος των διαθεσίμων τους εκεί και ασφαλιστικές εταιρείες.
Ο συνδυασμός του κορωνοϊού και της υπερβολικής κερδοσκοπικής μόχλευσης στα εταιρικά ομόλογα υψηλής απόδοσης και χαμηλής επενδυτικής βαθμίδας μπορεί να είναι φονικός. Τόσο για τους αγοραστές τους, π.χ. φυσικά πρόσωπα, Αμοιβαία Κεφάλαια, ETFs, συνταξιοδοτικά Ταμεία και ασφαλιστικές εταιρείες, όσο και για τις εκδότριες εταιρείες. Κι αυτό γιατί πολλές από τις εταιρείες είναι ζόμπι που επιβιώνουν δανειζόμενες φθηνά, για να πληρώνουν τους τόκους στα χρέη τους.
Δεν αποκλείεται λοιπόν ο κορωνοϊός να αποτελέσει την αφορμή για την αρχή του τέλους αυτών των ζόμπι.