Η ΕΕ πρέπει να επανιεραρχήσει τις προτεραιότητές της ως προς τις δαπάνες προκειμένου να ενισχυθούν οι αμυντικοί προϋπολογισμοί, δήλωσε στο Ευρωκοινοβούλιο ο νέος γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε.
«Οι ευρωπαϊκές χώρες ξοδεύουν το ένα τέταρτο του εθνικού τους εισοδήματος σε συντάξεις, συστήματα υγείας και κοινωνικής ασφάλισης. Χρειαζόμαστε μόλις ένα κλάσμα αυτών των χρημάτων για να ενισχύσουμε την άμυνα», είπε ο Ρούτε στους ευρωβουλευτές.
Οι περισσότερες χώρες της ΕΕ ανήκουν και στο ΝΑΤΟ. Την τελευταία δεκαετία η συμμαχία τις κάλεσε να δαπανούν τουλάχιστον το 2% του ΑΕΠ τους για την άμυνα. Τον στόχο επιτυγχάνουν μέχρι τώρα τα 24 από τα 32 μέλη του ΝΑΤΟ.
Βέβαια ο Ντόναλντ Τραμπ, προκαλώντας νέο μούδιασμα, προ ημερών κάλεσε τους συμμάχους να δαπανούν το 5% του ΑΕΠ για την άμυνα — πολύ περισσότερο ακόμη και από την Αμερική, η οποία ξοδεύει 3,38%. Για πολλές χώρες το 2% είναι ήδη δύσκολο - και το 5% φαίνεται απρόσιτο.
Ο Ρούτε, όμως, δεν ικανοποίησε πολιτικές προσδοκίες για μια κάποια προσγείωση. Ο τελικός στόχος του ΝΑΤΟ για τις δαπάνες, είπε στους βουλευτές, μπορεί να τεθεί στο 3,6 ή 3,7% του ΑΕΠ, εκτός εάν γίνει καλύτερη δουλειά ως προς την κοινή αγορά όπλων και την καινοτομία.
Ακόμα κι έτσι όμως, οι αμυντικοί προϋπολογισμοί «θα είναι εντυπωσιακά υψηλότεροι από το 2%», προειδοποίησε.
Παρά τους αυξανόμενους ενδοιασμούς για τον Τραμπ, ο οποίος έχει απειλήσει την ανεξαρτησία του Καναδά και δεν απέκλεισε τη χρήση βίας για την κατάληψη της Διώρυγας του Παναμά ή την κατάληψη της Γροιλανδίας, ο Ρούτε επέμεινε ότι η Ευρώπη εξακολουθεί να είναι συνδεδεμένη με τις ΗΠΑ για τις ανάγκες ασφαλείας της. Είπε ότι αποτελεί «ψευδαίσθηση» η άποψη πως η Ευρώπη μπορεί να τα πορευθεί μόνη της στον αμυντικό τομέα.
Ο Ολλανδός πολιτικός, παράλληλα, επικρότησε το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Αμυντικής Βιομηχανίας της ΕΕ (EDIP), ταμείο 1,5 δισ. ευρώ με στόχο την τόνωση της παραγωγής όπλων. Ο σημερινός τομέας όπλων της Ευρώπης είναι «πολύ μικρός, κατακερματισμένος και αργός», πρόσθεσε.
Στη διαφωνία εάν εταιρείες εκτός ΕΕ θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στο EDIP, ο Ρούτε είπε ότι δεν πρέπει να αποκλείονται σύμμαχοι: «Η διατλαντική αμυντική συνεργασία μάς κάνει όλους πιο δυνατούς».
Οπλιστείτε, ξεκινήστε ρώσικα ή μετοικήστε στη Νέα Ζηλανδία
Στην πρώτη του εμφάνιση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως επικεφαλής του ΝΑΤΟ, ο Ρούτε σημείωσε ότι στόχος είναι να αντιμετωπιστεί η «εκστρατεία αποσταθεροποίησης» από το Κρεμλίνο και οι απειλές που κυμαίνονται από το Ιράν και την Κίνα έως τις κυβερνοεπιθέσεις και την πυρηνική εξάπλωση.
«Είμαστε ασφαλείς τώρα, αλλά όχι σε τέσσερα ή πέντε χρόνια», είπε, προσθέτοντας με νόημα ότι, εάν οι δαπάνες δεν αυξηθούν, οι Ευρωπαίοι θα πρέπει «να... ξεκινήσουν μαθήματα ρωσικής γλώσσας ή να μετοικήσουν στη Νέα Ζηλανδία».
«Ανησυχώ βαθιά για την κατάσταση ασφάλειας στην Ευρώπη», είπε. «Δεν βρισκόμαστε σε πόλεμο, αλλά ούτε και σε ειρήνη... Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να επενδύσουμε περισσότερα στην άμυνα και να παράγουμε περισσότερες δυνατότητες. Δεν μπορεί να περιμένει αυτό. Πρέπει να ενισχύσουμε την ανθεκτικότητα των κοινωνιών μας και τις κρίσιμες υποδομές».